شمشیر دولبه جنگ تعرفه‌ای ترامپ

ترامپ با هدف حمایت از صنایع داخلی و کاهش وابستگی به واردات و همچنین عملیاتی کردن برخی از سیاست‌های تجاری – سیاسی خود، تعرفه‌های سنگینی را علیه برخی از کشورها مانند، چین، کانادا، مکزیک اجرایی کرد و در این راستا تعرفه همه نوع کالاهای وارداتی در مرحله نخست از این کشورها به آمریکا حدود 25 درصد اعلام شد. این اقدام‌ها در حالی صورت می‌گیرد که کارشناسان هشدار می‌دهند که این جنگ تجاری می‌تواند منافع اقتصادی ایالات متحده را به خطر اندازد و مردم آمریکا را با افزایش قیمت کالاها و محصولات مواجه کند. به گفته تحلیلگران، افزایش تعرفه‌ها نه تنها به تولیدکنندگان خارجی آسیب می‌زند، بلکه به مصرف‌کنندگان آمریکایی نیز فشار می‌آورد و احتمالاً به نارضایتی عمومی منجر شود. در عین حال، ترامپ به کشورهای هدف هشدار داده است که در صورت اقدام به تلافی، با افزایش بیشتر تعرفه‌ها روبه‌رو خواهند شد. صاحب‌نظران بر این اعتقاد هستند که این وضعیت باعث ایجاد عدم قطعیت در بازارها و کاهش سرمایه‌گذاری‌ها خواهد شد و بسیاری از شرکت‌ها به دلیل ناپایداری سیاست‌های تجاری، از برنامه‌ریزی‌های بلندمدت خود منصرف می‌شوند و در این میان، زنجیره‌های تأمین جهانی نیز تحت تأثیر قرار گرفته و اختلالات قابل توجهی را تجربه خواهند کرد.

ضرر دوتریلیون دلاری

به گزارش «آرمان ملی»، محمدرضا افشار، کارشناس اقتصادی در این باره گفت: اِعمال تعرفه‌های سنگین از سوی آمریکا علیه برخی از کشورها که به گفته او هم از نظر کمی و هم کیفی افزایش خواهد یافت، از سوی ترامپ به منزله ابزاری برای فشار برای تحقق آرزوهای عجیب اوست که البته حتماً خود آمریکا و مردم وی نیز در این میان متضرر خواهند شد و قطعاً پیامدهای آن در آینده نزدیک معلوم خواهد شد، چراکه بر اساس بررسی‌های صورت گرفته، این سیاست‌ها حدود بیش از دو تریلیون دلار از تجارت خارجی آمریکا را در معرض خطر قرار می‌دهد و به این ترتیب به احتمال بسیار زیاد، این اقدامات می‌تواند منجر به افزایش قیمت کالاهای اساسی و محصولات مصرفی در بازار داخلی منتهی شود، در حالی که ترامپ در انتخابات خود در دور دوم ریاست‌جمهوری وعده داده بود با گرانی و افزایش هزینه‌های زندگی مقابله کند، اما اکنون با سیاست‌های تعرفه‌ای خود عملاً خلاف این وعده عمل کرده و به گفته برخی از کارشناسان داخلی آمریکا، با افزایش قیمت برخی از محصولات وارداتی ناشی از اقدام متقابل کشورهای هدف جنگ تعرفه‌ها، به ویژه کالاهای صنعتی و انرژی گرانتر خواهند شد و مردم نتایج آن را کاملاً حس خواهند کرد.

جنگ تعرفه‌ها

این کارشناس ادامه داد: جنگ تعرفه‌ای ممکن است در کوتاه‌مدت به نفع برخی صنایع داخلی باشد، اما در بلندمدت باعث افزایش هزینه‌های تولید و کاهش رقابت‌پذیری خواهد شد. حتی در حال حاضر نیز برخی از بازارهای مالی نیز تحت تأثیر این وضعیت قرار گرفته‌اند و نشانه‌هایی از نگرانی سرمایه‌گذاران نسبت به ناپایداری تجاری مشاهده می‌شود، این در حالی است که ترامپ با اعلام تعرفه 25 درصدی بر کالاهای صنعتی و 10 درصدی بر محصولات انرژی کشور مکزیک، چین، کانادا، هدف خود را حمایت از تولید داخلی آمریکا و کاهش کسری تجاری اعلام کرد که به گفته او با اِعمال آن به تجارت و اقتصاد آمریکا رونق خواهد بخشید. او ادامه داد: تشدید این جنگ تعرفه‌ای به نفع هیچ‌یک از طرفین نخواهد بود. افزایش هزینه‌های واردات، تورم داخلی و کاهش رشد اقتصادی از پیامدهای این سیاست‌ها خواهد بود، همچنین شرکت‌های چندملیتی تحت تأثیر این شرایط با کاهش سوددهی و بی‌ثباتی بازارها مواجه خواهند شد. همچنین پیش‌بینی می‌شود، کشورهای آسیب‌دیده از این سیاست‌ها به دنبال اتحاد و همکاری برای مقابله با این بحران باشند و در این راستا آینده روابط تجاری بین این کشورها تقویت خواهد شد و احتمالاً درصدد اتخاذ سیاست‌های مشابه و یکسانی برای مقابله با ترامپ برآیند که البته برای آمریکا نیز مطلوبیتی به دنبال نخواهد داشت.

محمدرضا افشار: این کارشناس ادامه داد: جنگ تعرفه‌ای ممکن است در کوتاه‌مدت به نفع برخی صنایع داخلی باشد، اما در بلندمدت باعث افزایش هزینه‌های تولید و کاهش رقابت‌پذیری خواهد شد

واکنش کشورها

افشار توضیح داد: در اولین گام، در واکنش به این اقدامات آمریکا، دولت کانادا به رهبری جاستین ترودو، نخست‌وزیر این کشور، تعرفه‌هایی مشابه بر کالاهای آمریکایی اعمال کرد. مکزیک نیز با اقدامی مشابه به دفاع از منافع اقتصادی خود پرداخت. چین که از اصلی‌ترین شرکای تجاری آمریکا محسوب می‌شود، به شدت به این تصمیم واکنش نشان داد و تعرفه‌های سنگینی بر کالاهای آمریکایی از جمله محصولات کشاورزی و صنعتی اعمال کرد. درنهایت مشاهده می‌شود که جنگ تعرفه‌ای به نفع هیچ‌یک از طرفین نخواهد بود. افزایش هزینه‌های واردات، تورم داخلی و کاهش رشد اقتصادی از پیامدهای این سیاست‌ها خواهد بود، همچنین شرکت‌های چندملیتی تحت تأثیر این شرایط با کاهش سوددهی و بی‌ثباتی بازارها مواجه خواهند شد.

چه بر سر بازار می‌آید؟

تجارت میان کانادا و آمریکا در سه‌ماهه نخست تا سوم سال ۲۰۲۴، تقریبا به ۶۰۰ میلیارد دلار آمریکا رسید، که با احتساب خدمات، حجم کل این تجارت حدود ۶۸۳ میلیارد دلار آمریکا بود و کانادا همچنان بزرگ‌ترین بازار صادراتی کالاها و خدمات ایالات متحده باقی ماند و تقریبا ۳۵۰ میلیارد دلار آمریکا از محصولات آمریکایی وارد کانادا شد. در پی اظهارات جمعه گذشته رئیس‌جمهوری آمریکا شاخص اس‌اندپی ۵۰۰ (S&P 500) با افت نیم درصدی مواجه شد و از ۶۱۱۱ به ۶۰۴۰ رسید. این شاخص یکی از مهم‌ترین شاخص‌های بازار بورس آمریکا و معیاری کلیدی برای سنجش عملکرد کلی بازار سهام ایالات متحده است. این شاخص شامل ۵۰۰ شرکت بزرگ آمریکایی است که در بورس‌های نیویورکو (NYSE) ونزد (Nasdaq) معامله می‌شوند. وندی کاتلر، مذاکره‌کننده تجاری پیشین ایالات متحده جمعه گذشته گفت: باید انتظار داشت که هر سه کشور واکنش نشان دهند. چین در دوران نخست ریاست‌جمهوری ترامپ نیز به تعرفه‌های او واکنش شدید نشان داده و با اعمال تعرفه‌های تلافی‌جویانه بر محصولات کشاورزی آمریکا، طرفداران ترامپ را در مناطق روستایی هدف قرار داده بود. کانادا و مکزیک نیز اعلام کرده‌اند که در صورت لزوم، گزینه اعمال تعرفه‌های متقابل را آماده دارند، که این امر می‌تواند منجر به یک جنگ تجاری گسترده‌تر شود. تحلیل‌های اقتصادی نشان می‌دهند که این موضوع می‌تواند رشد اقتصادی را تحت تأثیر قرار دهد و تورم را تشدید کند. لیو پنگیو، سخنگوی سفارت چین در واشنگتن طی بیانیه‌ای اعلام کرد: هیچ‌کس در جنگ تجاری یا تعرفه‌ای برنده نیست، چنین اقداماتی نه به نفع دو کشور است و نه به نفع جهان. با وجود اختلافات، کشورهای ما منافع مشترک زیادی دارند و فضای همکاری گسترده‌ای میان ما وجود دارد. بررسی موسسه اقتصاد بین‌الملل پترسون نشان می‌دهد که اعمال این تعرفه‌ها به اقتصاد تمامی طرف‌های درگیر، از جمله ایالات متحده، آسیب خواهد زد. در این بررسی آمده است: تعرفه ۲۵ درصدی برای مکزیک فاجعه‌بار خواهد بود. علاوه بر این، رکود اقتصادی ناشی از تعرفه می‌تواند انگیزه مهاجران مکزیکی برای عبور غیرقانونی از مرز به ایالات متحده را افزایش دهد که مستقیما در تضاد با یکی از اولویت‌های اصلی دولت دونالد ترامپ است. وندی کاتلر میزان آسیب ناشی از این تعرفه‌ها را وابسته به مدت زمان اعمال آن‌ها می‌داند. خانم کاتلر گفت: اگر فقط برای چند روز باشد، یک مسئله است. اما اگر برای هفته‌ها یا ماه‌ها ادامه پیدا کند، شاهد اختلال در زنجیره تأمین، افزایش هزینه‌های تولیدکنندگان آمریکایی و در نهایت افزایش قیمت‌ها برای مصرف‌کنندگان خواهیم بود. او افزود: این موضوع می‌تواند تأثیرات کلان اقتصادی داشته باشد، بازار سهام را تحت تأثیر قرار دهد و در سطح بین‌المللی باعث افزایش تنش با شرکای تجاری ما شود، که همکاری با آن‌ها را دشوارتر خواهد کرد.