راه‌های معقول به نفع کشور

لذا اگر خواهان حل مشکلات کشور هستیم باید ابزار و لوازم آن را نیز فراهم کنیم. حال اینکه این دو مساله مهم نیز نوعی در هم تنیدگی با هم دارند. چنانکه اگر تحریم‌ها رفع شود، اما FATF حل و فصل نشود تغییرات چندان شگرفی رخ نخواهد داد چرا که مراودات بانکی و مالی بین‌المللی همچنان با مشکل مواجه خواهد بود و به تبع آن در طرف مقابل اگر FATF تصویب شود، اما تحریم‌ها رفع نگردد نیز نمی‌توان از ظرفیت‌های سرشار بین‌المللی برای حل مشکلات اقتصادی بهره برد.  لذا این امری بدیهی است که باید نهایت تلاش برای حل این مشکلات به کار گرفته شود. اما به جهت میزان دستیابی به موفقیت نیز اگر به ماجرا بنگریم خواهیم دید که حل و فصل لوایح باقی مانده از FATF بسیار در دسترس‌تر است و هر چه زودتر این لوایح تصویب شود بهتر می‌توان به تجارت بین‌المللی و حل مشکلات مالی و بانکی امیدوار بود. حال در چنین شرایطی چندی پیش بود که با در خواست رئیس‌جمهور پزشکیان مقام معظم رهبری به مجمع تشخیص مصلحت نظام دستور بررسی مجدد لوایح باقی مانده از FATF را دادند که با استقبال بسیاری مواجه شد هر چند که جریان مخالف و تندرو نیز به این مساله واکنش نشان داده و درصدد بر آمد تا مجمع را تحت‌تاثیر مواضع خود قرار دهد تا بار دیگر این لوایح باقی مانده را رد کند. چه اینکه هفته‌ گذشته ۱۲۰ نماینده مجلس در نامه‌ای به مجمع تشخیص مصلحت نظام، ضمن مخالفت با FATF، مدعی شدند که پذیرش این کنوانسیون نه فقط سودی برای کشور ندارد بلکه باعث می‌شود همه «راه‌های دور زدن تحریم‌ها کشف» شده و «دشمنان آنها را مسدود» کنند و از این جهت برای کشور «مشکلات امنیتی» ایجاد می‌کند. البته بجز این نامه، برخی نمایندگان نیز از تریبون مجلس سعی دارند جلوی پذیرش  FATF را بگیرند. اما مجلس اساسا ورودی به این مساله ندارد و جایگاهی برای مجلس در این موضوع دیده نشده است. چنانکه هادی طحان‌نظیف، سخنگوی شورای نگهبان درباره طرح ابهاماتی از سوی برخی نمایندگان در خصوص لزوم رسیدگی مجدد مجلس به لوایح پالرمو و CFTتاکید کرد: «با توجه به اینکه این موضوع یک مرتبه در مجلس به تصویب رسیده و شورای نگهبان نیز نسبت به آن اظهارنظر کرده است و این موضوع به مجمع تشخیص مصلحت نظام انجام شده است، الان تصمیم‌گیری در این باره در اختیار مجمع است و نظر مجمع نظر نهایی است. تصمیم‌گیری درباره این موضوع با توجه به نظام و ساختار حقوق یک کشور الان در اختیار مجمع است». در این میان هر چند که عده‌ای معتقدند که به جهت رویکرد کلی اعضای مجمع نباید چندان امیدی به تصویب این لوایح داشت، اما باید اذعان داشت که اینگونه هم نیست که نظرات در مجمع تشخیص یکدست باشد و اعضای حاضر در مجمع نظرات متکثری دارند و همین نکته باعث می‌شود که همچنان امیدها به تصویب این لوایح در مجمع زنده بماند. از سوی دیگر نیز به نظر می‌رسد با توجه به اینکه متحدین راهبردی ایران مثل روسیه و چین و سایر کشورهایی که با ایران در مراوده هستند و خود در FATF حضور دارند این انتظار را از ایران دارند که به طور کامل به FATF ، بپیوندد که در مناسبات و مراودات اقتصادی با ایران دچار مشکل نشوند. با این حال آنچه که مسلم است بسیاری بر این باورند که وقتی مقام معظم رهبری دستور بررسی مجدد دادند اعضای مجمع نیز با رویکرد جدید به بررسی این لوایح خواهند پرداخت و همین موضوع احتمال تصویب پالرمو و CFT را بالاتر می‌برد.

*بررسی دوباره  

یک کارشناس مسائل اقتصادی در خصوص لزوم تصویب لوایح FATF اظهار داشت: مشکل ما فقط FATF نیست و قرار است که سیستم بانکی ایران با دنیا کار کند و اگر می‌خواهیم چنین اتفاقی بیفتد حتی تحریم‌ها هم برداشته شود، اما FATF را نپذیریم می‌تواند تبعات منفی را داشته باشد و نوعی خودتحریمی است. مهدی پازوکی به «آرمان ملی» گفت: بنابراین من امیدوارم که این FATF تصویب شود. کما اینکه مجلس و شورای نگهبان هم آن را تایید کرده‌اند. حال مجمع تشخیص درست شده تا اگر در جایی به بن‌بست رسیدیم مشکل را حل کند. اما اکنون مجمع تشخیص چند سال است که این لوایح را بلاتکلیف گذاشته و آن را تعیین تکلیف نمی‌کند و به قانون‌گذاری مشغول است. لوایح CFT و پالرمو در شرایطی تایید نمی‌شود که ایران خود قربانی تروریسم است. وی افزود: مجمع تشخیص فقط باید مصلحت کشور را در نظر بگیرد و به هیچ وجه نباید با ورود به جبهه‌گیری‌های سیاسی، به سدی برای حل مسائل تبدیل شود. هرچند انتظار می‌رفت که مجمع دلیل مخالفت خود را روشن کند، اما تاکنون مشخص نشده که چرا مجمع این لوایح را مسکوت و معطل نگه داشته است. پازوکی عنوان کرد: ‌ FATFبرای این است که سیستم بانکی ایران بتواند با دنیا کار کند، در حالی که الان به‌صورت چمدانی با دنیا کار می‌کنیم و چنین سیستمی هزینه مبادله را به شدت بالا برده است. اما حالا اینکه مجمع دوباره این لوایح را بررسی می‌کند یک سیگنال مثبت است، چون آنچه که باعث شده تورم در اقتصاد ایران افزایش پیدا کند این است که انتظارات تورمی افزایش پیدا کرده، یعنی مردم احساس می‌کنند کلیدی نیست که این مشکل کشور را حل کند. وی تصریح کرد: رابطه با جهان به طور کلی و رابطه با کشورهای غرب، به نفع ایران و به ضرر رقبای منطقه‌ای است.

*رجال الغیب نیستم

مشاور مقام معظم رهبری درباره موضع خود به‌عنوان عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره بررسی FATF در مجمع اظهار داشت: کمیسیون مشترکی برای بررسی FATF  تشکیل شده است و افراد از کمیسیون‌هایی که نقش دارند انتخاب شده‌اند و بررسی‌های خود را از این هفته آغاز می‌کنند. علی لاریجانی گفت: دستگاه‌های مختلف نظرات خود را بیان و بررسی علمی دقیق در این کمیسیون مشترک انجام خواهد شد، ان‌شاءا... به نتیجه مطلوب برسند. لاریجانی در پاسخ به اینکه آیا پیام مثبتی از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام برای تصویب لوایح پالرمو و CFT دریافت شده است، بیان کرد: آرا در مجمع تشخیص مصلحت نظام متفاوت است، اما امیدواریم نتیجه بررسی‌ها به نفع کشور باشد و به راه‌حل معقولی در این زمینه برسیم. لاریجانی در پاسخ به سوالی درخصوص برآورد خود از آرای مجمع به گفته این جمله بسنده کرد که «من رجال‌الغیب» نیستم.