«آرمان ملی» شکاف دولت و ملت را بررسی می‌کند
فرجام دولت و جامعه مدنی
آرمان ملی- سیاوش پورعلی: چالش‌های دولت و ملت در سال‌های اخیر وضعیت غیرقابل پیش‌بینی را به‌وجود آورده است. همانطوری که در آمارهای انتخابات سال‌های اخیر مشاهده می‌کنیم جامعه مدنی از مشارکت سیاسی فاصله گرفته و مسیر قهر را در پیش دارد.
همواره چهره‌های اصلاح‌طلب در ادوار گذشته کاهش فاصله بین مردم و مسئولان را یک الزام می‌دانستند ولی هر باری با سخت شدن فضا مسیر ناهموارتر شد. حالا و بعد از پشت سر گذاشتن ناآرامی‌های 1401 مشاهده می‌کنیم دیگر طیف‌های سیاسی که پیش از این چنین موردی برای‌شان اهمیتی نداشت، برای بهبود کیفیت حکمرانی به این موضوع اشاره می‌کنند که مردم‌داری باید در راس امور قرار گیرد. باتوجه به تاکیدات رهبر انقلاب در مورد الزام میدان‌داری شهروندان عادی در حوزه اقتصاد، رئیس مجلس شورا هم تاکید داشت که بدون مردم هیچ تحولی اتفاق نمی‌افتاد. در ادامه این گزارش با یکی از تحلیلگران سیاسی- اجتماعی گفت‌وگو کرده‌ایم. نژادبهرام معتقد است که تقویت نهادهای مدنی میتواند در بهبود شرایط تاثیرگذار باشد. در ادامه این مصاحبه را می‌خوانید.
ظرفیت‌های جامعه مدنی
زهرا نژادبهرام، عضو ادوار شورای شهر تهران و تحلیلگر مسایل سیاسی-اجتماعی در واکنش به اینکه فاصله بین دولت و ملت چگونه باید کاهش پیدا کند، به خبرنگار «آرمان ملی» می‌گوید: «همواره نیازمند ارتباط مستقیم بین دولت و ملت هستیم و اگر این رابطه برقرار نشود در پیش‌برد خواسته‌های حکمرانی نمی‌توانیم موفق شویم. اکنون هم از نظر داخلی و هم از نظر خارجی دچار چالش‌هایی هستیم. براساس رخدادهای سال‌های اخیر می‌بینیم که فاصله‌ای بین دولت و شهروندان به‌وجود آمده است که این شکاف غیرقابل کتمان است و برای بهبود وضعیت در این شرایط نیاز به راه‌های جدیدی داریم. توجه داشته باشید که این مجموعه مسئولان است که باید گام‌های اصلی را بردارد تا درمانی برای این شکاف پیدا کند. براساس همه نظرسنجی‌هایی که صورت گرفته است و همچنین با توجه به آمار انتخابات ریاست جمهوری اخیر که حدود 50 درصد در این رویداد شرکت نکرده‌‍‌اند، نشان میدهد با چالش مشارکت روبه‌رو هستیم و دولت‌مردان هم به‌خوبی این چالش را درک می‌کنند.» عضو ادوار شورای شهر تهران در همین مورد و با اشاره به ظرفیت‌های نهادهای مدنی ادامه میدهد: «یکی از بخش‌هایی که میتواند در این حوزه انجام بگیرد و در ادامه بتواند گره‌ای از مشکلات اجتماعی باز کند و شکاف موجود را برطرف کند توسعه و تقویت نهادهای مدنی است. اعتمادکردن و بهادادن به نهادهای مدنی که در واقع برگرفته از متن جامعه هستند، میتوانند خلأ‌های موجود را پر کند. مردم می‌خواهند که صدا و مطالبات‌شان شنیده شود و این نهادهای مدنی هستند که میتوانند پلی بین دولت و ملت باشند. چه در مطالعات سیاسی و چه در حوزه اجتماعی و جامعه شناختی بر اهمیت نهادهای مدنی تاکید شده است که این ظرفیت‌‌ها باید به کمک شهروندان بیایند. در واقع این نهادهای مدنی می‌‌ند توانند مطالبات شهروندان را نسخه‌بندی کنند و در اختیار دولتی‌ها بگذارند و عکس این موردهم وجود دارد.» نژادبهرام با ارائه پیشنهادات دیگری اضافه می‌کند: «هرچه این بازوهای مدنی در جامعه قدرتمندتر و با آگاهی بیشتری باشند می‌توانیم افق بهتری را برای جامعه در نظر داشته باشد. جامعه به سکویی نیاز دارد تا بتواند از آنجا مطالبات‌ش را به‌حکمرانی انتقال دهد و در واقع این نهادهای مدنی میتوانند همان نقش را داشته باشند و این مورد به نفع دولت و حاکمیت هم خواهد بود زیرا میتواند فاصله به‌وجود آمده را برطرف کنند. علاوه بر نهادهای مدنی، بخش دیگری که میتواند به ظرفیت‌های لازم کمک کنند اعتماد به حاکمیت و شفافیت است. این شفافیت به‌وجود آمده در عمل باید برای جامعه اثبات شود. ما برای جذب اعتماد ملت به عمل نیاز داریم و باید مطالبات شهروندان جواب داده شود و این امکان‌پذیر نیست مگر با تصمیمی که باید از سمت حاکمیت گرفته شود. اینگونه نیست که به مردم بگویند حالا باید مشارکت داشته باشید و حالا نباید حضور داشته باشید. مطالباتی که هم‌اکنون در سطح جامعه مطرح است باید شنیده شود در عمل هم شهروندان باید به این درک برسند که صدای آنها را شنیده می‌شود.» او با پرداختن به مطالبات شهروندان و وعده‌هایی که دولت چهاردهم برای تحقق آنها داده است، ادامه میدهد: «دولت در مورد رفع فلیترینگ وعده‌هایی داده و جامعه هم خود را برای شنیدن این خبر آماده می‌کند. افرادی که وارد کاراز انتخابات شده‌اند و رای دادند، همچنان در انتظار رسیدن فصل وعده‌ها هستند. اینکه دولت می‌گوید فیلترینگ را می‌خواهد رفع کند، نشان میدهد که صدای شهروندان را شنیده است. بخش از وعده‌هایی که دولت به ملت داده است عملیاتی شده ولی هنوز نتوانسته به آن حد قابل قبول برسد. در رابطه با رفع مشکلات اقتصادی هم چنین مشکلاتی داریم و مردم منتظرند ببیند در نهایت دولت در این زمینه چه خواهد کرد. سوال شهروندان این است که همه هزینه‌های در این حوزه را باید شهروندان بدهند و یا اینکه سایر نهادهای هم باید پاسخگو باشند؟ شفایت در کلام و عمل میتواند شکاف به‌وجود آورده را برطرف کنند. حالا می‌بینیم چهره‌هایی مانند محمدباقر قالیباف هم این موضوع را درک کرده‌اند که این مورد هم میتواند در جای خود مورد تعمل باشد.»
جامعه را دسته‌بندی نکنیم
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورا در همایش ملی خادمان حضور شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی بیان داشت: «بدون مردم هیچ تحولی اتفاق نمی‌افتاد. فرقی بین مسایل سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، امنیتی و دفاعی نیست. رهبر انقلاب نیز در بازدید از نمایشگاهی که مجموعه‌های بخش خصوصی حضور داشتند، فرمودند که مشکلات اقتصادی با استفاده از بخش خصوصی حل می‌شود. با اقتصاد مردمی مشکلات حل می‌شود. وقتی بیش از ۸۰ درصد اقتصاد ما دولتی می‌شود، این فساد به‌وجود می‌آید. اگر مردم در عرصه باشند حتی در حوزه فرهنگی و آسیب‌های اجتماعی نیز حضور مردم راه‌حل است و متاسفانه آنان را به رسمیت نشناخته‌ایم. این ضعف مدیریتی و بی‌توجهی ما است. اجازه ندهیم با مفهوم‌سازی‌های غلط مردم باوری و میدان‌داری مردم را از ما بگیرند. نباید با دسته‌بندی‌ها مردم را جدا کرد. در نظر داشتن عامه مردم، کاری سیاسی و دینی است. مردم ولی نعمت ما هستند. در عالم سیاست در همه حکومت‌ها باید به مردم توجه کرد. اما ما در اسلام وظیفه دینی نیز داریم. اگر حضور مردم را نداشته باشیم نصرت الهی شامل ما نمی‌شود. باید به باورهای قرآنی خود عمل کنیم. اساس انقلاب ما از بین بردن انحصارطلبی‌ها و به میدان آوردن مردم بود. اینگونه امنیت ملی ما در سطح کشور و بین‌المللی تامین می‌شود.»
ارسال نظر