مسعود پزشکیان به روسیه می‌رود

به‌طوری‌که این کشورها ضمن تحریم ایران در طول سالیان گذشته تلاش کرده‌اند، حکومت ایران را هم در انزوا قرار داده و به عبارت بهتر حلقه محاصره تهران را تنگ و تنگ‌تر کنند. همین سیاست برای روسیه نیز در حال اجراست. مسکو اکنون درگیر جنگ اوکراین است و به این بهانه مورد تحریم غربی‌ها قرارگرفته است. دراین ‌میان چین نیز به علت رشد بالای اقتصادی‌اش تحت ‌فشار آمریکاست لذا این سه کشور تلاش می‌کنند، به علت نگاه یکسان غربی‌ها به خود از منظر اقتصادی به یکدیگر نزدیک شوند. دراین ‌میان البته ایران تمایل دارد نوعی بلوک‌بندی در برابر غرب را با پیوند به چین و روسیه ایجاد کند لذا به‌صورت رسمی دم از تشکیل بلوکی تحت عنوان بلوک شرق می‌زند و می‌کوشد هم با چین روابط قوی داشته باشد و هم با روس‌ها این سطح از روابط را ایجاد کند. ایران درگذشته نیز دارای روابط راهبردی و جامع 20 ساله با روس‌ها بوده اما بعد از پایان این مدت طرفین تلاش کردند ضمن کار روی محتوای قرارداد، راهبری آن را در ابعاد مختلفی گسترش دهند. چندی است که اخباری در ارتباط با نهایی شدن این توافق‌نامه شنیده می‌شود و به نظر زمان امضا آن رسیده است.

*سفر به روسیه

مسعود پزشکیان بعد از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری در یادداشتی که در رسانه‌ها در ارتباط باسیاست خارجی دولتش منتشر کرد نگاه به شرق را به‌صورت رسمی اعلام نمود و اکنون خبر می‌رسد پزشکیان توانسته است به یک موافقت‌نامه راهبردی با روس‌ها دست یابد. اخیرا سفارت ایران در مسکو اعلام کرد: دکتر مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور ۲۸ دی‌ماه ۱۴۰۳ در سفر به مسکو علاوه بر دیدار و رایزنی با ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور و دیگر مقامات عالی روسیه، معاهده جامع همکاری‌های راهبردی دو کشور را امضا خواهد کرد. سفیر ایران در روسیه بابیان اینکه سطح مناسبات دو کشور در عرصه سیاسی در سطح بسیار بالایی است، گفت: رفت‌وآمدهای بسیاری میان مقامات دو کشور صورت گرفته است که آخرین مورد، سفر هم‌زمان دو معاون نخست‌وزیر روسیه به تهران و پیش از آن، سفر نخست‌وزیر روسیه به کشورمان و سفر وزیران امور خارجه در سال ۲۰۲۴ بوده است.

* دو دستاورد احتمالی

* به نظر می‌رسد در سفر پزشکیان به مسکو و دیدار رسمی او با پوتین رئیس‌جمهور روسیه علاوه بر امضای معاهده جامع همکاری‌های راهبردی در ارتباط با چند موضوع با پوتین رایزنی خواهد شد لذا علاوه بر مباحث مبارزه با تروریست و رایزنی در ارتباط با تغییرات قدرت در سوریه و آینده روابط دو کشور با دولت آینده در سوریه طرفین در ارتباط با توسعه همکاری‌های نظامی با یکدیگر به مذاکره خواهند پرداخت ضمن اینکه ایران و روسیه سال‌هاست در ارتباط با ریل‌گذاری خط راه‌آهن رشت-آستارا اقدام به رایزنی کرده و حتی زمینه‌های اجرای این قرارداد نیز فراهم ‌شده است لذا در این سفر احتمال اینکه این قرارداد عملاً عملیاتی شود وجود دارد. ضمن اینکه روس‌ها بنا بر خواست ایرانی‌ها در نظر دارند خط انتقال گاز روسیه به ایران به‌منظور مصرف گاز در ایران و همچنین صادرات این گاز از طریق ایران به کشورهای همسایه را راه‌اندازی کنند. این قرارداد از سوی ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور سابق مورد پیگیری قرار می‌گرفت و باوجود انتقادها به نظر می‌رسد در سفر آینده پزشکیان به روسیه موضوع انتقال گاز روسیه به ایران نیز در دستور کار قرار خواهد گرفت.

* خروج روسیه از تنگنا

روس‌ها سال‌هاست که با هندی‌ها روابط اقتصادی گوناگونی ازجمله تأمین نیازهای انرژی هند و تأمین نیازهای کشاورزی خود را در نظر دارند و هم‌اکنون نیز به توسعه روابط خود مشغول‌اند اما روسیه و هند چون مجبورند از طریق دریا با یکدیگر به تجارت بپردازند هزینه‌های آن‌ها بسیار بالا است حال اگر آن‌ها از مسیر ایران و از طریق بندر چابهار با یکدیگر به مبادله تجاری بپردازند، هزینه‌های آنها کاسته خواهد شد. از این‌رو روس‌ها نگاه ویژه‌ای به کریدور شمال به جنوب دارند. سفیر ایران در روسیه با اشاره به طرح مشترک دو کشور برای ساخت راه‌آهن رشت-آستارا که پیش‌تر طرفین در اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ توافقنامه آن را امضا کرده‌اند، گفت: مذاکرات خوبی در حال انجام است و امیدواریم موافقت‌نامه اجرایی این طرح نیز تا سفر رئیس‌جمهور به روسیه به نتیجه برسد و آماده امضای رؤسای جمهور در سفر آتی دکتر پزشکیان باشد. وی خاطرنشان کرد: در مذاکرات انتقال گاز هم مذاکرات خوبی داشتیم که اگر یک موضوع باقیمانده هم حل شود، موافقت‌نامه اجرایی طرح انتقال گاز هم ان‌شاءا... نهایی خواهد شد. وی یادآور شد: علاوه بر این حوزه‌ها، همکاری‌های دوجانبه در حوزه‌های فناوری، پزشکی، تجهیزات پزشکی و دارویی در حال گسترش است.