مذاکره یا گفت‌وگو با اروپا

 امتیازگیری از اروپا به این بهانه تحلیلی اشتباه بود و آمریکایی‌ها به علت جنگ اوکراین اروپا را حمایت کردند و با صادرات گاز مایع به اروپا مشکلات آنها را حل کردند. این مورد باعث شد اروپایی‌ها نسبت به ایران بدبین شوند و روابط ایران و اروپا بسیار تیره شد. این مورد و اختلافات دیگر باعث شد اروپا شمشیر را از رو ببندد و حتی تهدید کند که در صورت لزوم اسنپ بک را علیه ایران فعال می‌کند. این تهدید اروپایی‌ها در شرایطی صورت گرفت که در دور اول ریاست جمهوری ترامپ اروپایی‌ها در برابر رئیس‌جمهور آمریکا ایستادند و اسنپ بک را فعال نکردند. اکنون مجددا ترامپ در قدرت قرار گرفته است. او دنبال آن است که جنگ در اوکراین را به پایان رسانده و دیگر قصد ندارد برای این کشور هزینه کند و حتی به ناتو مانند قبل کمک مالی نخواهد کرد. در نتیجه اروپایی‌ها هم اگر قصد دارند از اوکراین پشتیبانی کنند باید هزینه‌های جنگ را خود بپردازند. این نگاه ترامپ به مساله اوکراین باعث شده اختلافی بین اروپا و آمریکای ترامپ به وجود‌ آید و در نتیجه این اختلاف امیدهایی برای ایران ایجاد شده است تا مسائل خود را با اروپا حل کند. البته اروپایی‌ها تمایل دارند با نزدیک کردن ایران به خود تهران را از پشتیبانی از مواضع مسکو دور کنند تا روسیه تنها بماند. این موارد باعث شده شرایط به سمت و سوی جدیدی پیش رود لذا به نظر می‌رسد اکنون شرایطی پیش آمده تا اروپا مسائل جنگ اوکراین را از روابط خود با ایران جدا کند در نتیجه کارت خوبی برای ایران به وجود آمده تا بتواند طی گفت‌وگو با اروپایی‌ها مسائل خود را با آنها در زمینه‌های مختلف از جمله مساله هسته‌ای و مسائل منطقه‌ای حل و فصل کند. لذا احتیاج به رایزنی با یکدیگر موجب شده است که طرفین سردی در روابط را کنار گذاشته و با یکدیگر گفت‌وگو‌هایی را آغاز کنند تا در آینده بتوانند وارد فضای مذاکراتی شوند. در جلسه اول توافق شده بود که طرفین با هم گفت‌وگو کنند اما زمانی که دستور کار مذاکرات بین ایران و اروپا مکتوب شود و طرفین بر روی آن به توافق برسند، آنگاه مذاکره آغاز خواهد شد. در مذاکره دستور کار بین طرفین مشخص است و هر دو نظرات خود را برای رسیدن به راه حل ارائه می‌دهند اما در گفت‌وگو طرفین به صورت کلی مواضع خود را در ارتباط با موضوعات مختلف اعلام می‌کنند. از قرار معلوم در آینده نزدیک با مشخص شدن دستور کار بین طرفین مذاکرات هم آغاز خواهد شد.

* سیدجلال ساداتیان

 سفیر سابق ایران در لندن