سودانی در نقش میانجی

پزشکیان در اقلیم کردستان در میان کٌردها با زبان کردی صحبت و موجبات شادی ملت‌های دو طرف را فراهم آورد و در بغداد نیز مورد استقبال مقامات عالی این کشور قرار گرفت. اکنون اما قرار است محمد شیاع سودانی نخست‌وزیر عراق به ایران سفر کند سفری که در اوج تنش‌های منطقه زیر ذره‌بین رسانه‌ها قرارگرفته است و رسانه‌های منطقه از عراق گرفته تا لبنان ابعاد این سفر را مورد بررسی قرار داده‌اند. رسانه‌ها سه محور سوریه، واردات گاز از ایران و پیام ترامپ از طریق سودانی به ایران را محور این سفر اعلام کرده‌اند.

* مقاومت در عراق

اخیرا و بعد از تحولات در منطقه یعنی آتش‌بس در لبنان و سقوط اسد در سوریه اخبار مختلفی در ارتباط با تلاش آمریکا به‌منظور فشار بر دولت سودانی برای انحلال حشدالشعبی و گروه‌های نزدیک به مقاومت در عراق منتشر شد. حشدالشعبی عراق که سهم مهمی در مبارزه با داعش در این کشور دارد، در حمایت از غزه اقدام به تهدید شاهرگ‌های حیاتی اسرائیل کرد و البته در همان زمان هم مورد حمله نیروی هوایی آمریکا قرار گرفت. با این‌ وجود از هدف خود یعنی حمایت از مردم غزه دست برنداشت اما زمانی که در لبنان آتش‌بس شد و در سوریه اسد سقوط کرد و درنهایت هم نیروی هوایی آمریکا و اسرائیل اقدام به بمباران انصارا... در یمن کردند، این احتمال به وجود آمد که احتمال حمله به عراق به‌منظور مقابله با حشدالشعبی وجود دارد. ازاین‌رو در ابتدا اعلام شد که دولت سودانی درصدد است با کسب رضایت از آیت‌ا... سیستانی زمینه انحلال این گروه را فراهم آورد اما بعدها اعلام شد نه‌تنها آیت‌ا... سیستانی مخالف انحلال حشدالشعبی است بلکه سودانی هم از انحلال این گروه راضی نیست. درنهایت شنیده شد که سودانی با سران مقاومت در عراق به توافق رسیده که حملات علیه اسرائیل متوقف شود. اکنون اما یکی از احتمالات سفر سودانی به ایران در ارتباط با قضیه مقاومت در عراق و فعالیت آینده این گروه مسلح در این کشور است. شفق نیوز به نقل از یک منبع سیاسی آگاه خبر داد که «محمد شیاع السودانی»، نخست‌وزیر عراق از «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا پیامی دریافت کرده است. وی بارزترین محور‌های این پیام را ضرورت مهار و کنترل سلاح خارج از چارچوب دولت، متوقف کردن فعالیت‌های گروه‌های مرتبط با ایران، عدم دخالت عراق در پرونده سوریه و حمایت از تشکیل دولت جدید در این کشور اعلام کرد. علاءالدین بروجردی نماینده مجلس شورای اسلامی دراین ‌ارتباط گفت: با توجه به تحولات سوریه، این سفر از اهمیت ویژه‌ای در بعد مسائل امنیت منطقه‌ای برخوردار است. ممکن است مطالب ویژه‌ای به دوستان عراقی منتقل‌شده باشد که بخواهند به ایران منتقل کنند اما فکر نمی‌کنم این انتقال پیام جایگاه مهمی در این سفر داشته باشد. مهم‌ترین محور این سفر مسائل منطقه‌ای، تحولات سوریه و نقشی است که دو کشور در این زمینه ایفا کرده‌اند.

*یک سفر امنیتی

 سوی دیگر سفر سودانی که از سوی رسانه‌ها مورد ارزیابی قرارگرفته است در ارتباط با حوادث امنیتی منطقه است. در سوریه تحولاتی رخ‌داده که یک‌باره بود و همگان در انتظار هستند که ببینند که در آینده ساختار قدرت در این کشور چگونه خواهد شد و مسائل داخلی این کشور از مسئله کردها گرفته تا مسئله ارتش آزادی‌بخش سوریه و چالش‌های مرزی سوریه و ترکیه به کجا ختم خواهد شد و اینکه کشورهای منطقه و جهان بعد از تحولات احتمالی در سوریه جدید چه موضعی در ارتباط با حاکمیت این کشور خواهند گرفت. به نظر بخش مهمی از زمان دیدار یک‌روزه سودانی با مقامات ایرانی در تهران پیرامون مسائل امنیتی سوریه خواهد بود. اخیرا هیاتی از عراق به ریاست رئیس اطلاعاتی این کشور با جولانی در سوریه دیدار داشته و جولانی نیز البته هیاتی را به قطر و عربستان فرستاده است. محمد الشرع در طول روزهای گذشته مواضعی را در ارتباط با برقراری ارتباط با ایران گرفته و ایران را قدرتی مهم در منطقه ارزیابی کرده است و خواستار برقراری روابط دیپلماتیک با ایران شده است. به نظر سفر سودانی به ایران می‌تواند در ارتباط با روابط ایران و سوریه در آینده با توجه به تغییرات ساختار قدرت در سوریه باشد. درگذشته عراق کوشید مسئله دیپلماتیک بین ایران و عربستان را حل کند. ازاین‌رو احتمال اینکه او به دنبال جوش دادن روابط ایران با دولت جدید سوریه باشد، دور از ذهن نیست. ازاین‌رو به نظر بخش مهمی از سفر سودانی به ایران با محوریت سوریه خواهد بود.

* کنفرانس منطقه‌ای

 از سوی دیگر رسانه‌های لبنانی احتمال داده‌اند که سودانی بعد از ایران عازم دوحه خواهد شد. دوحه به اخوانی‌ها در سوریه نزدیک است و سودانی تلاش دارد در دوحه نزدیکی بیشتری بین کشورهای منطقه و حاکمیت جدید در سوریه ایجاد کند. لذا به نظر می‌رسد سودانی در حال ایجاد زمینه‌هایی برای گفت‌وگوی مشترک منطقه‌ای در بغداد است. روزنامه لبنانی الاخبار دراین ‌ارتباط نوشته است: احتمالا به‌زودی نشست سرانی در بغداد برگزار شود که میزبان کشورهای بسیاری ازجمله ایران، سوریه، عربستان، مصر، اردن و قطر بر سر یک میز باهدف یکپارچگی دیدگاه‌های سیاسی میان کشورها خواهد بود.