ایران، روسیه و ترامپ
درباره روابط ایران و روسیه باید به یاد داشت که فعالیت روسیه برای خفظ منافع خود بوده است. به عبارت دیگر اگر منافع این کشور در تضاد با منافع ما قرار گیرد، منطقی است که منافع خود را ارجح بداند و البته اگر مناسبات راهبردی باشد، این منافع در امتداد هم قرار میگیرند
. در چنین شرایطی است که دولتها باید سطح اتکای خود را به کرملین روشن کنند. تا شائبهای در جهت سوءاستفاده ایجاد نشود. از سوی دیگر حضور دونالد ترامپ در کاخ سفید میتواند برای روسیه چشمانداز خوبی رقم بزند. روشن نیست که واکنش روسیه در برابر فشارهای آمریکا به ایران چگونه و در چه سطحی خواهد بود. برخی معتقدند که در نهایت نمیتواند خود را بین دو سمت منازعه قرار دهد و مسکو در برابر فشارهایی که از سوی واشنگتن بر ایران آغاز میشود اقدام چندانی نمیتواند بکند. به نظر میرسد که رئیسجمهور روسیه ارتباط رفاقتگونهای با ترامپ دارد و این رفاقت توجیه کننده نوع رابطه آنها خواهد بود. باوجود رقابتهای اقتصادی، نظامی و... بین آمریکا و روسیه ولی حضور ترامپ در کاخ سفید به نفع کرملین تحلیل میشود. در مجموع میتوان گفت که تصمیمگیری با خود ایران است و هیچ کشوری نمیتواند دیدگاهها و نظریات خود را به ایران تحمیل کند. اگر در دورههایی این تصور پدید آمده که مثلا فلان کشور نظرش را به ایران تحمیل کرده، گذر زمان نشان داده است که چنین نیست و ایران استقلال رای دارد. اکنون زمان اتخاذ تصمیماتی است که برخی مشکلات ناشی از سیاستهای زیادهخواهانه آمریکا برطرف شده و سختیها از روی دوش مردم برداشته شود. اگر تا کنون ایران در مقابل آمریکا قرار گرفته، شاید امروز زمان آن باشد که بتوان از مواجهه دو قدرت جهانی به موازنهای رسید و منافع ملی خودمان را حفظ کنیم. هرچند باید گفت که نزدیکی بیش از حد به هر کشوری میتواند هزینهافزا باشد. اگر تعداد دوستان کشور کم باشد، برای مقابله با تهدیدهای کشورهای غیر دوست، پیوسته باید هزینه کرد. کنترل هزینههاست که در نهایت به ایجاد موازنه منجر میشود. ایران گاهی مجبور به پرداخت برخی هزینهها بوده که دلیل آن میتواند دور شدن و انزوا باشد. امیدوارم جنگ روسیه و اوکراین به پایان برسد نهبرای اینکه روسیه یا اوکراین پیروز شوند، بلکه برای جلوگیری از صدمه بیشتر به شهروندان عادی است. شاید دیگر کشورهای حامی اوکراین امتیازاتی به پوتین بدهند تا جنگ زودتر به پایان برسد. این امتیازات مواضع کرمیلن را تحکیم خواهد بخشید. خروج نیروهای مسکو از سوریه را میتوان در محدودیت ناشی از جنگ اوکراین دانست. خروج نیروهای روسیه از سوریه یکی از دلایل سقوط سریع دولت مرکزی سوریه بوده است و در مقیاسی دیگر میتواند به نفع آمریکا باشد و از این زاویه است که ممکن است ترامپ بعد از رسیدن به کاخ سفید و آغاز رسمی کار خود، این کار را برای روسیه جبران کند. در مورد مثلث ترامپ، روسیه و اسرائیل باید بگوییم که اگر ترامپ باشد و یا نباشد اسرائیل و آمریکا را باید در یک تیم قرار دهیم و در ادامه اگر ترامپ حضور داشته باشد نزدیکی فیمابین اسرائیل و روسیه افزیش خواهد یافت.
*فریدون مجلسی
تحلیلگر مسائل بینالملل
ارسال نظر