پایتخت در محدوده ناسالم

این جمله درحالی تکرار می‌شود که خیلی از افراد با انجام همین فعالیت‌های ورزشی روزانه توانسته‌اند، روحیه خود را برای مواجهه با دیگر مشکلاتی که در این شهر با آن روبه‌رو هستند، حفظ کنند. حالا همین افراد اقلیت ورزشکار هم مجبور هستند در خانه بمانند، تا ریه‌هایشان بیش از این دود استنشاق نکند. اما نمی‌توان از این حجم انسانی که روزانه برای امرار معاش از صبح تا غروب در این هوا تردد می‌کنند، انتظار خانه نشینی داشت. هرچند نکته جالب در این میان نمره بیست شهردار به خودش است، آن هم درحالی که شهر، همچنان آلوده است. هیچ راهکار قابل اجرایی هم جوابگو نیست. البته اگر کسی به دنبال راه حل باشد!

هوای تهران همچنان در وضعیت ناسالم برای گروه‌های حساس قرار دارد. شاخص آلودگی هوای تهران ساعت ۸ صبح دیروز، ۲ دی ۱۴۰۳ عدد ۱۳۱ را نشان می‌داد. این درحالی است که در همین دیروز، بر اساس اطلاعات موجود از ایستگاه‌های سنجش کیفیت هوای شهر تهران، ۱۲ ایستگاه در وضعیت قرمز بودند، درحالی که دیگر مناطق شهر در شرایط نارنجی یا زرد قرار دارند.

نمی دانم تا پایان این گزارش تغییری خواهد کرد یا نه. اما آنچه می‌دانم این است که هیچ کدام از اقدامات کوتاه مدتی که در هفته‌های گذشته انجام شد، اعم از تعطیلی مدارس و ادارات جوابگو نبود. به طوری که خود مسئولان هم بیان کردند که این اقدامات تنها سبب شلوغی شهر و افزایش ترددها شد. حالا هرچقدر هم توصیه کنیم و هشدار دهیم، باز از حجم دود این شهر، کاسته نمی‌شود.

دیروز، عباس شاهسونی، رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت ضمن اعلام اینکه شاخص کیفیت هوا در شهر تهران در اکثر ایستگاه‌ها در محدوده ناسالم برای همه گروه‌ها قرار دارد، گفت: طبق اعلام سازمان هواشناسی تا پایان هفته در تهران پایداری هوا وجود دارد و با ادامه روند تولید آلاینده‌ها، وضعیت کیفیت هوا به محدوده خیلی ناسالم خواهد رسید.

حالا دیگر تنها تهرانی‌ها نیستند که روزهای آلوده‌ای را سپری می‌کنند. سازمان هواشناسی نیز با اشاره به تشدید پایداری جو نسبت به افزایش آلودگی هوای ۹ شهر به حد بسیار ناسالم و آستانه خطرناک هشدار داده است.

سازمان هواشناسی با صدور هشدار نارنجی‌رنگ با اشاره به تشدید پایداری جو آورده است: طی دوشنبه و سه‌شنبه (۳ و ۴ دی‌ماه) افزایش غلظت آلاینده‌های جوی و کاهش کیفیت هوا در تهران، کرج، قم، اصفهان، اهواز، اراک، قزوین، مشهد و زنجان پیش‌بینی می‌شود. اما این پیش بینی‌ها هیچ سودی به شهروندانی که در معرض مداوم استنشاق هوای ناپاک هستند، اثری ندارد.

این درحالی است که تهرانی‌ها از ابتدای امسال تاکنون پنج روز هوای پاک، ۱۷۷ روز هوای سالم، ۸۳ روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس و ۱۲ روز هم هوای ناسالم برای همه گروه‌های سنی را تجربه کرده‌اند.

نمره بیست شهردار به خودش!

درحالی علیرضا زاکانی، شهردار تهران، چندروز قبل در گفت‌وگوی ویژه خبری به خودش در حوزه مقابله با آلودگی هوا و اجرای قانون هوای پاک نمره خوبی داد، که شهروندان تهرانی روزهای متمادی است که هوای ناسالم را استنشاق می‌کنند و هیچ کدام از راهکارهای کوتاه مدت هم در این میان جواب نداده است. این درحالی است که خود نهادهای مسئول و دستگاه‌های ذی ربط از عدم اجرای قانون هوای پاک در حالی خبر می‌دهند، که سال‌هاست این قانون به تصویب رسیده است. گفته‌های شهردار تهران، سبب ناراحتی بخش بسیاری از شهروندان شد، به طوری که شبنم مقدمی، بازیگر، با توجه به گفته زاکانی، درصفحه خود نوشت که احتمالا ایشان از یک جای خوش آب و هوا دورکاری می‌کنن!

این میان تنها رئیس شورای شهر سعی در تصحیح گفته شهردار تهران داشت. به طوری که دیروز، مهدی چمران، رئیس شورای شهر، در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه نمره شهرداری تهران در بحث آلودگی هوا قابل قبول است یا خیر؟ گفته است: برداشت از سخنان شهردار تهران نباید این باشد که گفته‌اند هوای تهران شرایط مطلوبی دارد. بلکه منظور این بود انجام وظایف محوله شهرداری در این خصوص نمره خوبی دارد.

وی در ادامه افزود: تهران در شرایط آلودگی هوای بدی قرار دارد. شهرداری تهران به موضوعات معاینه فنی، اتوبوس و مترو پرداخته و اگر هنوز به نتیجه مورد نظر نرسیده یا نتایج کم بوده، مربوط به اموراتی است که از دست شهرداری خارج است.

خیلی‌ها به نفعشان نیست قانون اجراشود!

در همین راستا، اسماعیل کهرم، فعال محیط زیست، درباره اقدامات موثر در کاهش آلودگی هوای تهران، به «آرمان ملی» گفت: اقدامی صورت نگرفته است. اتوبوس‌ها دود می‌کنند. از طرفی معاینه فنی خودروها هم انجام نمی‌شود. ما آمار داریم که فقط 30 عدد موتورسیکلت‌ معاینه فنی شده‌اند، درحالی که آنها هم دودزا هستند. درباره خودروها هم آنقدر گرفتن معاینه فنی دشوار است که راننده‌ها باید چندروز برای آن وقت بگذارند و خیلی از راننده‌ها منصرف می‌شوند. کارخانه‌ها، مازوت سوزی‌ها، نیروگاه‌ها، اینها همه در کنار هم هوا را آلوده می‌کنند. و بعد یک سازمان به نام سازمان حفاظت از محیط زیست می‌خواهد علیه همه اینها بشورد و نقص همه آنها را برطرف کند؟ چگونه می‌تواند؟ شما خودتان را جای این سازمان بگذارید. از آن طرف دولت محترم، مازوت را سه روز قطع کرد و بعد مجددا شروع به استفاده از مازوت در نیروگاه‌ها کرد. چندی پیش نیروگاه بندرعباس اعلام کرد که 100درصد سوخت ما مازوت است. این را خودشان گفتند، ما نگفتیم.

کهرم با اشاره به اجرایی نشدن قانون هوای پاک افزود: حالا یک سازمان داریم به نام سازمان حفاظت محیط زیست، چه کار کند؟ قانون هوای پاک چندسال است که نوشته شده، ابلاغ شده ولی عملی نشده است و نمی‌شود. در این صورت کاری از دست سازمان حفاظت محیط زیست برنمی‌آید. قانون هوای پاک پشت درهای بسته نوشته شد و متاسفانه به مرحله اجرا نرسید. به این دلیل که اینها دور از مسائل مملکت نشستند و قوانینی نوشتند، که قابل اجرا نیست. زیرا دست خیلی‌ها بسته می‌شود و خیلی‌ها به نفعشان نیست که این قوانین اجرا شود. لذا در مرحله عمل این قوانین درمانده شدند.

قانونی که غیرقابل اجراست، زرشک است!

این فعال محیط زیست در ادامه افزود: این دود و دم حاصل از خودروها و کارخانه‌ها و نیروگاه‌ها منحصر به ما نیست. دوسال پیش پاریس پایتخت فرانسه، طرح زوج و فرد را ایجاد کرد. یعنی عروس شهرهای جهان آمد زوج و فرد کرد. به قول سعدی: سعدی به روزگاران مهری نشسته بر دل، بیرون نمی‌توان شد، الا به روزگاران، یعنی سال‌ها می‌گذرد تا این نواقص برطرف شود و برخی مسائل را نمی‌شود یک شبه حل کرد. تا اینکه ما بتوانیم از گاز، که دومین ذخیره گاه گاز دنیا هستیم، بیاییم و استفاده کنیم برای نیروگاه‌هایمان که تمیزترین سوخت است. سال‌ها می‌گذرد تا گاز به اندازه کافی استخراج کنیم و دستگاه‌هایمان را گازسوز کنیم و به نیروگاه‌ها بدهیم، تا اینکه هوای پاک داشته باشیم. این کارها پول می‌خواهد. پول ما کجاست؟ اگر پول‌ها را به زخم مملکت ما می‌زدند، همه مسائل حل می‌شد. دانشگاه‌ها، نیروگاه‌ها، پاکی هوا، مقدار آب حل می‌شد.

کهرم با اشاره به دوره‌ای که مشاور سازمان حفاظت محیط زیست بود، گفت: آن زمانی که بنده مشاور سازمان حفاظت محیط زیست بودم، آن زمان هم سازمان کاری نمی‌توانست کند. وقتی تمام دستگاه‌های مملکت درست مثل اینکه قصد و هدفشان مصرف انرژی و تولید دود است، یک سازمان با 3هزار محیط بان چه کار می‌تواند انجام دهد ؟ در قانون هوای پاک باید وقتی مامور سازمان می‌رود برای تعطیلی مثلا فلان کارخانه، کارخانه تعطیل شود، ولی الان می‌گویند، کارخانه 4هزارتا کارمند دارد، که آنها هم خانواده دارند و نمی‌شود که تعطیل کرد و هیچ، تعطیل نمی‌شود. بنابراین قانونی که غیرقابل اجراست، قانون نیست، زرشک است!