تراژدی ناترازی‌ها

اما با پایان جنگ و شروع دوره ریاست جمهوری آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی پروژه مهم واقعی کردن قیمت‌ها با افزایش سالیانه ۱۰ درصد به سقف قیمت‌ها کلید خورد و جسته و گریخته تاکنون ادامه داشته است. دولت آقای خاتمی و مجلس ششم همت نموده و با تصویب ماده سه برنامه چهارم و افزودن مسئولیت هدفمند کردن یارانه‌ها به وظایف وزارت رفاه و کار و تامین اجتماعی و پیش‌بینی واقعی کردن قیمت‌ها در هر سال برای حداقل سه کالا و در اولین سال برنامه چهارم (سال ۱۳۸۴) قرار شد برای بنزین، گاز و نفت‌گاز قیمت‌ها واقعی شود که متاسفانه مجلس دوره هفتم با ادعای ثابت نگه داشتن قیمت ۱۶ کالا و حذف ماده مذکور از برنامه چهارم نه تنها قیمت‌ها واقعی نشد بلکه به رغم تفاوت قیمت‌های واقعی با قیمتی که مصرف کننده می‌پردازد اضافه شده است. چرایی آن نیز کاملا روشن است. رشد نرخ گرانی کالاهای یارانه‌ای و تورم سالانه از میزان ۱۰درصد مذکور بسیار بیشتر بوده است. به عنوان نمونه قیمت هر لیتر بنزین از ۷۰ ریال رسیده است به هفتاد هزار تومان، در صورتی که با افزایش ۱۰ درصدی سالیانه، شده ۱۵۰۰ تومان! قیمت یارانه‌ای نفت‌گاز ۳۰۰ تومان است در صورتی که قیمت تمام شده گازوئیل یک و سه دهم دلار یعنی حدود لیتری نود الی صد هزار تومان است. مصرف بنزین روزانه حداقل ۱۲۰ میلیون لیتر و نفت‌گاز ۶۰۰ میلیون و برق در زمستان‌ها ۵۰ هزار مگاوات و تابستان‌ها۸۰ هزار مگاوات است. حال محاسبه کنیم تفاوت قیمت هر لیتر ۱۵۰۰ با قیمت واقعی بنزین حدود ۵۰۰۰۰ تومان ضرب در ۱۲۰ میلیون لیتر مصرف روزانه و ۶۰۰ میلیون گازوئیل مصرف روزانه ضرب در ۸۰۰۰۰ تومان مابه‌التفاوت قیمت تمام شده و در مورد گاز یک میلیارد مترمکعب مصرف روزانه ضرب در حدود هر متر مکعب ۳۰۰۰ تومان رقم ۳۰۰۰ میلیارد تومان و برق ۸۰ میلیون کیلووات ساعت ضرب در ۲۷۰۰ تومان مابه‌التفاوت قیمت تمام شده، عدد بسیار بزرگ خواهد شد. اقلام یارانه خوراکی مانند نان و غیر خوراکی دیگر وجود دارد که به هر نفر ماهیانه حداقل ۱۰میلیون تومان می‌رسد. علاوه بر آن مبلغ قابل توجهی از محل جلوگیری از قاچاق، مانع شدن از اسراف و دورریز و با صرفه‌جویی نصیب دولت خواهد شد. واقعی کردن قیمت‌ها نفع بزرگ دیگری را عاید کشور خواهد نمود و آن رقابتی کردن قیمت‌ها و در نتیجه افزایش تولید و ارتقای سطح کیفیت تولید داخلی و بی‌نیاز شدن از واردات در سوخت، انرژی و نان خواهد شد و فساد به شدت کاهش خواهد یافت و لذا حل معضل ناترازی‌ها که روزبه‌روز به میزان آن افزوده می‌شود کاری مشکل به نظر می‌رسد اما اولا نیاز به اراده ملی است ثانیا میوه پر خاصیت و دلنشینی به بار خواهد آورد.

*علی‌محمد نمازی

فعال سیاسی