ترامپ دنبال مذاکره جامع با ایران

بااین‌وجود تا چندی دیگر فردی در آمریکا سکان هدایت قوه مجریه را در دست می‌گیرد که خود چند سال قبل از توافق هسته‌ای با ایران خارج شد و این شرایط را رقم زد. به نظر می‌رسد او این بار قصد دارد وضعیت دیگری را در ارتباط با ایران پدید آورد. در این معنا که ترامپ ظاهراً اعلام کرده است که از گفت‌وگو با ایران استقبال خواهد کرد. موضوعی که هرچند باید به آن به دیده تردید نگریست چراکه شخص ترامپ بوده که از اولین توافق بین ایران و غرب در پرونده هسته‌ای خارج‌شده و از این منظر ایران هیچ‌گونه اعتمادی به او ندارد، اما به لحاظ حقوقی ایران از مذاکره با آمریکا استقبال کرده است و سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران چندی پیش بعد از پایان جلسه هیات دولت صراحتاً از آمادگی برای مذاکرات به‌منظور تأمین منافع ملی ایران سخن به میان آورد و بر مذاکره برای رفع تحریم‌های ایران تأکید کرد.

*نگاه ترامپ

نگاه ترامپ به مذاکره با ایران را باید از زوایای مختلف موردبررسی قرارداد. اول اینکه او یک تاجر است و تنها در اندیشه سود در روابط خود با کشورهای مختلف خواهد بود. ترامپ درزمانی که از برجام خارج شد این نگاه را به توافق وین داشت که بعد از توافق و اجرای برجام سودی از این سرمایه‌گذاری به جیب آمریکایی‌ها نرفت، بلکه شرکت‌های نفتی و گازی اروپایی و چینی و حتی روسی که رقبای شرکت‌های آمریکایی بودند قراردادهایی با ایران بستند و آمریکا از لغو تحریم‌های بین‌المللی ایران بی‌نصیب ماند. این مهم‌ترین علت خروج آمریکا از برجام بود. از این منظر اکنون نیز به مذاکره با ایران به‌منظور توافق برای لغو تحریم‌ها برای سود اقتصادی می‌نگرد که احتمالاً در ایران نیز حساسیت‌های زیادی دراین ‌ارتباط وجود دارد چراکه نگاه خصمانه آمریکا به ایران خصوصاً در بعد اقتصادی بر همه هویداست.

*ترامپ، منطقه و ایران

ازجمله دیگر دلایلی که ترامپ از مذاکره با ایران استقبال می‌کند، رایزنی با ایران در ارتباط با مسائل امنیتی منطقه است. این موضوع از جدیت زیادی برای آمریکایی‌ها حتی بعد از سقوط اسد در سوریه برخوردار است. در این معنا که ایالات‌متحده آمریکا بر مخرج مشترک امنیت در منطقه برای ایران و خود واقف است. اکنون نیز که روس‌ها در حال خروج از سوریه هستند، از رشد القاعده و داعش در منطقه نگران است اما در سردرگمی بزرگی قرار دارد چراکه می‌داند در بازی زمینی در برابر تروریست‌ها این تنها ایران است که از قدرت برخوردار است اما رشد این جایگاه برای ایران در برابر اسرائیل تعریف می‌شود ازاین‌رو ترامپ می‌خواهد حتی در ارتباط با اولویت‌های امنیتی منطقه با تهران مذاکره کند.

*مذاکرات هسته‌ای

از سوی دیگر ترامپ تنها در ارتباط با مسائل امنیتی منطقه مذاکره با ایران را نمی‌خواهد بلکه در رأس همه این مذاکرات به مسئله و چالش هسته‌ای ایران برای آمریکا می‌نگرد. چراکه ایران بر اساس آنچه در گزارش‌های آژانس آمده به توانایی‌های قابل توجهی دست یافته است. افزایش توانایی‌های ایران موجب نگرانی غرب شده که ممکن است دکترین هسته‌ای ایران تغییر کند. تمامی این دلایل نشان می‌دهد که ترامپ به دنبال مذاکره مستقیم با ایران است و در این مذاکره هم مذاکرات هسته‌ای، هم مذاکرات منطقه‌ای و هم مذاکرات امنیتی را می‌خواهد. به عبارت بهتر او در اندیشه به دنبال مذاکرات جامع با ایران است.

*سخنان وندی شرمن

 وندی شرمن قائم‌مقام پیشین وزارت خارجه آمریکا در ارتباط با نگاه ترامپ به مذاکره با ایران می‌گوید: «رئیس‌جمهور منتخب آمریکا تأکید کرده که دنبال مذاکره با ایران و توافقی بهتر با ایران است اما مذاکرات احتمالی صرفا درباره برنامه هسته‌ای ایران نخواهد بود.» او افزود: «ما با اتحادیه اروپا، روسیه و چین همکاری نزدیکی داشتیم تا به توافق برجام برسیم، اما درنهایت، دونالد ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا انتخاب شد و (به‌طور یکجانبه) از این توافق خارج شد. از آن زمان تاکنون، شرایط فقط بدتر شده است و ایران در حال غنی‌سازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد است و به‌سرعت می‌توانند به سطح غنی‌سازی ۹۰ درصدی موردنیاز سلاح هسته‌ای دست پیدا کنند.» شرمن تصریح کرد: «رئیس‌جمهور منتخب آمریکا (ترامپ) تأکید کرده است که به دنبال مذاکره با ایران و رسیدن به توافقی بهتر است و من نمی‌توانم برای دیدن آن صبر کنم. دستیابی به چنین توافقی زمان و انرژی بسیاری نیاز دارد و اکنون فشار زیادی وجود دارد و مذاکرات احتمالی صرفا درباره برنامه هسته‌ای ایران نخواهد بود، بلکه درباره نقش ایران در خاورمیانه، اقدامات آن‌ها در سوریه، یمن، غزه، لبنان و دیگر نقاط منطقه و نیروهای نیابتی تهران را نیز شامل خواهد شد.» شرمن افزود: «مذاکره درباره همه این مسائل، پیچیده‌تر خواهد بود و زمانی که درباره همه این مسائل مذاکره می‌کنید، ایران می‌تواند بگوید خب، پول کمتری به حزب‌ا... خواهیم داد اما آزادی عمل بیشتری برای برنامه هسته‌ای خود می‌خواهیم. پس این مذاکره بسیار پیچیده‌تر خواهد بود.»