دوئل عادل و تندروهای رسانه ملی

چه اینکه از سویی به دلیل برخی مسائل مدیریتی مخالف بازگشت عادل به جام‌جم هستند و از طرف دیگر به جهت محبوبیت، کارآمدی و مخاطب‌آوری خواهان بازگشت او به صداوسیما هستند. این مساله سال‌هاست که مطرح می‌شود و شاید اگر بگویم تنها ماجرای رسانه‌ای است که هنوز ادامه دارد و حل و فصل نشده سخنی به گزافه نرفته است. اما کمتر کسی است که نداند به طور کلی اختلاف فردوسی‌پور با مدیران  سازمان چه بود و چه شد که  عادل و برنامه‌اش یک دفعه از صداوسیما کنار گذاشته شدند. اگر بازگشتی به گذشته داشته باشیم و اسفندماه سال 97 را به یاد بیاوریم در جشنواره جام‌جم که عادل فردوسی‌پور همزمان هم جایزه برترین برنامه از نگاه کارشناسان و هم جایزه نگاه مردمی ‌را دریافت کرد، طی سخنانی جایزه‌اش را متعلق به مردم دانست و تشکری از مدیران شبکه 3 نکرد و همین مساله باعث شد تا علی فروغی، مدیر شبکه نیز در مقابل او بایستد و اختلافات گذشته را رسما علنی کرده و پروژه حذف و کنار گذاشتن فردوسی‌پور را کلید بزند. از آن زمان تاکنون بارها صحبت از بازگشت فردوسی‌پور به میان آمده، اما هر زمان عادل با یک برنامه ورزشی در بسترهای دیگر به خانه‌های مردم آمد اما تلویزیون؛ نه. از دولت حسن روحانی گرفته تا دولت رئیسی و امروز پزشکیان دولت‌ها کم و بیش پیگیر بازگشت عادل فردوسی‌پور با صداوسیما هستند. چنانکه اخیرا وزیر ورزش در اختتامیه چهاردهمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های ورزشی در واکنش به خواسته حضار در مورد بازگشت عادل ضمن تشویق فردوسی‌پور اعلام کرد: «رئیس‌جمهور شخصا پیگیر بازگشت فردوسی‌پور به تلویزیون است.» البته این امری طبیعی است چرا که عادل فردوسی‌پور به‌عنوان یک چهره رسانه‌ای موفق که همواره در کنار مردم بوده توانسته از خود کاراکتری محبوب و تاثیرگذار بسازد که اگر در تلویزیون هم نباشد مردم او را در پلتفرم‌های دیگر دنبال کنند. همین امر نیز باعث شده تا شاید دولت‌ها در تعامل با صداوسیما بخواهند سرمایه اجتماعی خود را نیز بیش از پیش کنند. 

* عادل و مدیران 

شاید اگر بخواهیم از نگاه طرفینی به مساله جدایی فردوسی‌پور از صداوسیما نگاه کنیم از طرفی مدیران صداوسیما عادل را  در عین اینکه با تجربه 19 ساله فرزند رسانه می‌دانند، اما در عین حال نیز وی را چهره‌ای اطاعت‌ناپذیر در ساختار رسمی ‌می‌پندارند. چنانکه علی اصغرپور محمدی از مدیران سابق صداوسیما در خصوص فردوسی‌پور گفت: «عادل مجری کوچکی نبود، فردی باهوش، پرکار، پاکدست و نمازخوان بود، اما برخی چارچوب‌های سازمان را قبول نداشت». از سوی دیگر نیز فردوسی‌پور خود بارها بر این مساله اذعان داشته که فرزند رسانه ‌است، اما به تصمیم خود از تلویزیون کنار نرفته بلکه کنار گذاشته شده و لذا برای بازگشت نیز باید شرایط بازگشت مهیا گردد. مساله بعدی این است که اساسا صداوسیما به فردوسی‌پور نیاز دارد یا عادل نیاز به صداوسیما؟ در کلان ماجرا می‌توان کم و بیش یک روابطه دو سویه در این مساله دید. صداوسیما عادل را می‌خواهد که مخاطبان از دست رفته خود را با بازگشت فردوسی‌پور و نود بازگرداند و فردوسی‌پور هم می‌خواهد با تلویزیون دوباره برنامه سابق خود را دوشنبه‌های هر هفته روی آنتن ببرد. آنچه مسلم است ابتدا باید مشخص شود که اساسا مدیران صداوسیما قائل به بازگشت فردوسی‌پور هستند یا نه. از طرف دیگر فردوسی‌پور چه نوع نگاهی به بازگشت به صداوسیما دارد.  لذا همانظور که صداوسیما باید بازگشت فردوسی‌پور به این رسانه را به عنوان فرصتی طلایی در نظر بگیرد، از آن استقبال کند و شرایط را برای این مهم فراهم کند فردوسی‌پور هم باید به سازوکارهای مدیریتی صداوسیما تن دهد. قدر مسلم خوب یا بد امروز نگاه خاص و تندی بر صداوسیما ساری و جاری است و مدیران این سازمان نیز بر مبنای همان نگاه و رویکرد پیش می‌روند و چارچوب می‌چینند. لذا عادل هم اگر بخواهد به تلویزیون بازگردد باید بداند که در مختصات و چارچوب‌های حاکم بر این تلویزیون به فعالیت خواهد پرداخت. پس باید  این مساله در یک هماهنگی طرفینی حل و فصل شود. اما اگر هر یک از طرفین بخواهند طبق نظرات خود پیش بروند بازهم شاهد روند ناموفق 6 سال گذشته خواهیم بود.

خواسته‌های عادل

چندی پیش بود که پیمان جبلی رئیس سازمان صداوسیما در حیاط دولت در گفت‌وگویی بیان داشت: «خودم شخصا با فردوسی‌پور برای بازگشت صحبت کرده بودم، اما او قبول نکرده به سازمان صداوسیما بازگردد.» این اظهارات باعث شد که گمانه‌زنی‌هایی از چرایی عدم بازگشت عادل فردوسی‌پور مطرح شود و هر چند که خود عادل گفته بود که در شرایط حاضر ترجیح می‌دهد فعالیت‌های خود را در جایی غیر از صداوسیما ادامه دهد، اما اخیرا احسان رستگار، عضو حقیقی مجمع تحلیلگران ساترا در برنامه‌ای که از یکی از پلتفرم‌های اینترنتی پخش شد در این باره صحبت‌های جالبی را طرح کرده است و بدون اینکه نامی‌ از فردوسی‌پور ببرد به صورت زیرکانه‌ای شروط فردوسی‌پور را برای بازگشت اعلام کرده است.  وی با اشاره به دیدار مدیران صداوسیما با فردوسی‌پور شروط عادل را تغییر علی فروغی مدیر شبکه 3 و بازگشت برنامه نود به کنداکتور شبکه 3 خوانده است. شروطی که به نظر نمی‌رسد مدیران سازمان زیر بار آن بروند. چرا که علی فروغی از چهره‌های مورد وثوق مدیران ارشد صداوسیما است و جایگزین برنامه نود نیز سال‌هاست فعالیت می‌کند. با این حال بازگشت عادل با مسائل مختلفی روبه‌رو است و روند حاکم بر صداوسیما نشان می‌دهد اگر هم بازگردد نمی‌تواند رویه سابق را ادامه دهد. مگر اینکه مدیران ارشد سازمان نظر وی را اجابت کنند و تغییرات لازم صورت گیرد و عادل با نود دوباره بازگردد. راهکار مدنظر نیز تعامل و همگرایی است که باید دید در نهایت به چه سمت وسویی خواهد رفت.