ادامه «گفتمان صلح» در بغداد

 هم ایران و هم عراق معتقدند که فعال شدن تروریسم تنها به سوریه محدود نخواهد شد بلکه به کشورهای پیرامونی سوریه سرایت خواهد کرد و از این‌رو در راستای حفظ امنیت منطقه، این روزها بیش‌ترین نشاط دیپلماتیک منطقه‌ای را برای بازگرداندن آرامش به سوریه و مهار تروریست‌ها عرضه کرده‌اند. در همین چارچوب نخست‌وزیر عراق شخصا با «بشار اسد» رئیس‌جمهوری سوریه، «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهوری ترکیه و «ملک عبدا... دوم» پادشاه اردن به‌عنوان کشورهای همسایه سوریه، درباره اوضاع کشورش صحبت کرد و نسبت به روند تحولات و اثرات آن بر کشورهای پیرامونی ابراز نگرانی کرده است. «محمد شیاع السودانی» در گفت‌وگوی تلفنی با اردوغان در ۱۳ آذرماه تصریح کرد که «عراق تماشاچی اوضاع خطرناک سوریه نخواهد بود.» «فواد حسین» وزیر امور خارجه عراق نیز در گفت‌وگوهای تلفنی با همتایان سوری و ترکی خود در تاریخ ۱۱ آذرماه، اوضاع در سوریه را تهدیدی برای منطقه ارزیابی و برضرورت کمک به دولت سوریه برای مقابله با گروه‌های تروریستی تاکید کرد. رئیس‌جمهوری عراق نیز در بغداد و در دیدار با سفیران ترکیه، ایران و سوریه، نسبت به روند تحولات در سوریه به شدت ابراز نگرانی کرد و خواهان پایان جنگ در سوریه شد. رهبران سیاسی عراق نیز به همین میزان نسبت به تحولات سوریه ابراز نگرانی کرده‌اند و دولت عراق در این راستا با تحکیم استحکامات در مرزهای خود با سوریه و اعزام حجم عظیمی از نیروها و تسلیحات، از انعکاس تحولات سوریه به داخل عراق نگران است.

*نشست 3 جانبه

در سایه نگرانی‌های جدی عراق در قبال تحولات سوریه، بغداد همزمان با ورود سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، میزبان نشست سه جانبه وزیران خارجه ایران، عراق و سوریه است تا روند تحولات در این کشور و اثرات آن بر امنیت و صلح در منطقه بررسی شود. سفیر جمهوری اسلامی ایران در بغداد نیز پیشتر گفته بود که «هرچه هماهنگی و همکاری بین کشورهای منطقه بیشتر باشد این امر توسعه دامنه تنش در سوریه را محدود خواهد کرد.» «محمدکاظم آل‌صادق» نیز با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس، اعلام کرده است که «سفر سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به بغداد در راستای هماهنگی منطقه‌ای برای مقابله با تروریسمی است که آمریکا و رژیم صهیونیستی برای آن برنامه‌ریزی کرده‌اند.» در حالی‌که روند دیپلماتیک یکی از بارزترین تحرکات در منطقه برای بازگرداندن آرامش به سوریه است و این روند به نشست سه جانبه بغداد محدود نخواهد شد بلکه هفته آینده در دوحه قطر با نشست وزیران خارجه آستانه شامل وزیران خارجه ایران، روسیه و ترکیه تکمیل می‌شود، همزمان برخی درباره مداخله مستقیم در اوضاع سوریه نیز سخن گفته‌اند. همزمان در داخل عراق برخی از جریان‌های سیاسی و گروه‌های مقاومت اسلامی عراق خواهان مداخله در اوضاع سوریه شده و آن را در راستای منافع ملی عراق دانسته و گفته‌اند که دیر یا زود، تروریست‌ها خاک عراق را تهدید خواهند کرد و برای همین بر ضرورت اقدامات پیش‌دستانه در سوریه با هماهنگی با دولت اسد تاکید کرده‌اند. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز پس از بازگشت از دمشق و آنکارا تاکید کرده است که «اگر دولت سوریه از ایران درخواست اعزام نیرو کند، این درخواست را بررسی می‌شود.» با این حال صاحبنظران معتقدند مداخله مستقیم شاید آخرین راه حل باشد و همچنان امید منطقه‌ای به رایزنی و روند دیپلماتیک است تا شاید کشورهای منطقه خطر ناآرامی در سوریه را درک کرده و برای مهار تروریسم به طور جد وارد عمل شوند. از این رو، نشست سه جانبه بغداد با توجه به دیدگاه مشترک ایران، عراق و سوریه درباره این تحولات و هماهنگی و همکاری بین این کشورها برای مهار بحران حائز اهمیت است؛ به ویژه اینکه تجربه این سه کشور در کنار روسیه در ائتلاف چهارجانبه توانست در ۲۰۱۷ منجر به پیروزی بزرگ بر گروه تروریستی داعش در یک بازه زمانی کوتاه مدت سه ساله شود.

*دیدار با مقامات عراق

وزرای خارجه 3 کشور ایران، عراق و سوریه در بغداد گردهم آمدند تا نسبت به اوضاع حاضر در سوریه چاره‌اندیشی کنند. در همین راستا سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان با فواد حسین وزیر امور خارجه عراق پیرامون مسائل منطقه به ویژه سوریه دیدار و رایزنی کرد. همچنین وزیر خارجه کشورمان با محمدشیاع السودانی نخست‌وزیر عراق دیدار کرد و سودانی در این دیدار گفت: «موضع رسمی و ثابت عراق وحدت، امنیت و ثبات سوریه است.» در همین راستا عراقچی با عبدالطیف رشید رئیس‌جمهور عراق نیز دیدار کرد و رشید به لزوم تشدید تلاش و هماهنگی مشترک برای رسیدن به امنیت و ثبات در منطقه و حفظ یکپارچگی و حاکمیت سوریه و امنیت مردم آن اشاره کرد. سیدعباس عراقچی پس از دیدار با رئیس‌جمهور عراق اظهار کرد: در دیدار با مقامات عراقی توافق کردیم که رایزنی‌های بیشتری در مورد موضوع سوریه داشته باشیم. هدف ما تقویت رایزنی و هماهنگی برای حمایت از دولت و مردم سوریه و انجام هماهنگی بیشتر در مواضع سیاسی است. این دیپلمات عالیرتبه ایران تصریح کرد: رایزنی‌ها با دولت عراق برای تقویت هماهنگی‌های مشترک ادامه خواهد یافت، ایران آمادگی کامل برای حمایت از دولت، مردم و ارتش سوریه در حدی که لازم باشد، را دارد.