رفع فیلترینگ، مطالبه مردم، نیاز جامعه

 یکی از این وعده‌های کوتاه‌مدت یا به بیان بهتر مهمترین وعده‌ای که دولت به جامعه داده و در کوتاه‌مدت می‌توان تحقق آن را به نظاره نشست مساله رفع فیلترینگ است. اتفاقی که قاطبه جامعه با آن موافقند و به ضرس قاطع می‌توان گفت که مخالفان رفع فیلترینگ کسانی هستند که از این مساله انتفاعی می‌برند. اما از هر ناظر آگاهی که در خصوص فیلترینگ پرسش شود بدون تردید به مضرات بسیار آن برای جامعه اشاره خواهند کرد. از مضرات اقتصادی که چیزی حدود 20 همت بابت گردش مالی فروش فیلترشکن صرف می‌شود تا مضرات اجتماعی که استفاده از فیلترشکن‌ها تاثیر سوئی بر جامعه می‌گذارد. لذا از هر جهتی که به این مساله نگاه کنیم در خواهیم یافت که رفع فیلترینگ امری ضروری و به صلاح جامعه است. اتفاقی که دولتمردان نسبت به تحقق آن ابراز امیدواری می‌کنند و معتقدند که با هماهنگی‌های لازم می‌توان خیلی زود به آن دست یافت. اما ماجرا این است که همه چیز باید در شورای عالی فضای مجازی حل و فصل شود. شورایی که از کل اعضای آن صرفا 8 نفر عضو و همراه دولت هستند و سایرین از سایر دستگاه‌های حکومتی با نظرات مختلف حضور دارند. لذا مساله این است که رئیس‌جمهور به‌عنوان رئیس شورای عالی فضای مجازی و شورای عالی امنیت ملی بتواند با منطق خود اعضای شورا را برای رفع فیلترینگ قانع کند. امری سخت اما شدنی که به نظر می‌رسد از عهده مسعود پزشکیان بر می‌آید. در همین راستا نیز روز دوشنبه فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت گفت: «آنطور که وزیر ارتباطات گزارش دادند، در جلسه شورای عالی فضای مجازی در فاز نخست بر سر رفع فیلترینگ به وفاق رسیده‌ایم، اما در فاز دوم که چگونگی رفع فیلتر است هنوز جمع‌بندی نهایی حاصل نشده است، موضع هم اکنون در دستور کار کارگروه مربوطه است و امیدواریم با اتخاذ یک تصمیم درست، مردم به حق خود برسند».

*خاصیت فیلترینگ؟

نگاهی کوتاه به مواضع و اظهارنظرها نسبت به فیلترینگ و یا رفع فیلترینگ نشان می‌دهد که اکثریت قریب به اتفاق مواضع در خصوص رفع فیلترینگ و لزوم آن در شرایط کنونی است. چه اینکه حتی شاید آنها که بعضا در مسیر دولت نباشند نیز با این مساله موافقند. چنانکه ابوالحسن فیروز‌آبادی، دبیر پیشین شورای عالی فضای مجازی گفته است: «در حال حاضر، ما شاهد ملت‌های مجازی مانند ملت توییتری یا ملت اینستاگرامی هستیم که بر اساس الگوریتم‌ها و تعاملات مجازی شکل گرفته‌اند. این تحولات نشان می‌دهند که بازیگران اصلی این عرصه (نظیر غول‌های فناوری) نقش مهمی‌ در شکل‌دهی به آینده سیاسی و اقتصادی جهان ایفا می‌کنند. یکی از چالش‌های اساسی، مساله فیلترینگ است. ادامه فیلترینگ در فضای مجازی باعث می‌شود که کشور نتواند به طور کامل از ظرفیت‌های هوش مصنوعی برای تولید اطلاعات و مدیریت داده‌ها بهره ببرد.» در همین راستا دستیار اجتماعی رئیس‌جمهور نیز با انتشار ویدئویی با انتقاد از ادامه روند فیلترینگ، بیان کرد: بنده جلسه‌ای با تعدادی از دانشجویان و چند قشر دیگر داشتم. نمی‌دانستم چه جوابی به بچه‌ها بدهم که این فیلترینگ و طرح صیانت چه خاصیتی برای کشور داشته است. علی ربیعی گفت: اساسا این طرح آیا اجرا می‌شود؟ اساسا این فیلتر وجود دارد؟ اصلا چیزی هست که بتوانیم امروز فیلتر کنیم. چرا ما برای هرچه منتظر می‌مانیم تا در لحظه آخر عقب‌نشینی کنیم. لحظه‌ای که دیگر هیچ قانون، سیاست و تصمیم اثری ندارد و آنگاه می‌گوییم تصویب شد. دستیار اجتماعی رئیس‌جمهور تصریح کرد: بنده نمی‌دانم این چند نفری که در شورای عالی فضای مجازی مقاومت می‌کنند برای چه است. رفع فیلترینگ تصمیم رئیس‌جمهور و قول رئیس‌جمهور به مردم است. من نمی‌دانم این افراد که مقاومت می‌کنند به چه فکر می‌کنند، حال جامعه بد است.» به‌نظر می‌رسد که جدای از آن بخش حداقلی و ناچیز که مخالف رفع فیلترینگ هستند اکثریت جامعه از رفع فیلترینگ استقبال می‌کنند. چه اینکه چندی است کارزاری هم برای امر تشکیل شده که در بخشی از آن خطاب به مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور آمده: «ما امضاکنندگان این کارزار صریحا از جنابعالی می‌خواهیم تا مطابق وعده‌های انتخاباتی خود سیاست منفعلانه، مخرب و بی‌حاصل فیلترینگ اینترنت را با قید فوریت تغییر داده و دستور رفع فیلتر پلتفرم‌های پرکاربرد بین‌المللی از جمله گوگل‌پلی، اینستاگرام، تلگرام، یوتیوب، توییتر، فیسبوک، واتساپ و… را صادر فرمایید» لذا امروز آنچه به صلاح کشور و ملت است و می‌تواند بخشی از گپ و شکاف را کاهش دهد حل و فصل ماجرای رفع فیلترینگ است که فواید بسیاری برای کشور و جامعه خواهد داشت.

*ارائه طرح

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در خصوص اینکه چرا وزارت ارتباطات در خصوص فیلترکنندگان و بخش‌هایی که در فیلترینگ دخیل هستند صحبتی نمی‌کند، بیان کرد: بحث رفع فیلترینگ و بازگشایی یکی از موضوعاتی بود که از همان ابتدا در دستور کار وزارت ارتباطات از باب مطالعه آسیب‌های فنی و شناخت وضعیت موجود بوده است. نکته‌ای که باید خدمت شما یادآوری کنم این است که ما متناسب با مطالعاتی که داشتیم، طرحی را آماده کردیم که در گام اول این طرح خدمت رئیس‌جمهور ارائه شد. در ادامه این طرح را با تدبیر رئیس‌جمهور خدمت شورای سران ارائه کردیم. ستار هاشمی‌گفت: متناسب با فرمایشاتی که رهبری داشتند و بحث امنیت روانی جامعه یکسری نکات منعکس شد. سران قوا نیز یکسری نمایندگانی را معرفی کردند. متناسب با این نگاه و بحث‌هایی که مطرح شد این طرح به‌روزرسانی شد. نهایتا این طرح بعد از بررسی‌هایی که به عمل آمد، عملا در شورای عالی فضای مجازی -این طرحی که مقدمات آن توسط وزارت ارتباطات و دولت آماده شده بود و در شورای سران اصلاح شد- مورد بررسی قرار گرفت. وی تصریح کرد: آخرین خبر این است که مرکز ملی فضای مجازی قرار است طرح‌ها را جمع‌بندی کرده و نهایتا در صحن شورای عالی فضای مجازی بررسی شود. هرگاه این شورا در خصوص رفع فیلترینگ به نتیجه رسید خدمت مردم اعلام خواهد شد.