گزارش «آرمان ملی» از گامهای بلند برای کاهش تنش در منطقه
آتشبس فرامنطقهای در خاورمیانه
آرمان ملی- احسان اسقایی: بعد از ماهها خونریزی در لبنان بالاخره اسرائیل آتشبس با لبنان را پذیرفت. ماجرای جنگ اسرائیل و لبنان از آنجا شروع شد که حزبا... بعد از جنگ در غزه در حمایت از مردم بیدفاع آن باریکه و حماس اقدام به انجام عملیات موشکی علیه مقرهای نظامی اسرائیل کرد.
اقدام حزبا... باعث شد، بسیاری از شهرکهای مرزی صهیونیست نشین با لبنان خالی از سکنه شود. حزبا... اما همواره تاکید داشت که از آتشبس در غزه حمایت میکند. با این وجود دست بالای اقداماتش علیه پایگاههای نظامی اسرائیل باعث شد کابینه جنگ اسرائیل تصمیم بگیرد که حملهای بزرگ به جنوب لبنان انجام دهد. حملهای که اوج آن به شهادت رساندن سیدحسن نصرا... و سران حزبا... بود. اسرائیل فکر میکرد که با به شهادت رساندن نصرا... کار حزبا... تمام است، چند هفته بعد از شهادت دبیرکل حزبا... این حزب وارد دوران بازسازی شد حتی کادر حزبا... نیز ترمیم گردید و شیخ نعیم قاسم رهبری حزبا... را عهده گرفت و همچنان اقدام به حملات موشکی به اسرائیل کرد. از سوی دیگر ارتش اسرائیل تلاشهای زیادی کرد که به خاک لبنان نفوذ کند اما به موفقیت چندانی در این زمینه دست نیافت.
*بایدن دنبال دستاوردسازی
جو بایدن و دموکراتها که در طول جنگ در منطقه تمامقد پشت اسرائیل ایستاده بودند، بعد از شکست در انتخابات دست به کار شدند تا کارنامه و دستاوردی برای خود بسازند. از این منظر ماموریت ویژهای به فرستاده ویژه خود برای پیگیری آتشبس دادند و در نهایت با رایزنیهایی که با طرفین درگیری داشت و البته دولت آمریکا و برخی از کشورهای عربی که در این مدت برای آتشبس چانهزنی میکردند، توافاتی حاصل شد و جو بایدن زمان آتشبس را اعلام کرد. رئیسجمهور آمریکا ساعات پایانی سهشنبه در این ارتباط گفت: توافق آتشبس در ساعت 4 صبح به وقت محلی اجرایی خواهد شد. لبنان و اسرائیل آتشبس را پذیرفتند. بیش از ۷۰ هزار اسرائیلی از زمان شروع جنگ توسط حزبا... مجبور به ترک خانههایشان شدهاند. بیش از ۱۰۰ هزار لبنانی پس از تحمیل جنگ آواره شدهاند. این درگیری خونینترین درگیری بین حزبا... و اسرائیل است. عاموس هوکشتاین نماینده ویژه آمریکا در مذاکرات آتشبس لبنان گفت: «این توافق، یک آتشبس دائمی است که به خصومتها پایان میدهد.» از سوی دیگر اسرائیل از ابتدا اعلام کرد که حاضر به تن دادن به توافق 1907 است اما به شرط اینکه بتواند علیه تهدیدات حزبا... بعد از آتشبس اقدام نظامی انجام دهد. موردی که توسط دولت لبنان پذیرفته نشد و شایعه آنکه قرار است بر این مورد نیروهای نظامی آمریکا در لبنان نظارت کنند نیز رد شده اما به نظر میرسد، طرفین به سازوکارهایی برای کنترل تنشها در مرز دو کشور رسیدهاند.
* رایزنی برای آتشبس
با انعقاد آتشبس در لبنان خبرهای مختلفی از منطقه در ارتباط با تلاش برای آتشبس بین حماس و اسرائیل نیز شنیده میشود. جو بایدن در این زمینه اعلام کرد: حماس فقط یک گزینه دارد و آن آزادی گروگانها از جمله گروگانهای آمریکایی است. همچنین رسانهها نوشتند مصر، قطر، ترکیه در تلاشند تا آتشبس در غزه برقرار شود. به نظر میرسد طرحهای مختلفی که در این زمینه در طول حدود یک سال گذشته وجود داشته است با انعقاد آتشبس بین حزبا... و اسرائیل بار دیگر آتشبس در غزه مورد بررسی قرار خواهد گرفت. اگرچه توافق موجب آتشبس شده اما از آن منظر که اسرائیل به دنبال آن است تا بر غزه سلطه امنیتی داشته باشد به نظر میرسد نمیتوان امید چندانی به پایان قریبالوقوع درگیریها در غزه داشت. هرچند به نظر میرسد شرایطی که برای نتانیاهو بعد از صدورحکم بازداشت او توسط دیوان کیفری بینالمللی ایجاد شده است همچنین فشارهای داخلی برای حضورش در دادگاه اسرائیل موجب خواهد شد او دست به اقداماتی بزند تا شرایط را کنترل کند. از سوی دیگر شنیده شده است که ترامپ هم اعلام کرده که زمانی که او به کاخ سفید میرود باید نتانیاهو به جنگ در منطقه پایان دهد لذا گرچه آتشبس در غزه به راحتی آتشبس در لبنان نیست اما میتوان اینگونه تحلیل کرد که دیر یا زود اسرائیل باید آتشبس در غزه را بپذیرد چرا که بعد از آتشبس در لبنان حماس اعلام کرده که آماده تبادل اسراست و تبادل اسرا نیز میتواند زمینهساز آتشبس در غزه باشد.
ارسال نظر