«آرمان ملی» سخنان لاریجانی را تحلیل می‌کند:
توافق با واشنگتن؛ شاید بدون برجام
آرمان ملی- مطهره شفیعی: فعالیت‌های هسته‌ای ایران، از جمله غنی‌سازی در سطوح مختلف، برای اهداف صلح‌آمیز است. این فعالیت‌ها کاملا مطابق با حقوق و تعهدات ایران تحت معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و موافقت‌نامه پادمان آن با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام می‌شود.
در شرایطی که قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام صادر شد اما مسئولان باتجربه و میانه‌رو مسیر دیگری در ذهن دارند مانند علی لاریجانی که در گفت‌وگو با سایت Khamenei.ir می‌گوید: «شنیدم دولت جدید ایالات‌متحده گفته ما آن برجام را اصلا قبول نداریم، چون ایرانی‌ها سر ما را کلاه گذاشتند! آن وحی منزل نیست، بیایید سر موضوع جدید. شما می‌گویید ایران هسته‌ای را ما قبول داریم. به سمت بمب نرود عیب ندارد!، ما غنی‌سازی در این حد داریم، بیایید توافق کنید -که ایران شروطی دارد برای این امر با توجه به تجربه گذشته- ما به سمت بمب نمی‌رویم، شما هم شروط ما را بپذیرید. توافق بعدی بکنید، بنابراین ما توصیه نمی‌کنیم شما رفتار غلط قبلی‌تان را دنبال کنید. ولی به‌هر حال این هم یک راه‌حل است. بیایید از این راه‌حل استفاده کنید».
* حمایت از حزب‌ا...
لاریجانی این موضوع را درباره چرایی دشمنی غرب با ایران و همچنین قدرت حزب‌ا... مطرح کرد. به اعتقاد لاریجانی ضرباتی که اسرائیل و آمریکا از حملات حزب‌ا... خوردند، آن اندازه برایشان سخت بود که ایران را وارد بازی خودشان کرده و به‌عنوان مقصر معرفی کردند. رئیس سابق مجلس توضیح داد: «توانمندی حزب‌ا... قابل مقایسه با قبل نیست، در جنگ ۳۳ روزه اینها این مقدار تجربه عملیاتی نداشتند و خیلی الان تجربه پیدا کردند و همچنین امکانات زیاد. اینها هنوز از تجهیزات مهم‌شان استفاده نکرده‌اند و اگر استفاده بکنند به نظر من صحنه خیلی تغییر می‌کند و شاید اینها فهمیدند که یک مقدار علاقه‌مندند زودتر آتش‌بس بشود. من فکر می‌کنم صحنه تغییرات و مشابهاتش اینطوری است فعلا. منتها از نظر مساله نسبتش با ما، من مثالی زدم که غربی‌ها یک تلقّی داشتند که، چون این ظرفیت ماند و اینها به قول شما بازوی ایران هستند، پس یک جای دیگر باید به اینها لطمه بزنیم و آن قطعنامه دادن است». او ادامه داد: «شما یک دعوایی در منطقه دارید، موضوعش هم موضوع دیگری است، چرا برای هسته‌ای دارید قطعنامه می‌دهید؟ چون آنجا آقای کیسنجر گفته بود الان یک قطعنامه بدهید. پس معلوم است که تلقّی‌تان این بوده، اینجا شما مشکلی پیدا کردید یک جای دیگری باید تلافی دربیاورید. من تحرکی که الان کشورهای اروپایی دارند ایجاد می‌کنند برای قطعنامه در آژانس را از این سنخ می‌بینم. درواقع دنبال یک رفتار نیشگونانه نسبت به ایران هستند که ما چون در آنجا مثلا موفق نشدیم به شما ضربه بزنیم یک جای دیگر به شما ضربه می‌زنیم. منتها یک اشتباهی دارند می‌کنند، ببینید وقتی فرض کنیم ما همان روش گذشته را ادامه می‌دهیم در قبل که شما قطعنامه صادر کردید برای ایران مزاحمت ایجاد کردید از نظر اقتصادی، ولی ایران توانست خودش را یک قدری باز بیابد. از نظر هسته‌ای شما پیش بردید یا ایران قوی‌تر شد؟ تکنولوژی‌های جدید هسته‌ای پیدا کرد و الان غنی‌سازی‌اش را برده بالای ۶۰ درصد. پس شما موفق نبودید. بله، یک خسارت اقتصادی به ما زدید ولی آن کاری که می‌خواستید که این نبود، کاری که می‌خواستید این بود که ایران را از نظر هسته‌ای جلوگیری کنید. بعد هم نتیجه‌اش این بود که بعد از یک مدتی آمدید گفتید بیایید تفاهم کنیم. تفاهم کردیم باز دوباره آمریکایی‌ها خلف وعده کردند. الان در موقعیت مختلفی هستیم. به‌هرحال ما غنی‌سازی را گسترش دادیم و غنی‌ُسازی را بردیم بالای ۶۰ درصد. شما با تجربه‌ای که برای منصرف کردن ایران دارید و دیدید که نمی‌شود، پس دو تا راه بیشتر پیش‌رویتان ندارید، یکی برگردید به همان برجامی که تصویب شده - ایران همیشه به شما گفته بیایید برگردید اشتباهتان را حل کنید البته خسارت‌های ما را هم باید یکجوری تأمین کنید، یک راه دیگرش هم این است که خیلی خب، قبول ندارید؟»
* جایگزین برجام
جایگزین برجام موضوعی است که مدت‌ها در کشور مطرح می‌شود چرا که به اذعان کارشناسان توافق هسته‌ای تا امروز پاسخ مورد انتظار را نداشته است. یک تحلیلگر ارشد مسائل استراتژیک گفت: «برجام اگر در ریکاوری بود شاید قابل احیا می‌شد ولی برجام مرده است. امید به زنده‌کردن مرده نه تنها اتلاف وقت بلکه از دست‌دادن فرصت‌ها است. در شرایط جدید و پیش‌رو خصوصا با روی کارآمدن ترامپ و اوضاع بحرانی منطقه، باید برنامه‌ها و راهبرد‌های جایگزین داشت». صادق ملکی ادامه داد: «پرونده‌های متعددی میان ایران و آمریکا مطرح است، اما اول باید به مذاکرات بی‌واسطه رسید. سپس یک اصل در رویکرد را اساس قرار داد، ایران و آمریکا به‌جای آنکه سیاست مدیریت بحران را پیگیری کنند، به مدیریت حل بحران برسند. این امر اگرچه ساده نیست، اما اگر اراده باشد امکان عملی‌شدن هموار می‌گردد».
*نظر ایران تغییر می‌کند؟
نکته قابل تامل آنجاست که ایران در تیرماه اعلام کرده بود برجام جایگزینی ندارد. در آن مقطع نماینده ایران در سازمان ملل گفته بود: پرونده‌های متعددی میان ایران و آمریکا مطرح است، اما اول باید به مذاکرات بی‌واسطه رسید. سپس یک اصل در رویکرد را اساس قرار داد، ایران و آمریکا به‌جای آنکه سیاست مدیریت بحران را پیگیری کنند، به مدیریت حل بحران برسند. این امر اگرچه ساده نیست، اما اگر اراده باشد امکان عملی شدن هموار می‌گردد. سعید ایروانی ادامه داد: برجام کامل نبود، اما همچنان بهترین گزینه است. به‌رغم نقض‌های سیستماتیک گسترده توسط ایالات‌متحده و سه کشور اروپایی طرف برجام، احیای برجام برای اطمینان از اجرای کامل، مؤثر و بی‌قید و شرط آن توسط تمامی اعضا به نفع همه است. به این منظور، ایران تلاش‌های قابل‌توجهی از طریق مشارکت فعال در ۹ دور مذاکرات در وین انجام داد و مایل بود برجام را بر اساس تفاهمی که در آگوست ۲۰۲۲ به دست آمد، دوباره اجرا کند. با این حال، با وجود تلاش‌های با حسن‌نیت ما، ایالات‌متحده و اروپایی‌ها به طور مداوم از صداقت و عزم کافی برای احیای توافق برخوردار نبوده‌اند.
بخشی از سخنان لاریجانی
مشاور مقام معظم رهبری در گفت‌وگو با سایت Khamenei.ir اظهار داشت: حوادث اخیر اینقدر وسیع هست که می‌تواند روی امنیت کل منطقه اثر بگذارد. یعنی امروز کاری که حزب‌ا... و مقاومت در لبنان دارد انجام می‌دهد، قلمرو تأثیرش فقط در لبنان نیست، به امنیت ملی ما کاملاً ربط دارد، بلکه به امنیت کل منطقه مربوط هست و بنابراین حساسیت در این زمینه باید به همین میزان هم وجود داشته باشد. پیام مقام معظم رهبری حتماً تأثیرگذار در همین قلمرو خواهد بود و امیدواریم که نتیجه‌اش را ما در رفتار نیروهای مقاومت مشاهده کنیم و تا حد زیادی هم داریم می‌بینیم که شرایط در حال تغییر هست. علی لاریجانی گفت: به نظرم رژیم صهیونیستی یک خطایی اینجا انجام داد و تصور می‌کرد که بعد از بمباران‌ها و این بحث پیجر و اینها ظرف مثلاً یکی دو هفته می‌رسد به رودخانه لیتانی.
توان حزب‌ا...
الان سی و خرده‌ای روز گذشته. نتوانستند تحرک زمینی جدی داشته باشند و مرتب کشته می‌دهند. هنوز ظرفیت‌های اصلی حزب‌ا... نقد نشده. اینها هنوز امکانات وسیعی دارند و اینها خودشان تولیدکننده شدند و اینها امکانات را می‌سازند. قبلش اینها گفتند ما چند تا مخزن اینها را زدیم. خب اگر زدید، پس اینهایی که دارند شلیک می‌کنند از کجا دارد می‌آید؟ از کره مریخ که برایشان نمی‌آید. دارند، می‌سازند. وی افزود: من فکر می‌کنم در آینده رژیم صهیونیستی به شدت پشیمان خواهد شد از این موضوع. البته ما همیشه گفتیم، ما از کلیت لبنان و از کلیت دولت و حکومت لبنان دفاع می‌کنیم و اگر از حزب‌ا... هم یاد می‌کنیم و حمایت می‌کنیم، از باب این است که یک سنگر محکمی برای دفاع از سرزمین لبنان و جلوگیری از این تجاوز اسرائیل به کل منطقه هست. وگرنه ما به عنوان کشور دوست لبنان، دوست ملت لبنان، از کلیت لبنان حمایت می‌کنیم و ضمناً همیشه گفتیم ما آتش‌بس را کار مفیدی می‌دانیم. رئیس ادوار مجلس در مورد فشار غربی‌ها بر ایران اظهار کرد: من این قطعنامه‌ای که الان در آژانس کشورهای غربی دارند دنبال می‌کنند، یادم می‌آید که شبیه به همان کاری بود که بعد از جنگ ۳۳ روزه، اینها انجام دادند. آن موقع آقای کیسینجر گفته بود الان که این بحران منطقه به وجود آمده، خب یک قطعنامه علیه ایران بدهیم. حالا بحران در لبنان است، اینها سر مساله هسته‌ای ما، گفتند ما قطعنامه می‌خواهیم بدهیم که به محض اینکه وضع در جنگ ۳۳ روزه عوض شد و در واقع رژیم صهیونیستی فهمید دیگر نمی‌تواند جلو برود در این قضیه، خب رفتند دنبال آتش‌بس و همان موقع یک مرتبه گفتند یک قطعنامه داریم می‌دهیم علیه ایران.
تماس سولانا
آن موقع من یادم است آقای سولانا زنگ زد به من و گفت که من خیلی متأسفم، چون خرابکارها کار خودشان را کردند. یعنی یک تلقی اشتباهی برایشان پیش آمد. حالا ببینید مثلاً از آن موقع که اینها قطعنامه دادند برای جلوگیری از تکنولوژی هسته‌ای، جلوگیری شد؟ یعنی ایران ضعیف شد از آن موقع تا به حال؟ خودشان دارند می‌بینند. الان هم یک اشتباه مشابهی دارند می‌کنند. لاریجانی عنوان کرد: من تحرکی که الان کشورهای اروپایی دارند ایجاد می‌کنند برای قطعنامه در آژانس را از این سنخ می‌بینم .درواقع دنبال یک رفتار نیشگونانه نسبت به ایران هستند که ما چون در آنجا مثلاً موفق نشدیم به شما ضربه بزنیم یک جای دیگر به شما ضربه می‌زنیم. منتها یک اشتباهی دارند می‌کنند؛ ببینید وقتی فرض کنیم ما همان روش گذشته را ادامه می‌دهیم در قبل که شما قطعنامه صادر کردید برای ایران مزاحمت ایجاد کردید از نظر اقتصادی، ولی ایران توانست خودش را یک قدری باز بیابد. از نظر هسته‌ای شما پیش بردید یا ایران قوی‌تر شد؟ تکنولوژی‌های جدید هسته‌ای پیدا کرد و الان غنی‌سازی‌اش را برده بالای ۶۰ درصد. پس شما موفق نبودید. بله؛ یک خسارت اقتصادی به ما زدید ولی آن کاری که می‌خواستید که این نبود؛ کاری که می‌خواستید این بود که ایران را از نظر هسته‌ای جلوگیری کنید.
خلف وعده دوباره
لاریجانی ادامه داد: بعد هم نتیجه‌اش این بود که بعد از یک مدتی آمدید گفتید بیایید تفاهم کنیم. تفاهم کردیم باز دوباره آمریکایی‌ها خلف وعده کردند. الان در موقعیت مختلفی هستیم. به‌هرحال ما غنی‌سازی را گسترش دادیم و غنی‌ُسازی را بردیم بالای ۶۰ درصد. شما با تجربه‌ای که برای منصرف کردن ایران دارید و دیدید که نمی‌شود، پس دو تا راه بیشتر پیش رویتان ندارید؛ یکی برگردید به همان برجامی که تصویب شده -خب ایران همیشه به شما گفته بیایید برگردید اشتباهتان را حل کنید البته خسارت‌های ما را هم باید یکجوری تأمین کنید-؛ یک راه دیگرش هم این است که قبول ندارید؟ -چون شنیدم دولت جدید ایالات متحده گفته«ما آن برجام را اصلاً قبول نداریم چون ایرانی‌ها سر ما را کلاه گذاشتند!»- آن وحی منزل نیست، خب بیایید سر موضوع جدید: شما می‌گویید «ایران هسته‌ای را ما قبول داریم. به سمت بمب نرود عیب ندارد!»؛ ما غنی‌سازی در این حد داریم، بیایید توافق کنید -که ایران یک شروطی دارد برای این امر با توجه به تجربه‌ی گذشته- ما به سمت بمب نمی‌رویم، شما هم شروط ما را بپذیرید. توافق بعدی بکنید. بنابراین ما توصیه نمی‌کنیم شما رفتار غلط قبلی‌تان را دنبال کنید. ولی به‌هرحال این هم یک راه‌حل است. بیایید از این راه‌حل استفاده کنید.
ارسال نظر