بررسی عملکرد دولت پزشکیان در آستانه ۱۰۰ روزگی
گام بلند در راستای عمل به وعده‌ها
آرمان ملی- حمید شجاعی: عملکرد همه دولت‌ها و به عبارت بهتر برنامه‌های ارائه شده و گام‌های برداشته شده در راستای تحقق آن برنامه‌ها و وعده‌ها معمولا و علی‌الاغلب در رسانه‌ها و در جامعه پس از 100 روز اول در حوزر‌های مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد و معمولا به «گزارش 100 روزه» معروف است.
گزارشی که دولت‌ها از اقدامات خود طی این 100 روز به مردم ارائه می‌کنند و آنها را در جریان کارها و اقدامات خود در این مدت قرار می‌دهند. با این حال شاید بهتر باشد به پیشینه و عقبه مساله گزارش 100 روزه در ایران و جهان نگاهی بیفکنیم تا مشخص شود به طور کلی گزارش دادن دولت به مردم از چه زمانی باب شد. نخستین دولت و رئیس‌جمهوری که در این حوزه وارد شد، فرانکلین روزولت رئیس‌جمهور آمریکا بود که در صد روز اول ریاست‌جمهوری خود، مجموعه‌ای از اصلاحات و برنامه‌های اقتصادی را معرفی و اجرایی کرد و این برنامه‌ها با هدف احیای اقتصاد، کاهش بیکاری و کمک به اقشار آسیب‌دیده از بحران اقتصادی طراحی شده بودند. این گزارش بنایی بود بر ارزیابی موفقیت دولت‌ها در 100 روز اول و پس از آن روسای جمهور آمریکا نیز تلاش کردند تا در صد روز اول دولت خود دستاورد یا دستاوردهای داشته باشند که در قالب گزارش به جامعه ارائه کنند. چه اینکه طی سال‌ها و دهه‌های اخیر نیز باراک اوباما این معنا را در ادبیات سیاسی آمریکا زنده کرد. اما اگر مساله گزارش 100 روزه را در ایران پس از انقلاب جست‌وجو کنیم چندان عقبه دوری از آن نمی‌یابیم. چنانکه دولت دفاع مقدس که به‌واسطه مواجهه با جنگ و روزمرگی برنامه‌ای برای ارائه نداشت. مرحوم هاشمی رفسنجانی در دولت سازندگی بر پایه برنامه کلی پیش رفت و این مساله را در دستور کار قرار نداد؛ سیدمحمد خاتمی در دولت اصلاحات نیز با وجود عملکرد مطلوب، اما بنایی بر ارائه گزارش نداشت و محمود احمدی‌نژاد هم در دولت خود اعتقادی به این مساله نداشت که بخواهد به مردم از عملکرد 100 روزه‌اش گزارش دهد. لذا استارت ماجرای گزارش 100 روزه دولت به مردم از دولت حسن روحانی آغاز شد و دولت در 5 آذر 92 گزارش 100 روزه اقتصادی خود را به مردم ارائه داد و رئیس‌جمهور نیز با مردم صحبت کرد. هر چند که بعد از دولت روحانی در دولت سیزدهم مرحوم رئیسی به طور ملی این سنت کنار گذاشته شد و بازهم رویه قبلی در پیش گرفته شد. حال صحبت اینجا است که با رسیدن به 100 روزگی دولت مسعود پزشکیان آیا شاهد انتشار گزارش 100 روزه دولت برای ارائه به مردم و صحبت رئیس‌جمهور با مردم خواهیم بود؟
* 100 روز با پزشکیان
دولت پزشکیان در حوزه‌های مختلف عملکردهای خاص خود را داشته و شاید بهتر بتوان گفت که در این حوزه‌ها تصمیمات و برنامه‌های قطعی خود را برای عمل و حرکت در راستای تحقق آنها اتخاذ کرده است. اتفاقات صحبت همینجاست که اساسا معنای گزارش 100 روزه دولت چیست؟ یک مغالطه و اشتباهی که در این حوزه صورت می‌گیرد اینکه برخی گزارش 100 روزه را به معنای عملکرد دولت در حوزه‌های مختلف می‌گیرند و انتظار دارند دولت طی 100 روز به تمام وعده‌ها و شعارهایش عمل کند. امری نشدنی و غیرممکن که نشان می‌دهد مطرح‌کنندگان اساسا معنای گزارش 100 روزه را نفهمیده‌اند. بلکه معنای گزارش 100 روزه این است که دولت برنامه‌های خود و آنچه که در حوزه‌های مختلف در دست اقدام دارد و اینکه تا چه میزان برخی وعده‌ها و اقدامات را پیش برده به مردم ارائه می‌کند و تا در یک بازه زمانی بلندتر مثلا 6 ماهه یا یکساله گزارش عملکرد مشروح و مبسوط خود را در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، بین‌المللی و... به مردم ارائه دهد. آنچه مسلم است دولت پزشکیان در حوزه سیاست داخلی با طرح مساله وفاق ملی توانسته درون حاکمیت و تا حدی جامعه نوعی همگرایی و وحدت در راستای انجام کارها ایجاد کند. ماجرای رای اعتماد به کابینه و انتخابات مدیران و استانداران بر پایه همین رویکرد وفاقی شکل گرفت. در حوزه بین‌المللی رویکرد تعاملی در دستور کار قرار دارد و در حوزه اجتماعی و فرهنگی نیز دولت در تلاش است تا مساله فیلترینگ را حل و فصل کند و قانون حجاب را به جایی برساند در حوزه اقتصادی نیز دولت تلاش‌های مثبتی در حوزه قیمت بنزین ارز، بازار سرمایه، مسکن و خودرو داشته است که انتظار می‌رود بهتر شود. در حوزه یارانه نیز تلاش دولت این بوده که اقشار کم برخوردار با مشکلاتی مواجه نشوند. حال باید دید که اگر پزشکیان و دولتش گزارش 100 روزه‌ای بخواهند ارائه کنند کی و با چه مولفه‌هایی این گزارش به جامعه ارائه خواهد شد.
* دستاوردهای 100 روزه
یک عضو شورای اطلاع‌رسانی دولت در خصوص عملکردها و اقدامات دولت در آستانه 100 روزگی اظهار داشت: اول اینکه به‌نظرم اگر بخواهیم آقای پزشکیان را در 100 روزه‌گی ببینیم معتقدم ایشان در آستانه گذشت ۱۰۰ روز از دولت همچنان یکسری کارها را انجام نمی‌دهد، انجام ندادن برخی کارها از انجام‌دادن کارهای دیگر مهم‌تر است. شهاب‌الدین طباطبایی به «آرمان ملی» گفت: آقای پزشکیان همچنان دروغ نمی‌گوید، وعده بی‌خودی نمی‌دهد، رویافروشی نمی‌کند و حتی اگر واقعیت تلخ باشد صداقتش را و قولی که به مردم داده را فراموش نمی‌کند. به اضافه اینکه آقای پزشکیان در حد امکان دسته‌بندی‌های سیاسی را ملاک گزینش مسئولان قرار نمی‌دهد، او کارآمدی را معیار سنجش می‌داند. من فکر می‌کنم اینها بخشی از کارهایی است که آقای پزشکیان نکرده و امیدوارم که تا آخر دوره هم انجام ندهد. دبیرکل حزب ندای ایرانیان بیان کرد: و اما درباره آنچه در این مدت انجام شده به قول مرحوم مولانا «خوشتر آن باشد که سر دلبران؛ گفته آید در حدیث دیگران» به نظر من خوب است که از مردم، به اضافه جریانات و گروه‌ها و نهادهای مدنی و... در حوزه‌های مختلف نه فقط سیاسی نظرخواهی شود که در این مدت رئیس‌جمهور و دولت چه کارهایی کردند. مردم، نهادهای مدنی و جریانات سیاسی به‌عنوان واسطه‌های بین مردم و دولت دستاوردها را بگویند. وی ادامه داد: یا اینکه بخش‌های دیگری از حاکمیت راجع به عملکرد دولت در ۱۰۰ روز نظر بدهند که حتی شاید بهتر باشد از اینکه دولت بیاید و گزارش خود را ارائه کند. طباطبایی عنوان کرد: من فکر می‌کنم با مدلی که از آقای دکتر پزشکیان می‌شناسیم شاید این برایش جذاب‌تر باشد تا اینکه خودش راجع به این موضوعات حرف بزند. آقای پزشکیان یک ویژگی دارد اینکه تا کاری به سرانجام نرسد درباره آن حرف نمی‌زند، مگر با مخاطب اجرای آن، تازه کار که به سرانجام می‌رسد هم آن را محصول مشترک همه دستگاه‌ها در داخل کشور می‌داند و خیلی در قید و بند این نیست که انجام کار یا محصول یک فرایند را به نام خودش بزند. این هم یکی از ویژگی‌هایی است که شاید برای پیشبرد کارها و عملیاتی کردن ایده‌هایی که رئیس‌جمهور وعده داده خیلی کمک می‌کند. این فعال سیاسی اصلاح‌طلب اظهار کرد: خوب است از دانشجویانی که به دانشگاه برگشتند سوال شود، از اساتیدی که به تدریس‌شان ادامه دادند یا راجع به بحث محیط‌زیست از انجمن‌های محیط‌زیستی راجع به اینکه وقتی مازوت سوخته نمی‌شود چه اتفاقی می‌افتد، پرسش شود، یا از زنان درباره حضور خانم‌ها در کابینه، یا از «اهل سنت» درباره حضور در کابینه و در کسوت استانداری، یا از اقوام مختلف که به‌عنوان نمایندگان عالی دولت در استان‌ها به کار گرفته شده‌اند، یا از مردم راجع به اینکه چرا امیدواری‌شان نسبت به آینده بیشتر شده، سوال شود. طباطبایی تصریح کرد: آن وقت مکملش این است که وقتی در ۱۰۰ روزگی این دستاوردها توسط دیگران گفته می‌شود دولت کارهایی که می‌خواسته انجام دهد یا ورود کرده و هنوز موفق نشده و دلایلش را نقد کند. شاید اصلا رسانه‌ها هم بتوانند به این موضوع ورود کنند و شاید این خودش کمک کند تا دوباره به آن فضای اعتماد و امیدواری که همه دوست داریم در بالاترین سطح در جامعه اتفاق بیفتد، برسیم.
ارسال نظر