ایران؛ ترامپ و هریس

هنوز اما نمی‌توان چیزی را پیش‌بینی کرد. به‌نظر رقابت انتخاباتی خیلی نزدیکی را پیش‌رو خواهند داشت که در نهایت رئیس‌جمهور آینده با اندک اختلاف وارد کاخ سفید خواهد شد. در انتخابات آمریکا هم آرای شهروندان شمرده می‌شود و هم آرای الکترال اهمیت دارند. اینکه چه کسی در نهایت انتخاب خواهد شد بستگی به تصمیم ایالت‌های هشت‌گانه دارد. چهره‌ رئیس‌جمهوری جدید آمریکا را در روزهای آینده مشاهده خواهیم کرد و باید بگوییم هر کدام از نامزدها یعنی دونالد ترامپ یا کامالا هریس وارد کاخ سفید شوند فرقی نمی‌کند. چون ایران به‌نوعی، کنش‌ها و واکنش‌های هر دو چهره را تجربه کرده است. ترامپ در دوران ریاست‌جمهوری خودش هم از برجام خارج شد و هم اقدامات خطرناکی مانند ترور سردار قاسم سلیمانی را انجام داد. به رغم اینکه دولت دموکرات علاقه داشت برجام به نتیجه برسد ولی نتوانست گام عملی و نتیجه‌ بخشی در این مورد بردارد و در ادامه هم جنگ غزه باعث شد تا موضوع برجام عملا از دستور کار خارج شود و بایدن هم ترجیح داد تا در کنار اسرائیل حضور داشته باشد. در هر صورت کلیات سیاست ‌خارجه آمریکا در قبال خاورمیانه و حمایت از اسرائیل تغییر نخواهد کرد ولی در نوع اجرایی کردن مدل‌ها در سیاست‌ خارجه تفاوت‌هایی وجود دارد. ترامپ و جمهوری‌خواهان ارتباط نزدیکی با کابینه جنگ اسرائیل دارند و این مورد باعث خواهد شد تا آنها در تشدید تحریم‌ها اقدامات بیشتری بر علیه ایران انجام دهند. دولت دموکرات همواره به‌‎دنبال رابطه نرم با ایران بوده است. حتی احتمال دارد ترامپ در صورت پیروزی اقدامات غیرقابل پیش‌بینی رقم زند. او در عمل هم این مورد را ثابت کرده است. نسبتا واضح است که آمریکا در قبال جنگ‌های اوکراین و خاورمیانه چگونه عمل خواهد کرد. آمریکا از اسرائیل همواره حمایت می‌کند و مهم نیست که جمهوری‌خواهان روی کار باشند یا دموکرات‌ها. اگر جمهوری‌خواهان مدیریت کاخ سفید را بر عهده داشته باشند در انگیزه و برنامه‌های تهاجمی اسرائیلی‌ها به غزه و لبنان مشارکت بیشتری خواهند داشت. در مورد جنگ اوکراین هم باید اضافه کنیم که علاقه‌مندی ترامپ برای دوستی و نزدیکی به پوتین بیشتر است و می‌توانند به یک توافق سیاسی برسند. برخلاف دیدگاه دموکرات‌ها که به اوکراین دلبستگی بیشتری دارند تا روسیه. هنوز نمی‌دانیم که چه مذاکراتی انجام خواهد شد ولی احتمال اینکه ترامپ امتیازات بیشتری به پوتین بدهد همچنان روی کاغذ وجود دارد. اگر بخشی از خواسته‌های ترامپ در اوکراین تامین شود، پوتین هرآنچه که بخواهد کاخ سفید قبول خواهد کرد که این موضوع می‌تواند عامل نگرانی ایران باشد.

*قاسم محبعلی

تحلیلگر مسائل بین‌الملل