محسن جلیلوند در گفت‌وگو با «آرمان ملی»:
ترامپ رئیس‌جمهور خوبی برای آمریکای فراصنعتی نیست
«آرمان ملی»- احسان انصاری: انتخابات آمریکا به روزهای سرنوشت‌ساز رسیده و نظرسنجی‌ها از افزایش حمایت‌ها از کامالا هریس معاون فعلی رئیس‌جمهور آمریکا و نامزد دموکرات‌ها در این انتخابات حکایت دارد.
نظرات و دیدگاه‌های هریس در خصوص موضوعات کلیدیِ ملی و اجتماعی جامعه مهاجرپذیر و چند قومیتی آمریکا مخاطبان بیشتری پیدا کرده است، به طوری که نظرسنجی‌های اخیر به ویژه در میان رأی‌دهندگان مستقل، حکایت از افزایش حمایت‌ها از او دارد. نکته دیگر اینکه افزایش حمایت‌ها از کاندیدای حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به جناح رقیب هم کشیده شده است، به طوری که حتی آرنولد شوارتزنگر فرماندار سابق جمهوری‌خواه ایالت کالیفرنیا نیز پیشتر با بیان اینکه «من همیشه ابتدا یک آمریکایی و در مرحله دوم یک جمهوری‌خواه خواهم بود»، حمایت خود را از هریس اعلام کرده است. با افزایش حمایت‌های هر دو حزب از نامزد دموکرات، هریس ممکن است نظر رأی‌دهندگان مستقل در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا و همچنین کسانی را که تا آخرین لحظه برای انتخاب نهایی خود در این انتخابات سردرگم و مردد بودند، جلب کرده و باعث شود ترامپ برای دومین بار پیاپی شکست در مرحله نهایی انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده را تجربه کند. «آرمان ملی» برای تحلیل و بررسی مهم‌ترین معادلات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا با دکتر محسن جلیلوند تحلیلگر روابط بین‌الملل گفت‌وگو کرده که در ادامه می‌خوانید.
*تحلیل و ارزیابی شما از فضای انتخاباتی آمریکا چیست و شرایط انتخاباتی به سود کدام یک از کاندیدای ریاست جمهوری است؟
اگر فضای داخلی انتخابات آمریکا را مورد بررسی قرار بدهیم در شرایط کنونی آرای ایالت‌های پنسیلوانیا و ویسکانسین از اهمیت زیادی برخوردار است و آرای نامزدهای انتخاباتی را جابه‌جا می‌کند. برخی ایالت‌ها از قبل مشخص است که به چه حزبی رأی می‌دهند، به عنوان مثال مردم ایالت کالیفرنیا از هم‌اکنون مشخص است که به دموکرات‌ها رأی می‌دهند و یا آرای جمهوری‌خواهان معمولا در ایالات تگزاس بیشتر است. در چنین شرایطی ایالت‌هایی که هنوز مشخص نیست به چه کسی رأی می‌دهند و براساس معادلات تغییر می‌کنند، از اهمیت بیشتری برخوردار هستند. نظرسنجی‌هایی که در روزهای اخیر وجود داشته شانس دو کاندیدای ریاست جمهوری را نزدیک به هم می‌داند اما تحلیل‌هایی که در درون آمریکا وجود دارد نشان می‌دهد که به احتمال زیاد هریس در انتخابات به پیروزی می‌رسد. البته در انتخابات آمریکا نمی‌توان به شکل صددرصد پیش‌بینی کرد و این احتمال وجود دارد که آرای یک کاندیدا از دیگری بیشتر باشد اما کالج‌ها به کاندیدای دیگر رأی بدهند. این وضعیت درباره خانم کلینتون وجود داشت و در حالی که از ترامپ بیشتر رأی داشت در نهایت با رأی کالج‌ها ترامپ به ریاست جمهوری رسید.
*چه نشانه‌هایی وجود دارد که شانس خانم هریس بیشتر از ترامپ است؟
از منظر اقتصاد سیاسی ترامپ نماد دوران صنعتی در آمریکا است. تفکرات ترامپ از جنبه‌های مختلف صنعتی است در حالی که بخش کمی از اقتصاد آمریکا یعنی در حدود 8 تا10 درصد صنعتی است. در انتخابات گذشته نیز تحلیلی که وجود داشت این بود که مردم آمریکا به دلیل اینکه ترامپ بیشتر در فضای اقتصاد صنعتی فکر و عمل می‌کرد آن را کنار گذاشتند و به بایدن رأی دادند. البته ترامپ با همراه کردن ایلان ماسک با خود قصد دارد نشان بدهد که در دوران فراصنعتی فکر می‌کند و البته این موضوع در فضای انتخاباتی جنبه تبلیغاتی دارد. زمانی راکفلر یا مالک جنرال موتور ثروتمندترین افراد آمریکا بودند و امروز ثروتمندترین افراد آمریکا ایلان ماسک و بیل گیتس و کسانی هستند که در عصر فراصنعتی تعریف می‌شوند. از آنجا که ترامپ دنبال بازتولید اقتصاد صنعتی است، از منظر اقتصاد سیاسی نمی‌تواند از شانس بالایی در انتخابات آمریکا برخوردار باشد که بیشتر معطوف به عصر فراصنعتی است. نکته قابل توجهی که وجود دارد این است که روسای جمهور آمریکا پس از جرج بوش پسر و به تعبیر بهتری پس از ریگان دیگر کوتوله شده‌اند.
*چرا چنین اتفاقی رخ داده است؟
به نظر می‌رسد ساختار سیاسی آمریکا رویکردی در پیش گرفته که افراد قوی به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا انتخاب نشوند. به همین دلیل نیز دیگر شاهد به قدرت رسیدن افرادی مانند روزولت، کندی، نیکسون و یا آیزنهاور نبوده و نیستیم. ساختار سیاسی آمریکا بیشتر به دنبال کسانی است که حرف گوش‌کن باشد و هر چه به او می‌گویند عمل کند. حتی برخی معتقدند در دوره جرج بوش پسر، دیک چنی رئیس‌جمهور واقعی بود. واقعیت این است که کاملا هریس نیز یکی از همین کوتوله‌هایی است که قرار است در آینده در آمریکا به قدرت برسد. شرایط انتخابات و فضایی که وجود دارد بیانگر این است که احتمال پیروزی هریس بیشتر است. دلیل اصلی این موضوع نیز دیدگاه‌های ترامپ است که همان‌طور که گفتم، در فضای صنعتی فکر می‌کند، اما امروز بیشتر درآمد آمریکا از بخش‌های فراصنعتی به دست می‌آید. به همین دلیل نیز من فکر می‌کنم ساختار سیاسی آمریکا قصد دارد فردی به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شود که در همین فضای فراصنعتی حرکت کرده و اقتصاد آمریکا را به این سمت هدایت کند.
*در چه شرایطی معادلات انتخاباتی در آمریکا تغییر می‌کند و می‌توان شانس ترامپ را بیشتر دانست؟
مهم‌ترین مسائل مردم آمریکا اقتصاد، مهاجرت و سقط جنین است و مسائل مرتبط با سیاست خارجی در اولویت نهم مردم آمریکا قرار گرفته است. اولویت‌های اول تا سوم برای مردم آمریکا اهمیت زیادی دارد و تغییر در وضعیت آنها نیز کار راحتی نیست. در زمینه سیاست خارجی شرایط متفاوت است. حتی اگر تنش در خاورمیانه بیشتر شده و احتمال رویارویی هم وجود داشته باشد، باز هم ین موضوع برای مردم آمریکا چندان اهمیت ندارد و اولویت‌های آنها همان دو سه موضوعی است که در راس اولویت‌هایشان قرار گرفته است. برخی در داخل کشور گمان می‌کنند مردم آمریکا مدام به ایران و وضعیت ایران فکر می‌کنند، اما بسیاری از مردم آمریکا اصلا هیچ شناختی از ایران ندارند و این عدم آشنایی موجب شده که مسائل ایران برای آنها مهم نباشد. به همین دلیل اگر ترامپ قصد داشته باشد معادلات انتخاباتی را تغییر بدهد باید برنامه‌های مهمی در زمینه‌های گفته شده و یا موضوعات اقتصادی ارائه کند که به نظر نمی‌رسد در زمان کوتاه باقی مانده تا برگزاری انتخابات این اتفاق رخ بدهد.
از آنجا که ترامپ دنبال بازتولید اقتصاد صنعتی است، از منظر اقتصاد سیاسی نمی‌تواند از شانس بالایی در انتخابات آمریکا برخوردار باشد که بیشتر معطوف به عصر فراصنعتی است
*آیا با توجه به رویکرد ضد زن جمهوری‌خواهان و اینکه آمریکا تاکنون رئیس‌جمهور زن نداشته، نمی‌توان گفت که در نهایت مردم آمریکا به هریس اقبال نشان نمی‌دهند؟
ترامپ به تازگی در یکی از میتینگ‌های انتخاباتی خود عنوان کرد که برای حمایت از زنان وارد رقابت‌های انتخاباتی شده است. با اینکه بسیار گفته شده که ترامپ ضد زن است اما وی دیدگاه خود را در رقابت‌های انتخاباتی تغییر داده است. نکته دیگر اینکه اگر در دهه60 میلادی به یک آمریکایی می‌گفتید که ممکن است یک سیاهپوست رئیس‌جمهور آمریکا شود حتمأ با گلوله به شما شلیک می‌کرد، اما دیدیم در قرن جدید اوباما به عنوان یک رنگین پوست به مدت هشت سال رئیس‌جمهور آمریکا بود. اکنون نیز احتمال زیادی وجود دارد که یک زن رنگین پوست به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا انتخاب شود. جمعیت رنگین پوستان آمریکا در حدود 13 درصد جمعیت آمریکا را تشکیل می‌دهند و می‌توان پیش‌بینی کرد که این گروه و دیگر زنان آمریکایی از هریس حمایت می‌کنند. حتی کمپین پورتوریکا که ترامپ به آنها توهین کرده بود از هریس حمایت کرد. تعدادی از سلبریتی‌ها و کسانی مانند لوپز به عنوان کسانی که به هر حال در آمریکا اثرگذار شناخته می‌شوند و لوپز هم پورتوریکایی است از هریس حمایت کرده که ممکن است تأثیرزیادی در آرای وی داشته باشد. در بین افراد شناخته شده سیاسی هم میشل اوباما از هریس حمایت کرده است. شرایط به شکلی نیست که زنان در جامعه آمریکا به ترامپ رأی بدهند و به نظر می‌رسد زنان آمریکا در نهایت به هریس رأی خواهند داد. از نظر سنتی و تاریخی نیز زنان در آمریکا از سال1930 تاکنون بیشتر به دموکرات‌ها رأی داده‌اند.
*پیروزی هر کدام از کاندیدای ریاست جمهوری آمریکا در انتخابات در معادلات بین ایران و غرب و تنش‌های خاورمیانه چه تأثیری خواهد داشت؟
زمانی که ترامپ در سال2016 به قدرت رسید یکی از تحلیلگران واشنگتن پست گفت ایران تنها کشوری است که رئیس‌جمهور آمریکا از رئیس‌جمهور ایران تأثیر بیشتری در مناسبات آن دارد. البته این یک دیدگاه اغراق شده است اما نمی‌توان تاثیر موضوع را انکار کرد. مثلا اگر به خاطر برخی تصمیم‌های بایدن، حلقه تحریم‌ها تنگ‌تر شود، احتمالا در شرایط اقتصادی اثر می‌گذارد که عمده این اثرگذاری در افزایش قیمت دلار خواهد بود. در حالی که همین امروز مسئولان اقتصادی کشور به آسانی نمی‌توانند قیمت دلار را پایین بیاورند. نکته دیگر اینکه آمریکا در مقابل ایران یک استراتژی دارد که قابل تغییر نیست، اما تاکتیک‌ها و روش‌ها ممکن است تغییر کنند. راهکارهایی که هر رئیس‌جمهور در مقابل ایران در پیش می‌گیرد نیز متفاوت است. به عنوان مثال اوباما با شکل دادن اجماع جهانی علیه ایران، موجب سنگین شدن تحریم‌های سازمان ملل شد. ترامپ هم در دوره ریاست جمهوری‌اش ادعا کرد که با تحریم‌های آمریکا می‌توان ایران را تحت فشار قرارداد و همین کار را هم کرد. در واقع هر دو رئیس‌جمهور فشار حداکثری به ایران وارد کردند در حالی که روش‌های هر کدام متفاوت بود. با این وجود من معتقدم دوره کنونی با گذشته دو تفاوت مهم دارد. نخست اینکه براساس آنچه آقای خرازی گفت دکترین دفاعی کشور تغییر نکرده وگرنه در صورت تغییر رویکرد دفاعی ایران، خیلی آسان می‌توان از قابلیت‌های هسته‌ای استفاده کرد. دوم اینکه ایران و رژیم صهیونیستی وارد تنش و درگیری شده‌اند. به همین دلیل هر کدام از کاندیدای آمریکا که در انتخابات به پیروزی برسد با این دو موضوع مواجه است و مطمئن باشید برای آن برنامه‌ریزی صورت گرفته است.
ارسال نظر