فرصت بریکس برای غلبه بر سلطه دلار

  مثلا در نشست اخیر نمایندگان امنیتی کشورهای عضو بریکس در روسیه، ایران پیشنهاد تشکیل کمیسیون امنیتی بریکس را برای همکاری در زمینه‌های صلح و امنیت بین‌المللی و مقابله با تهدیدهای مشترک جهانی ارائه کرد، اما هنوز ابعاد مطرح شده در اجلاس بریکس به تمامی روشن نشده است. در کنار مسائل امنیتی، در حدی که به رسانه‌ها رسیده، از جمله تلاش بریکس برای پایان دادن به سلطه دلار بسیار حائز اهمیت است. ولادیمیر پوتین در اجلاس بریکس در حرکتی نمادین، اسکانس بریکس را به دست گرفت. اقدام او بازتاب وسیعی در رسانه‌های جهان داشت. تحلیلگران اقدام پوتین را حاوی یک پیام بزرگ به دنیای اقتصاد می‌دانند. به باور آنها پوتین و اعضای بریکس به این اطمینان رسیده‌اند که اکنون امکان جایگزینی یک ارز دیگر با دلار فراهم شده و به همین خاطر بدون هیچ نگرانی بابت شکست پروژه ارز بریکس، آن را به جهانیان معرفی کرده‌اند.

دستِ گشاده در ظلم

در قرن بیستم، بجز دوره کوتاهی که مارک آلمان قدرت چشمگیری یافته و در مبادلات ارزش تعیین کننده داشت، تقریبا تمام قرن بیستم را دلار فتح کرد. آمریکا نه در جنگ اول جهانی آسیب دید و نه در جنگ دوم جهان. برکنار ماندن آمریکا از آسیب به موازات ویرانی وسیع کشورهای اروپایی و درافتادن در چرخه‌ تورم بعد از جنگ بود. فاصله زیاد آمریکا از منطقه جنگ، به کمک اقتصاد آمریکا آمد و دلار را یکه‌تاز معاملات جهان کرد. آمریکا در مقایسه با فرانسه و انگلستان سابقه استعماری نداشت و به همین دلیل برخی سیاستمداران جهان به این کشور نگاهی مثبت داشتند اما وقتی قدرت اقتصادی آمریکا با قدرت سیاسی و تکنولوژیکی در هم آمیخت، از این کشور هیولایی ترسناک ساخت. در سال‌های ابتدایی جنگ سرد، اندک اندک ماهیت سلطه‌گر آمریکا روشن می‌شد و این کشور بدون واهمه از تصویری که در ذهن جهانیان نقش می‌بست، تمام تلاش خود را صرف مقابله با کمونیسم کرده بود و خود را در این مبارزه مقید به هیچ محدودیت و اخلاقی نمی‌دانست. قدرت اقتصادی آمریکا به او دست گشاده در سیاست بین‌الملل داده بود. دست گشاده‌ای که هنوز هم فعال است. در ماجرای تحریم‌های ظالمانه‌ای که بر اقتصاد کشورمان وضع شده، قدرت دلار به گونه‌ای است که وقتی موسسات مالی و بانک‌ها را از همکاری با ایران منع می‌کند، کمتر بانک و موسسه مالی است که نگرانی از بابت تحریم نداشته باشد و با خیال آسوده با ایران همکاری کند.

دزدی در روز روشن!

ماجرای دلار ابعاد مختلف و در عین حال بسیار تلخی دارد. یکسوی ماجرا به زورگویی آمریکا برمی‌گردد، سوی دیگر ماجرا دست‌اندازی به دارایی‌های کشورهای دیگر است که به شکل دلار نزد بانک‌های اروپایی و آمریکا ثبت و ضبط شده است. اخیرا اتحادیه اروپا با اعطای وامی به ارزش 35 میلیارد دلار به اوکراین موافقت کرده است. به نوشته «تسنیم»، به نقل از روزنامه تاگس شاو آلمان، پارلمان اروپا با رای اکثریت قاطع با اعطای وام برای اوکراین به ارزش 35 میلیارد یورو با دارایی‌های مسدود شده روسیه موافقت کرد. جهان ما اکنون جای بسیار تاریکی است. جهان ما در حال حاضر چنان جای بی‌قانونی شده است که چند کشور به خود اجازه می‌دهند تا به دارایی‌ها و سرمایه‌های روسیه دست‌اندازی کنند و آن پول و سرمایه را در اختیار اوکراین قرار دهند، اوکراینی که به هر دلیل با روسیه در جنگ است. اگر از دهه 1960 برخی کشورهای جهان به این فکر افتادند که برای کاستن از سلطه دلار باید با هم همکاری کرده و واحد پول مشترک خلق کنند، نزدیک سه دهه بعد این ایده در اروپا شکل گرفت اما اروپا در زیاده‌خواهی تفاوتی با آمریکا در این مورد خاص ندارد. اکنون کنار هم قرار گرفتن چند اقتصاد قدرتمند جهان، این فرصت را ایجاد کرده است که با فشار آوردن به دلار و یورو، فضایی برای تنفس اقتصادهای مستقل باز کنند. تردیدی نیست که قدرت سیاسی روسیه در کنار اقتصادهای بزرگی مانند چین، هند و برزیل، این فرصت را پدید آورده است که دلار و یورو را قدری عقب برانند. تحول و تبدیل دارایی کشورها از دلار و یورو به هر ارز دیگری، فرصت دست اندازی به دارایی مردم کشورها را از بین خواهد برد. دیگر هر کس و ناکسی نمی‌تواند با این ادعا که مورد فلان ستم قرار گرفته، تکه‌ای از دارایی‌های مردم را که در بانک‌های اروپایی و آمریکایی به امانت مانده یا غاصبانه نگه داشته شده، در حلقوم خود فرو ببرد.