محک بازارهای مالی

 این حمله در پی افزایش تنش‌های نظامی و امنیتی در منطقه رخ داد و همان‌طور که انتظار می‌رفت، برخی نگرانی‌ها در مورد تأثیرات این حمله بر بازارهای مالی ایران و جهان به وقوع پیوست. با این حال، بازار ارز  و طلا در ایران آنطور که برخی پیش‌بینی می کردند، بیش از آنچه  در سطح بین المللی رخ داد، نوسانات شدیدی به همراه نداشت و البته افزایش قیمت های حاصل شده نیز به گفته برخی از کارشناسان و فعالان در بخش خصوصی مقطعی است و این امر حتی پس از پاسخگویی احتمالی اسرائیل نیز بعد از مدتی متعادل خواهد شد. اما صاحبنظران اقتصادی ثبات و پایداری بازارها تا پایان سال جاری را منوط به برنامه ریزی های مطلوب اقتصادی و همراهی تمام نهادها و سازمان های ذیربط در کنترل بازارها می دانند.

سهم شاخص های برون زا در بحران های اقتصادی

علی حیات نیا، کارشناس اقتصادی درباره تاثیر تحولات و تنش های نظامی – امنیتی سیاسی اخیر به ویژه حمله موشکی ایران به اسرائیل  بر اقتصاد تحریم زده ایران گفت: جنگ به عنوان متغیر برون زا همواره بر شاخص های اقتصادی عمل کرده و این به این معناست که نوسانات شاخص های اقتصادی را بیشتر می کند و به نظر می رسد که در جنگ ها همیشه با بحران های سرمایه گذاری و جذب منابع جدید اقتصادی مواجه خواهیم بود، از این رو معمولاً کشورهایی با اقتصادهای بزرگ سعی می کنند فعالیت هایی که اثرگذاری آن ها از ناحیه ریسک های برون زا بیشتر است را بیشتر تحت کنترل و مدیریت خود درآورند و باتوجه به شاخص های دیگر اقتصادی ساماندهی کنند. او افزود: اقتصاد جنگ از قاعده کلی در غیر از مواقع غیرجنگی مستثنی نیست، البته برخی از کشورها که در شرایط غیرجنگی قرار دارند اقتصاد درونی خود را با بحران جنگ تطبیق می دهد، اما کشورهایی که به صورت دفعی یا مقطعی دچار جنگ می شوند، قطعاً اثرپذیری بیشتری از پیامدهای جنگ خواهند داشت و آسیب های بیشتری از ریسک های بیرونی می بینند. به عنوان مثال بورس لبنان طی 50 سال اخیر با وجود تشدید جنگ ها و تنش های اخیر تغییر خیلی شدیدی ندیده اند و بورس و بازار سرمایه آنها خود را به خوبی با وضعیت برون زای جنگی تطبیق می دهد.

شاخص‌های ریسک پذیر اقتصادی در زمان جنگ

حیات نیا ادامه داد: ساماندهی بخش های ریسک پذیر در زمان جنگ بسیار مهم تلقی می شود و دولت ها باید نسبت به رصد و کنترل آنها در این مقطع نظارت بیشتر و بهینه تری داشته باشند. از جمله مهمترین شاخص های اقتصادی در زمان جنگ، نرخ ارز، بازار سرمایه، قیمت طلا و ... است که در تعیین وضعیت اقتصادی و ... نقش کلیدی دارند و دولت ها در برهه های خاص باید به طور ویژه این بازارها را هدایت و نظارت کند. این کارشناس اقتصادی درباره روند تاثیرپذیری بازارهای ارز، طلا، بازار سرمایه طی مدت تنش های ایجاد شده در منطقه برای ایران گفت: اقتصاد ایران گویا به شکل سنتی همواره از کوچک‌ترین رخدادی در سطح منطقه یا جهان، تاثیرپذیری سریع و جدی را شاهد بود که البته در ماه های اخیر با توجه به سیاست گذاری های دولت و نهادهای تصمیم گیرنده توانسته است تا حدی این روند را کنترل کند و تحت مدیریت خود درآورد و به یک ثبات نسبی دست یافته ایم. اینگونه که به نظر می رسد در مناسبات های پولی تا حدی به یک ثبات رسیده ایم و تاحدی جهش های تورمی کنترل شده تر،  شده است، به نظر می رسد که اهمیت  مدیریت صحیح منابع و هزینه ها و ناترازی ها تا حدی درک شده است، در حقیقت عواملی که از جمله دلایل اصلی رشد نرخ تورم گران شدن قیمت ارز بوده است شناسایی شده و چنانچه این مهم با کنترل شوک ها برون زا در مقاطعی چون درگیر شدن در وضعیت جنگی نیز همراه باشد می تواند نتایج خوبی را ایجاد کند.

ارزیابی وضعیت اقتصادی پس از وعده صادق 2

حیات نیا در ارزیابی شاخص های اقتصادی بازار همزمان با حمله موشکی ایران به اسرائیل بیان کرد: بازار ایران همچون گذشته بازار در واکنشی احساسی با افزایش قیمت ها و نوسانات در بازارها مواجه بوده ایم که پیش بینی می شود بعد از مدت کوتاهی به یک ثبات نسبی در ساختار کلان اقتصادی خواهیم رسید.او درباره پاسخ به درهم آمیختگی شدید اقتصاد و سیاست در ایران، در پیش بینی وضعیت بازار پس از پاسخ و حمله احتمالی اسرائیل به ایران گفت: به عقیده من واکنش هیجانی بازار با حمله اسرائیل و احتمال تکرار از هر دوطرف ادامه دار خواهد بود و به این ترتیب این بی ثباتی و ناپایداری ها در بازار تا پایان سال ادامه خواهد یافت مگر اینکه بتوانیم این امر را به خوبی تحت کنترل خود درآوریم . البته بدیهی است که به سرانجام رسیدن مذاکرات برجامی نیز در تغییر این وضعیت بسیار موثر خواهد بود و شاهد ثبات پایدار در کشور تا پایان سال خواهیم بود و البته چنانچه در واکنش به حمله ایران پاسخی محدود داشته باشد، قطعاً می توان به ثبات بیشتر اقتصاد و بازارهای مالی ایران امیدوارتر بود.

افزایش اندک قیمت دلار، مقطعی و گذراست

مجیدرضا حریری، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین در واکنش به ترور سیدحسن نصرالله و اقدام متقابل ایران در عملیات وعده صادق گفت: اتفاقی که در لبنان رخ داد و پاسخ کوبنده‌ ایران در مقابل گستاخی رژیم صهیونیستی، موضوع بزرگی است که دنیا را تحت تاثیر قرار می‌دهد، چه برسد به کشور ما که در متن آن قرار گرفته است. به هر حال فعلا نمی‌توان هیچ پیش‌بینی دقیقی از آینده منطقه داشت و باید منتظر باشیم تا ببینیم جهان با کشوری که تمام خطوط قرمز و قوانین جنگ را زیر پا گذاشته چه رفتاری خواهد کرد. وی در خصوص اینکه آیا نوسانات ارزی اخیر مثل موارد قبلی، مقطعی و گذرا خواهد بود یا خیر، گفت: بی تردید علت این نوسان، کاملا غیر اقتصادی است و مطمئنا آثار بحرانی که در منطقه ایجاد شده در بازارهای بین المللی و بورس‌های بزرگ کشورهای مختلف مشخص خواهد شد؛ در نتیجه فعلا نمی توان پیش بینی قطعی و مشخصی را مطرح کرد. هر چند که اتفاقات امنیتی و سیاسی قبلی مانند شهادت رئیس جمهور، بسیار خاص و مهم بود، اما دیدیم که بازار ارز دچار نوسان طولانی مدت نشد و ثبات نسبی در بازار همچنان وجود داشت. حریری با تاکید بر اینکه اتفاقات اخیر موجب یک ناامنی روانی در منطقه شده است، افزود: آثار این ناامنی روانی طی روزهای آینده مشخص خواهد شد که به‌نظر می‌رسد برای اقتصاد و بازار ارز ما مقطعی و کوتاه مدت باشد. اگرچه پیش ببینی می کنم افزایش اندک قیمت دلار در اثر اتفاقات اخیر مقطعی و گذراست. رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین با اشاره به ثبت تراز مثبت تجاری کشور که نشانگر دست پر بانک مرکزی است، افزود:  با توجه به آماری که گمرک اعلام کرده، وضعیت تجارت خارجی ما با احتساب نفت، بیانگر آن است که دست بانک مرکزی برای دخالت در بازار و رفع هیجانات موقت بازتر از قبل است. در نتیجه می توان انتظار داشت بانک مرکزی با ورود موثر به بازار اجازه نخواهد داد که این نوسانات بیش از یک هفته به طول انجامد. این فعال اقتصادی با اشاره به اینکه اقدامات نظامی ایران و محور مقاومت با تدبیر و هوشمندانه خواهد بود، ادامه داد: تجربه نشان داده تاثیر و تبعات جنگ‌های خاورمیانه تنها به همین بخش از دنیا محدود نمی‌شود و آثار آن برای کشورهای دنیا از جنگ اوکراین نیز خطرناک‌تر است؛ در نتیجه امیدوارم این اتفاقات گسترده‌تر نشود و دنیا بتواند به‌زودی این وضعیت را با مهار رژیم صهیونیستی کنترل و مدیریت کند.

اطمینان خاطر نماینده مجلس از وضعیت بازار

بر اساس این گزارش؛ نایب رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس اظهار داشت: اعضای کمیسیون اصل ۹۰ نیز در جلسه خود و در بررسی عملکرد بانک مرکزی در حوزه بازار ارز بر کاهش نوسانات قیمت ارز با تدبیر بانک مرکزی صحه گذاشتند. موحد خاطرنشان کرد: هیچ یک از اتفاقات امنیتی در یک سال گذشته همچون عملیات طوفان الاقصی، ترور شهید هنیه و ... نتوانست نوسانات سال‌های قبل را در بازار ارز ایجاد کند و اگر هم تغییر قیمتی را در بازار پس از اتفاقات امنیتی شاهد بودیم این تغییر قیمت‌ها به اندازه سال‌های قبل نبود بلکه کوتاه مدت بود و پس از چند روز بازار آرامش خود را باز می‌یافت. وی با اشاره به شهادت شهید حسن نصرالله و عملیات وعده صادق ۲ ایران در حمله به اسرائیل افزود: در شرایط فعلی هم اقتصاد و بازار ارز ما را دچار تلاطم شدید و پایدار نخواهد بود؛ چرا که بازار ارز ما امروز به آن درجه از ثبات رسیده که بتواند در برابر اینگونه مسائل غیراقتصادی مقاومت داشته باشد و اگر تغییر قیمتی هم اتفاق می‌افتد همچون موارد قبل موقتی و کوتاه مدت خواهد بود.