پیام ایران به جهان

 حتماً در ملاقات‌هایی هم که با سران کشورها و وزرای خارجه انجام گرفته چه از طریق خود آقای رئیس‌جمهور یا وزیر امور خارجه شاید این پیام را مقداری روان‌تر انتقال دادند که ما تغییر سیاستی خواهیم داد و آماده مذاکره با غرب، اعم از اروپا و آمریکا هستیم. حتی می‌توان اینگونه برداشت کرد که ایران آمادگی مذاکره برجامی با آمریکا دارد و می‌خواهد سیاست متعادلی که در انتخابات شعارش را می‌داد این سیاست را به اجرا بگذارد. رئیس‌جمهور البته به بحث صلح و امنیت بین‌الملل برای همه، آرامش در منطقه و حتی مناطق جنگی دیگر مثل اوکراین نیز اشاره داشت که باید از طریق گفت‌وگو حل و فصل شود. شاید برخی معتقد باشند که رئیس‌جمهور می‌توانست پیام خود را به نحو بهتری مطرح کند. اما به هر جهت در داخل یک سری مشکلات داریم که بایستی رعایت شود و تنش ایجاد نکنیم. حال با توجه به انتخاباتی که در آمریکا در پیش است و اروپایی‌ها که مقداری از همکاری نظامی ایران و روسیه نگران هستند به خاطر این دو مقوله با این مساله برخورد کردند و آمریکایی‌ها هم اعلام آمادگی نکردند که آمادگی دارند. البته شاید از طریق مصاحبه‌های مقامات کشورمان پیام را گرفته باشند یا در رده‌های پایینی گفت‌وگوهایی صورت گرفته باشد یا پیام‌های مستقیم و غیرمستقیمی هم رد و بدل شده باشد که احتمال بالایی دارد. بنابراین در مجموع می‌توان صحبت‌ها و سخنرانی‌های رئیس‌جمهور در نیویورک را مثبت و خوب ارزیابی کرد که پیام تغییر دیپلماسی و نتیجه‌گیری سیاست متعادل را به نحو مطلوبی رساند. البته باید این مساله پیگیری و دنبال شود نه اینکه پس از پایان سفر و بازگشت به ایران صحبت‌هایی در داخل انجام شود و با آنچه که در نیویورک مطرح شد در تضاد قرار گیرد. نکته‌ای که باید مورد دقت قرار گیرد اینکه ایران در دو سه هفته گذشته موضع خود را از زبان وزیر خارجه در رابطه با برجام اعلام کرد. اینکه ما دیگر نمی‌توانیم روی برجام کار کنیم و به عنوان یک الگو یا چارچوبی در نظر بگیریم و بایست دنبال توافق دیگری باشیم. این نکته‌ای بود که آقای دکتر عراقچی حدود ۱۰ روز تا دو هفته پیش گفت. هر چند که این نظر خاص خودشان نبوده و قطعا نظر حاکمیت را اعلام کرده، اما آقای دکتر پزشکیان دیروز در مصاحبه اعلام کرد که حاضریم همین برجام را به سرانجام برسانیم و بعدا هم آقای عراقچی به نحوی تایید کردند. این نشان می‌دهد که یک تغییر شیفتی صورت گرفته اما پرسش این است که آیا این تغییر شیفت بر اساس پیام‌هایی است که بین ایران و آمریکا و اروپایی‌ها تبادل شده؟ اگر اینگونه است نشان می‌دهد که بر روند رو به جلویی پیش می‌رویم که مطرح کردند اگر روی برجام اصرار دارید ما هم آن را انجام می‌دهیم. البته این یک تحلیل است. لذا می‌توان گفت مقدمات کار در این سفر، ملاقات و پیغام‌ها فراهم شده است.

*عبدالرضا فرجی‌راد

تحلیلگر مسائل بین‌الملل