گرفتاری شنبه یا پنچ شنبه برای اقتصاد تحریم زده

کارشناسان معتقدند با نگاهی به تجارب برخی از کشورهای مسلمان همسایه با تغییر روزهای تعطیل و دستاوردهای بزرگ اقتصادی برای آنها، می توان از این الگوهای موفق در شرایط تحریمی علیه ایران از آن بهره جست تا بتوان به نتایج مطلوب در حوزه اقتصادی و بهبود معیشت و... دست یافت.

چالش‌های اقتصادی درخصوص تعطیلی پنج شنبه ها

به گزارش «آرمان ملی»، یکی از چالش‌های مهمی که اقتصاد ایران با آن مواجه است، تفاوت در روزهای تعطیل با دیگر کشورهای جهان است. در بسیاری از نقاط جهان، به ویژه کشورهای توسعه‌یافته و صنعتی، شنبه و یکشنبه روزهای تعطیلی رسمی هستند. در حالی که در ایران، روز جمعه به عنوان تعطیل هفتگی تعیین شده و پنجشنبه‌ها نیز بسیاری از ادارات دولتی تعطیل یا نیمه‌تعطیل هستند. این تفاوت در روزهای تعطیل می‌تواند فرصت‌های فعالیت‌های بین‌المللی و تجاری را محدود کند، زیرا بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی و تجاری جهانی در روزهای شنبه و یکشنبه می‌شوند. در حقیقت این امر به ویژه با توجه به اِعمال تحریم ها و محدود کردن دامنه ارتباطات با دیگر کشورها جهان، به یک چالش عمده برای اقتصاد کشور تبدیل شده است. کارشناسان معتقدند؛ در حال حاضر در بسیاری از حوزه‌ها، به ویژه در بخش‌های رشد و تولید، نیاز به فعالیت‌های تجاری با دیگر طرف ها احساس می‌شود، این در حالی است که ایران در روزهای پنجشنبه که همه جهان در حال فعالیت هستند، تعطیل است و این می‌تواند باعث شود کشور از فرصت‌های تجاری و اقتصادی با جهان خارج شود. به گفته صاحبنظران و فعالان اقتصادی، محدودیت فعالیت های بانکی در حالی که ایران مشکلاتی چون عدم پذیرش FATF و محدودیت مبادلات مالی به دلیل تحریم را در پیش رو دارد، زمانی که بانک‌های ایران در روز پنجشنبه تعطیل هستند، بانک‌های دیگر در حال فعالیت هستند. این باعث می شود که نقل و انتقالات مالی با تأخیر می تواند و فرصت های اقتصادی از دست برود باشد.

تجربه جهانی کشورهای اسلامی با تعطیلات رسمی

برخی از کشورهای اسلامی، مانند ترکیه و اندونزی، برای هماهنگی بهتر با اقتصاد جهانی، روزهای شنبه و یکشنبه را به عنوان تعطیلات رسمی در نظر گرفته‌اند. این تلاش‌ها موجب شده است تا با تغییر در تقویم کاری خود، به بهره‌وری بیشتر و توسعه روابط تجاری با جهان برسند. ترکیه، به یکی از اقتصادهای موفق جهان اسلام، ‌توانست با این تصمیم، رشد اقتصادی خود را ارتقا دهد و به عنوان یکی از اقتصادهای موفق جهان اسلام برسد. این تجارب و بررسی های صورت گرفته باعث شده تا برخی از اقتصاددانان ترجیح دهند روز شنبه را به عنوان تعطیل رسمی هفتگی انتخاب کنند و امیدوارند با پذیرش این امر به شکل رسمی، این تغییر بتواند به بهبود شرکت‌های تجاری با سایر کمک‌ها کمک کند و به نوعی به هم‌راستا شدن ایران با تقویم جهانی تبدیل شود. در این صورت، فعالیت های تجاری و اقتصادی ایران با دیگر هماهنگی ها و فرصت های اقتصادی خواهد بود. علاوه بر این، تغییر تعطیلی به روز شنبه می‌تواند تأثیر مثبتی بر گردشگری بین‌المللی نیز داشته باشد. بسیاری از گردشگران خارجی که قصد سفر به ایران را دارند، در تعطیلات هفته خود این برنامه را ترتیب می‌دهند. اگر تعطیلی شنبه به جای پنجشنبه در نظر گرفته شود، این گردشگران می‌توانند از تعطیلات خود استفاده کنند و به ایران سفر کنند، در حالی که ممکن است به دلیل تفاوت در تعطیلات، هماهنگی کمتری در این زمینه وجود داشته باشد. همچنین بسیاری از مناطق نیز پیش‌تر با این چالش روبه رو بودند. به عنوان مثال، منطقه خلیج فارس از جمله امارات متحده عربی و عربستان سعودی در سال هایی تصمیم نهایی به تغییر روزهای تعطیل خود گرفتتد. در سال 2022، امارات تعطیلات آخر هفته خود را به روزهای شنبه و یکشنبه تغییر داد تا همخوانی بیشتر با بازارهای جهانی و اروپایی پیدا کند. این تغییر نه تنها باعث افزایش تجارت و توسعه بین المللی در امارات شد، بلکه بسیاری از سرمایه گذاران خارجی نیز از این تصمیم اتخاذ کردند.

رفع چالش های احتمالی با برنامه ریزی صحیح

تعطیلی پنجشنبه به جای شنبه در ایران یک موضوع چندوجهی است که نیاز به بررسی دقیق دارد. از یک سو، پنجشنبه‌ها به عنوان روزی برای اقامت و انجام کارهای شخصی توسط بسیاری از ایرانیان در نظر گرفته می‌شود و تغییر این روز ممکن است نارضایتی‌هایی را به دنبال داشته باشد. اما از سوی دیگر، این تغییر می‌تواند باعث بهبود وضعیت اقتصادی و تجاری شود. به نظر می‌رسد که در شرایط کنونی، تغییر تعطیلی به روز شنبه می‌تواند گامی مثبت برای هماهنگی بیشتر با اقتصاد جهانی باشد و به نوعی به تقویت روابط تجاری و اقتصادی ایران با سایر کشورها منجر شود. اگر این تغییر به درستی و با برنامه ریزی شود، می‌توان فرصت‌های اقتصادی را برای ایران به همراه داشته باشد.

تعطیلی پنجشنبه‌ها، هزینه تجارت خارجی را افزایش می‌دهد

بر اساس این گزارش؛ مهراد عباد، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران درباره این موضوع گفت: نظر بخش خصوصی این است که اگر قرار است تعطیلات افزایش پیدا کند بهتر است جمعه و شنبه به جای پنجشنبه و جمعه تعطیل باشد. عباد افزود: اگر تعطیلات کشور پنجشنبه و جمعه باشد، تعداد روزهای کاری مشترک ما در بحث تجارت خارجی با برخی کشورها که جمعه و شنبه تعطیل هستند به چهار روز و با کشورهای دیگری که شنبه و یکشنبه تعطیل هستند به سه روز در هفته محدود می‌شود. تعطیلی پنجشنبه و جمعه تاثیر زیادی دارد و باعث می‌شود یک چهارم زمان کاری ما کم شود. با توجه به تحریم‌ها و شرایط سخت کار داخلی با سختی‌هایی در بحث تجارت خارجی مواجه هستیم که با تعطیلی پنجشنبه این وضعیت تشدید می‌شود. عضو هیات نمایندگان اتاق تهران گفت: تحقیقات انجام شده روی ساعت کاری پرسنل نشان می‌دهد که ۴۰ ساعت کار در هفته، بهره‌وری کاری را افزایش می‌دهد. با این موضوع که ساعت کاری و تعداد روزهای کاری هفته کاهش یابد، موافق هستیم، اما به شرطی که روزهای تعطیل جمعه و شنبه باشد، چرا که با این کار تعداد روزهای کاری مشترک ما با کشورهای دیگر بیشتر می‌شود. در حال حاضر در بخش خصوصی پنجشنبه‌ها نصفه و نیمه تعطیل است، اگر شنبه تعطیل شود، پنجشنبه‌ای که همه دنیا در حال کار کردن هستند، سرکار می‌آیند و برای همین می‌توانیم زمان بیشتری برای تعامل با بقیه داشته باشیم.

کاهش تعامل با دنیا در شرایط تحریمی

وی بیان کرد: مخالفین تعطیلی شنبه دو دسته هستند، یک‌سری از افراد اعتقاد مذهبی دارند و می‌گویند شنبه روز مقدس یک قوم خاص است و ما نباید این روز را تعطیل کنیم. یک‌سری دیگر از مخالفان تعطیلی شنبه نیز می‌گویند تمام امور دیجیتال شده و همه می‌توانند از خانه نیز کار خود را انجام دهند، در حالی که این حرف کاملا اشتباه است. در روز تعطیل می‌شود ایمیل زد، اما باید صبر کرد تا طرف خارجی سرکار بیاید و ایمیل‌اش را چک کند و به این شکل یک فاصله زیادی ایجاد می‌شود. این فعال اقتصادی گفت: در حال حاضر گمرکات همه کشورها به هم وصل هستند، اما متاسفانه ما به دلیل تحریم‌ها به کشورهای دیگر وصل نیستیم. تعطیلات غیرمشابه با دیگر کشورها باعث می‌شود ارتباطات گمرکی ما کاهش یابد و در کار تجاری وقفه ایجاد شود. همین وقفه‌های زیاد هزینه تجارت خارجی ما را به شدت افزایش می‌دهد. در حال حاضر هزینه‌های تجارت خارجی ما به دلیل تحریم‌ها ۲۰ تا ۳۰ درصد بالاتر از حد معمول است. موارد جدید مانند تعطیلی پنجشنبه هم سبب کاهش تعامل ما با دنیا کم می‌شود. عباد گفت: اگر می‌خواهیم توسعه پیدا کنیم باید بدانیم که هیچ کشوری به تنهایی توسعه نیافته و از کمک کشورهای دیگر به معنای تبادل تجاری با آن‌ها استفاده کرده است. ما نیازمند کمک غیرمستقیم خارجی مانند فناوری‌های جدید و ماشین‌آلات به‌روز برای توسعه یافتگی هستیم و برای تحقق این موضوع نیاز به ارتباط خوب و سازنده با دنیا داریم. عضو هیات نمایندگان اتاق تهران در پایان گفت: خوشحال می‌شویم رئیس‌جمهور که برای نشست مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کرده‌اند، ایده جدیدی داشته باشند و کشور ما نماینده صلح در دنیا باشد تا اقتصادمان هم پیشرفت کند.