میراث احمدی‌نژاد

روسای جمهور کشورمان نیز از ابتدای انقلاب به تناوب و فراخور زمان در این نشست حاضر شده‌اند. اما از یک مقطعی از زمان به بعد این سفر جدای از جنبه سیاسی و دیپلماتیک خود یک جنبه تشریفاتی نیز به خود  گرفت. چنانکه شاید اگر از ابتدای حضور روسای جمهور کشورمان در نیویورک صرفا خود رئیس جمهور، وزیر امور خارجه و در نهایت مقامات سیاسی و دیپلمات‌ها رئیس جمهور را همراهی می‌کردند. از دهه 70 در این سفر جدای از مقامات سیاسی و دیپلماتیک شاهد حضور چهره‌های دیگری همراه با رئیس جمهور وقت در نیویورک بودیم.  از همین رو نیز طی حداقل 2 دهه گذشته ماجرای سفر به آمریکا و مجمع سالانه ملل متحد این مساله با حاشیه‌های مختلفی روبه‌رو بوده است. هر چند این امری کاملا طبیعی است  که وقتی در کشوری مردمش نمی‌توانند به راحتی به آمریکا سفر کنند، همواره پشت سر افرادی که روسای کشورشان را در آمریکا همراهی می‌کنند این سوال وجود داشته باشد که «چرا اینها؟» البته سوال  سوال بی‌جایی هم نیست و اگر منطق آن را دریابیم و مشخص شود که هر کسی در تیم همراهان رئیس جمهور بر اساس چه پروتکلی و با چه برنامه و وظیفه‌ای به نیویورک سفر می‌کند. از طرفی هم حاجت به گفتن نیست پول سفرهای دیپلماتیک روسای جمهور کشورها عموما یا از منابع کشورها فراهم می‌شود یا از مالیات، و مردم حق دارند بدانند پول مالیات‌شان چطور خرج می‌شود. لذا از همین رو است که این مساله طی چند وقت گذشته بسیار دامنه‌دار شده و ابعاد مختلفی پیدا کرده است.

*احمدی‌نژاد و ابداع همراهان رئیس جمهور

آنچه  مسلم است در ایران و تا پیش از دوره ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد این مساله که چه کسی رئیس جمهور را در نیویورک همراهی می‌کند چندان مساله مهمی ‌نبود که بخواهد در خصوص آن بحث و گفت و گو صورت گیرد و اظهار نظرهای مختلفی پیرامون آن شود. یکی از دلایلش این است که از آغاز جمهوری اسلامی تا دولت سیدمحمد خاتمی، مقامات ایرانی اهتمام چندانی به حضور در مجمع سالانه روسای کشورها در سازمان ملل  نداشتند.  مثلا بعد از اینکه حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای؛ که سال  ۶۶ در کسوت ریاست جمهوری بودند در مجمع حاضر شد، تا سال ۷۷ که آقای خاتمی از ایران به مجمع رفت تا پیام گفت وگوی تمدن‌ها را قرائت کند، کسی از ایران در نشست سالانه روسای کشورها حاضر نبود. خاتمی هم تیم‌های ده-دوازده نفره متشکل از مقامات رسمی با خودش می برد و لیست آنها هم معمولا در اختیار رسانه‌ها قرار می‌گرفت که چه کسانی را با خود به نیویورک می‌برد. البته غیر از حرف‌ها یا نشست و برخاست در مجمع هم چندان سوال و جای انتقادی برای کسی باقی نمی‌گذاشت. اما پس از وی نوبت به معجزه هزاره سوم، محمود احمدی‌نژاد رسید که علاقه شدیدی به نیویورک داشت و هر وقت که ممکن می‌شد در نشست سالانه مجموع عمومی شرکت می‌کرد. اما جدای از مسائلی که توسط او در سازمان ملل متحد مطرح می‌شد مساله قابل توجه و مهم تعداد کسانی بود رئیس جمهور وقت با خودش به نیویورک می‌برد که از قضا هم همیشه حاشیه داشت.  او که صاحب رکورد همراه بردن هیاتی ۹۰نفره به نیویورک است، برای یکی از سفرهایش درخواست ۱۶۰ ویزای آمریکا کرده بود که البته آمریکایی‌ها با حدود نصف آن موافقت کردند و حدود ۸۰نفر در نهایت سوار هواپیما شدند. هیچ وقت روشن نشد که در هر کدام از سفرهای احمدی‌نژاد دقیقا چه کسانی با چه هدفی او را همراهی می‌کنند، اما روشن شد که او در مجمع به ساختار مجمع و دیپلماسی جهانی پی‌در‌پی بی‌احترامی می‌کرد و هر بار با دسته‌گلی از تحریم‌های تازه به کشور برمی‌گشت. اما بعد از او دوران ریاست جمهوری آقای روحانی گشایشی برای دیپلماسی جهانی ایران بود، روحانی هم در سفر های اولش چند ده نفر همراه داشت، از جمله تعداد زیادی از وابسته‌های تجاری، نمایندگان اقلیت های دینی و مشاورانش، با این حال و به رغم پروتکل‌ها همسر آقای روحانی معمولا او را در سفرهایش به نیویورک همراهی نمی‌کرد. روحانی در سفرهایش به نیویورک اغلب دیدارهای عالی رتبه‌ای از قبیل دیدار با مقامات کشورهای اروپایی و انگلستان را داشت. اما پس از روحانی مرحوم سید ابراهیم رئیسی در ریاست جمهوری سه ساله‌اش دو بار به نیویورک رفت؛ اما تعداد هیات همراه او در هیچ کدام از این سفرها روشن نیست. با وجود اینکه همراه بردن همسر در سفرهای رسمی دیپلماتیک پروتکل است و اغلب روسای کشورها آن را اعمال می‌کنند آقای رییسی دخترش را هم به نیویورک برد که از دستاوردهای حضور او در این سفرها هم خبری نیست.

*همراهان پزشکیان

حال نوبت آقای پزشکیان است که هنوز عرق حاشیه سفر عراقش خشک نشده، راهی نیویورک شده است. از هفته‌ها پیش سوالاتی در مورد خبرنگارانی که در این سفر رییس جمهور را همراهی خواهند وجود داشت. اما حالا که رییس جمهور به نیویورک رفته یک بار دیگر همه می‌پرسند چه کسانی با او به آمریکا رفته اند.  اما آنچه مشخص است  و  اعلام شده تعداد مسافران همراه رئیس جمهور برای سفر به نیویورک 12 نفر بوده است. به ‌رغم برخی خبرسازی‌ها، در این سفر هیچ‌کدام از پسران پزشکیان حضور ندارند و فقط دختر رئیس‌جمهور وی را همراهی می‌کند. همچنین محمدجعفر قائم‌پناه(معاون اجرایی رئیس‌جمهور)، محمدجواد ظریف(معاون راهبردی رئیس‌جمهور)، علی طیب‌نیا (مشاور عالی رئیس‌جمهور)، مهدی سنایی (معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور)، محسن حاجی‌میرزایی (رئیس دفتر رئیس‌جمهور)، حسن مجیدی (دستیار رئیس دفتر رییس‌جمهور)، مجید تخت روانچی (معاون سیاسی وزارت امور خارجه) و سیدمحمد مهدی طباطبایی (معاون ارتباطات دفتر رئیس‌جمهور) در این سفر حضور دارند. در همین راستا احسان بیسادی، یوسف گوهری و زهره فراهانی نیز به‌ عنوان تیم رسانه‌ای و مستندساز پزشکیان را همراهی می‌کنند.