بزنگاه انتخاب استاندار قم

 اکنون دولت در حال انتخاب معاونت ها و سازمان ها و استانداران و به نوعی مدیران میانی است. که انتخاب استانداران دارای حساسیتی صد چندان است.

اهمیت انتخاب استانداران

 استاندار فردی است که اداره یک استان را برعهده دارد و نام و وظایفش در کشورهای گوناگون متفاوت است.در ایران وظایف و اختیارات استاندار در چهار حوزه سیاسی، امنیتی، اداری و عمرانی تقسیم می‌شود. استاندار نماینده عالی‌مقام دولت و بالاترین مقام اجرایی در هر استان است. در ایران استاندار را وزیر کشور به هیأت دولت پیشنهاد می‌دهد و پس از رای هیأت وزیران، رئیس جمهور وی را به این مقام منصوب می‌کند. استانداران هماهنگ کننده عملیات دستگاه‌های دولت با مردم هستند. یک استاندار سیاسی، فرهنگی و اقتصادی قوی در استان بسیار موثر است و می‌تواند با توجه به شناختی که از استان و نیازها و بایدها و نبایدهایش دارد، شرایط داخلی آنجا را بهبود بخشد یا بحرانی کند. شاید بتوان با کمی تسامح استانداران را ریسان جمهوری در اشلی کوچکتر و در سطح استان دانست.

ماموریت مهم  مومنی

اولین ماموریت اسکندر مومنی در وزارت کشور آغاز شده است. چهره‌ای که تا آخرین روزها نامی از او در بین گزینه‌های کابینه چهاردهم نبود. او حالا دولتمردی با پیشینه انتظامی است و همین موضوع برای نشانه‌گرفتن پیکان انتقادات به سویش کافی بود. انتخاب استانداران به اندازه، شاید هم بیشتر از خود رییس‌جمهور برای مردم استان‌ها از اهمیت برخوردار است، مردمی که با جان و دل پای صندوق رای آمدند و با انتخاب خود نشان دادند که طرفدار کدام جریان سیاسی و فرهنگی و اقتصادی هستند. اگر چه رییس‌جمهوری برابر قوانین مجبور به پذیرش نظرات نمایندگان است اما در انتخاب استانداران قطعا و یقینا نظر و رای مردم بیشتر از هر لابی‌گری و نفوذ از اهیمت برخوردار است. و انتخاب استاندار جوان اهل تسن برای استان مرزی کردستان نشانه درایت و نگاه وفاق ملی دولت چهاردهم است.

ضربه‌ای که دولت روحانی خورد

 نگاهی به دولت‌های قبل و به ویژه دولت حسن روحانی حاکی از تاثیر عملکرد وزارت کشور در نگاه عمومی نسبت به دولت است. عبدالرضا رحمانی فضلی چهره نزدیک به علی لاریجانی رییس وقت مجلس در دو دولت های یازدهم و دوازدهم روحانی وزیر کشور بود. گفته می‌شد که او سهمیه لاریجانی در دولت روحانی بود. و به همین دلیل تلاش چندباره نمایندگان مجلس در بزنگاه‌های مختلف مثل اعتراضات آبان ۹۸ برای استیضاح او با مانع‌تراشی ناکام ماند. به این ترتیب شاخص همسویی با مواضع دولت در انتخاب همه استانداران نیز در نظر گرفته نشد و همین اتفاق تبدیل به چشم‌اسفندیار دولت روحانی شد.

شروع امیدوار کننده فاطمه مهاجرانی، سخنگوی از انتصاب استانداران کردستان و کهکیلویه و بویر احمد خبر داد و گفت: آقای آرش زره لهونی از جوانان اهل تسنن به عنوان استاندار کردستان و آقای یدالله رحمانی به عنوان استاندار کهگیلویه و بویر احمد انتخاب شدند. که این انتخابات را امیدوارکننده و در راستای وفاق ملی دانست. اما امتخاب استانداران برخی از استان به شرایط ویژه آنها چه به لحاظ سیاسی و مذهبی و استراتژیک از اهمیت و حساسیت بالاتری برخورداست. یکی از این استان ها قم است . استان قم از نظر اقتصادی از اهمیت منحصربه‌فردی برخوردار است زیرا این استان از یک سو در میان استان‌های صنعتی ایران همچون تهران، اراک، اصفهان و … واقع شده و از سوی دیگر شاهراه رابط میان استان‌های جنوبی به استان‌های شمالی و استان‌های شرقی به استان‌های غربی کشور می‌باشد. همچنین این استان به سبب وجود بزرگ‌ترین حوزه علمیه ایران و بارگاه حضرت معصومه(س)، از نظر مذهبی نیز حائز اهمیت بوده و دومین شهر زیارتی کشور محسوب می‌شود. در واقع به دلیل همین موقعیت ویژه، این استان همواره در طول تاریخ یکی از مهاجرپذیرترین مناطق کشور بوده‌است. بیشتر مهاجران را طلبه‌های حوزه‌های علمیه تشکیل می‌دهند که بسیاری از آنان به همراه خانواده‌های خود به قم مهاجرت نموده‌اند.

قم باید مقصد زائران شود نه معبر با وجود

در اینکه قم ظرفیت های بسیار زیادی برای توسعه گردشگری دارد و در سند توسعه قم نیز جزو اولویت های آن تعیین شده است ولی متاسفانه از زیرساخت های گردشگری لازم برخوردار نیست. نبود هتل و پارکینگ ، تنگ بودن معابر و خیابان ها؛مملو بودن کوچه های مرکز شهر از اتومبیل ها پارک شده و عدم وجود مراکز تفریحی و توریستی از جمله مشکلاتی است که موجب شده تا میزان ماندگاری زائران در قم بسیار پایین باشد.باید با ایجاد زیرساخت های گردشگری ، تفریحی – توریستی و رفاهی برای مردم و زائران، قم را از معبر به مقصد زائران تبدیل شود. به گزارش ایرنا به گفته برخی از اهل رسانه تبدیل شهر فرهنگی قم به شهری صنعتی – کارگری اشتباهی راهبردی است شهر قم به عنوان یک کلانشهر فرهنگی نباید تبدیل به یک شهر صنعتی - کارگری شود زیرا این مساله می تواند در آینده برای قم معضلات و آسیب های اجتماعی فراوانی به ارمغان بیاورد . قم به عنوان کانون توجه فرهنگی جهان اسلام نباید صنایعی که وجهه فرهنگی ندارد مجوز فعالیت بگیرند. حضور دانشجویان دینی و طلاب و علمای بزرگ در قم را از جمله افتخارات این شهر است. حوزه علمیه با تربیت ده‌ها هزار طلبه و روحانی برجسته ظرفیت عظیم فرهنگی است که باید برای حضور دائم این طلاب در مناطق محروم و شهرهای کشور به منظور تبلیغ علوم دینی برنامه ریزی گسترده تری داشته باشد و امکانات لازم را برای اعزام دائمی طلاب پس از فارغ التحصیلی فراهم کند تا مردم اقصی نقاط کشور و جهان اسلام بتوانند از این ظرفیت عظیم بهتر استفاده کند.حسین محمدرضایی، پیشکسوت عرصه رسانه ، وجود مدیران غیربومی را از جمله مهمترین مشکل های استان قم دانست و گفت: آشنا شدن مدیران غیر بومی با فرهنگ و ظرفیت های قم به حداقل 6 ماه زمان نیاز دارد و پس از آن نیز به دلیل اینکه پس از مدت کوتاهی فعالیت به عنوان مدیران برتر کشور معرفی می شوند برای ادامه خدمت به استان های دیگر منتقل می شوند. وی با بیان اینکه یکی از مشکل های مهم استان قم، تحقق نیافتن اعتبارات مورد نیاز پروژه‌های عمرانی و اقتصادی است، ادامه داد: رشد عمرانی و اقتصادی شهر قم اگر چه در سال های گذشته رشد مناسبی داشته است ولی قانع کننده نیست. وی مهاجرپذیری قم را مورد اشاره قرار داد و گفت: مهاجرت زیاد به قم موجب شده تا شهرنشینی و به تبع آن گسترش محدوده شهری که بخشی از آن به صورت غیرقانونی در خارج از نقشه تعریف شده شهر و در مناطق محروم صورت می گیرد،زمینه شکل گیری بافت های فرسوده جدید در قم باشد. وی وجود دهها هزار دانشجو از سراسر کشور در قم را از جمله ظرفیت های مهم قم برشمرد و گفت: از این ظرفیت مهم تا کنون به درستی استفاده نشده و برنامه ریزی مناسب برای این موضوع صورت نگرفته است.

ابر استاندار

 اسماعیلی مقدم، نماینده اسبق قم در گفت وگو با آرمان ملی گفته بود که « استاندار قم به نظر ما باید بومی و دردآشنا و اهل تعامل با نهادهای مهم تاثیرگذار باشد. قم ابر استاندار می خواهد ،استانداری می خواهد که قوی و در حد معاون رئیس جمهور باشد. آشنایی با بخش های مختلف وزارت کشور، شناخت کافی از وظایف دستگاههای مختلف و راهکارهای برون رفت از مشکلات در صورت بروز اختلاف بین دستگاهها و توان هماهنگی بین دستگاهها در راستای تحقق برنامه های دولت را داشته باشد . داشتن سابقه قوی اجرایی و کارنامه موفق، شناخت گروه های سیاسی و تفکرات آنها و نحوه تعامل با آنها در کنار توجه به اقتضائات استان، توان هماهنگی با نهادهای حوزوی و فراملی قم، توان استفاده از ظرفیت فراملی قم برای توسعه این استان از دیگر شاخصه های استاندار در تراز قم باید باشد. بررسی رزومه و عملکرد گزینه استانداری و بررسی خروجی مسئولیت های قبلی او، توان کنترل مدیریت شهری، توان دفاع از حقوق مردم قم از دولت هم باید در گزینه مطلوب استانداری قم لحاظ شود. استاندار قم باید شجاع و قاطع باشد و توان به سرانجام رساندن کارها و پروژه های نیمه تمام قم را از بن بست داشته باشد. همچنین توان جذب اعتبار جدا از اعتبارات اختصاصی سالیانه برای مراسم ملی که هر ساله در قم برگزار می شود را داشته باشد. توجه جدی به مشکلات زیست محیطی قم داشته باشد به ویژه گرد و غبار و کمبود آب توجه جدی به نسل جدید و خواسته های آنها و جلوگیری از گسست اجتماعی و وفاق بیشتر به کارگیری مدیران توانمند و متخصص و آزمون پس داده فارغ از نگاه های سیاسی، ساماندهی وضعیت مهاجرین و اتباع بیگانه در قم، ضابطه مند کردن موضوع مهاجرت ها به قم، توجه جدی به مناطق محروم و کم برخوردار، تلاش برای توزیع اعتبارات به صورت متوازن بین مناطق مختلف استان، داشتن توانمندی برای جذب سرمایه گذاری خارجی و توسعه گردشگری با رویکرد مذهبی، توانمندی در ایجاد رابطه اصولی و مناسب بین مراجع و علما و دولت و استفاده از ظرفیت آنها برای عملیاتی نمودن مأموریت های دولت، تلاش برای جذب اعتبارات ملی برای اجرای پروژه های حمل و نقلی، توانمندی در ارتقای جایگاه قم در اختصاص بودجه ملی و لحاظ نمودن زائران که سالیانه به قم می آیند. نیز از دیگر ملاک های استاندار قم می باشد که باید لحاظ گردد.

مردی آشنا با چالش ها

اینکه استاندار جدید قم به عنوان نماینده دولت در این استان چه سیاست هایی را در پیش خواهد گرفت نه تنها برای مردم قم و بلکه برای کشور نیز حائز اهمیت است. هر چه فرد متعمد،کارآمدتر و متخصص تری به عنوان استاندار قم انتخاب شود به همان میزان مقبولیت دولت بین اقشار مختلف جامعه و کسانی که همواره دیدگاه علما و مراجع را محل قضاوت خود قرار می دهند بیشتر خواهد شد.در شرایط کنونی نام های مختلفی برای استانداری قم مطرح شده است. یکی از این افراد که در گذشته کارنامه مدیریتی قابل توجهی از خود برجای گذاشته است احد جمالی، معاون پیشین سیاسی،امنیتی و انتظامی قم است. جمالی در سال ۹۲ رئیس ستاد عارف در انتخابات ریاست جمهوری بود و با کناره گیری وی به ستاد روحانی پیوست. وی تاکنون در سمت های مختلفی مانند معاون سیاسی و امنیتی استانداری کهکیلویه و بویراحمد،معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استانداری فارس،مشاور عمرانی وزارت فرهنگ و ارشاد فعالیت داشته و به مدت10 سال نیز در وزارت اطلاعات مشغول به کار بوده است. جمالی از جمله مدیرانی است که در عین حالی که از تجربه کافی برای مدیریت استان قم برخوردار است با مشکلات و چالش های این استان نیز به خوبی آشناست و با برنامه هایی که در این زمینه دارد به دنبال بهبود وضعیت زندگی مردم این استان خواهد بود. در چنین شرایطی آنچه حائز اهمیت است این است دولت پزشکیان و به خصوص وزیر کشور می تواند با انتخاب مدیران شایسته ای مانند احد جمالی زمینه های حل مشکلات زیرساختی و معیشتی مردم را فراهم کند و از سوی دیگر پایگاه اجتماعی دولت را در استان مهمی مانند قم تقویت کند.