مرگ منابع آبزی با صید ترال و دفره

این روش‌ها که با تخریب کف دریا و صید انواع آبزیان بدون توجه به نسل و گونه‌های در خطر انجام می‌شود، منابع ملی دریایی را با سرعتی بی‌سابقه به ورطه نابودی می‌کشاند. صیادان غیرقانونی با استفاده از استفاده از تورهای بزرگ کف‌رو هر موجود دریایی در مسیر خود را به بهانه صید میگو، ساردین و... را صید می‌کنند و در این مسیر، نه‌تنها به موجودات هدف (مانند میگو، ماهی‌ها و خرچنگ‌ها) آسیب می‌زند، بلکه دیگر گونه‌های دریایی نظیر مرجان‌ها، خیارهای دریایی و جوانه‌های زیستی کف دریا را نیز تخریب می‌کند.

پیامدهای زیست‌محیطی و اقتصادی

به گزارش «آرمان ملی»، استان بوشهر با دارا بودن بیش از ۷۰۰ کیلومتر ساحل و آب‌های غنی از منابع دریایی، همواره یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های ماهیان تجاری و گونه‌های دریایی متنوع بوده است، اما صید غیرقانونی و استفاده بی‌رویه از روش‌های ترال و دفره‌ای طی سال‌های اخیر حیات گونه‌های مهم، به‌ویژه ساردین، میگو و ماهی‌های اقتصادی مانند ماهی حلوا سفید و سنگسر را در خطر انقراض قرار داده است. این امر با وجود ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های قانونی در استان بوشهر و مناطق جنوبی، هنوز ادامه دارد و صیادان غیرقانونی به دلیل ضعف نظارت، نبود تجهیزات پیشرفته کنترلی و فسادهای احتمالی در سیستم‌های نظارتی، به این فعالیت‌ها ادامه می‌دهند. کارشناسان معتقدند؛ استفاده مداوم از روش‌های ترال منجر به کاهش چشمگیر جمعیت آبزیان و نابودی نسل‌های جوان‌تر آبزیان شده است. گونه‌هایی نظیر میگو که به عنوان یکی از منابع مهم درآمدی و اشتغال در بوشهر شناخته می‌شوند، اکنون با کاهش شدید ذخایر مواجه‌اند. صاحبه‌نظران بر این باور هستند؛ تداوم این روش‌های مخرب، آیندگان را با چالشی اساسی در زمینه تأمین منابع غذایی دریایی مواجه می‌سازد. نابودی نسل آبزیان و کاهش تنوع زیستی می‌تواند باعث تغییرات گسترده در اکوسیستم دریایی شود که بازگشت به حالت اولیه تقریباً غیرممکن است.

تهدید معیشت ماهیگیران محلی

علاوه بر این کاهش منابع ماهیگیری، معیشت هزاران نفر از صیادان قانونی و شاغلان مرتبط با این حوزه را با خطر جدی مواجه کرده است و به گفته شاهدان عینی بسیاری از صیادان بومی که به روش‌های پایدار صید مشغول بوده‌اند، اکنون با کاهش میزان صید و ناپایداری بازارها روبه‌رو هستند. یکی از مهم‌ترین دلایل گسترش صید ترال غیرقانونی، نبود سیستم‌های نظارتی موثر و قوی است. با وجود تصویب قوانین سختگیرانه در زمینه صید ترال، اجرای آنها با مشکلات متعددی روبه‌رو بوده است. البته بر اساس آخرین توافقات صورت گرفته مقرر شده تا صیادان غیرقانونی با افزایش واحدهای نظارتی در دریا و خشکی شناسایی شوند و تجهیزات ماهیگیری آنها نیز ضبط و توقیف شود. قطعاً در این راستا تقویت سیستم‌های نظارتی در آب‌های خلیج فارس و تجهیز سازمان‌های مربوطه به فناوری‌های نوین از جمله پهپادهای نظارتی، ردیاب‌های GPS و ناوگان‌های پیشرفته گشت‌زنی، می‌تواند تأثیر بسزایی در کاهش صید غیرقانونی داشته باشد. همچنین ارائه تسهیلات و امکانات برای صیادان بومی و تشویق آنها به استفاده از روش‌های صید پایدار، می‌تواند به عنوان جایگزینی مناسب برای روش‌های مخرب محسوب شود. از طرفی برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی برای صیادان بومی، در خصوص اهمیت حفاظت از منابع طبیعی و استفاده از روش‌های پایدار، از دیگر راهکارهای موثر در این زمینه است. دولت باید از طریق وضع قوانین سخت‌گیرانه‌تر، واردات و فروش ابزارهای صید ترال و دفره‌ای را کنترل کرده و مانع از دسترسی صیادان غیرقانونی به این ابزارها شود.

اتمام حجت با صیادان متخلف

یونس باربرز، فرماندار دَیِردر این باره گفت: صیادان غیرقانونی در آب‌های استان بوشهر با صید دفره‌ای و ترال به راستی حیات آبزیان را با خطر جدی مواجه ساخته است، این افراد شب‌ها به صورت غیرمجاز با توری به وسعت حدوداً 500 تا 1000 متر وارتفاع 30 متری به طور کامل همه موجودات آبزی را تا حدود 20 تن در منطقه را صید می‌کنند که البته به دلیل محدودیت در حمل و جمع آوری آنها، بیش از نیمی از این ماهی‌ها تلف می‌شوند. او ادامه داد: صید ماهی دفره‌ای وترال که خارج از فصل مجاز صورت می‌گیرد از جمله چالش‌های اصلی در حوزه شیلات و صید در استان بوشهر محسوب می‌شود که تاکنون، با وجود تلاش‌های صورت گرفته از سوی اداره شیلات، مرزبانی و... هنوز اقدامی جدی در این خصوص به عمل نیامده است. از این رو جلسه‌ای با حضور رئیس دادگستری کل استان، مدیرکل شیلات استان و فرمانداران دیر، کنگان و عسلویه برگزار شد و با توجه به ضرورت اهتمام به این معضل و رفع آن به صورت جدی، مقرر شد با نظارت و قوانین جدی ومحکم در منطقه، افزایش تعداد گشت‌های دریایی، مجهزشدن مأموران به تجهیزات لازم برای مقابله با صیادان غیرقانونی و درنظرگرفتن مجازات‌های سنگین برای صیادان خاطی و... با صیادان غیرقانونی مبارزه جدی صورت گیرد. او افزود: در این راستا همزمان با پایان فصل صید قانونی، تجهیزات صیادی به طور دقیق مورد بازرسی قرار می‌گیرد تا از ابزارهای غیرقانونی استفاده نشود و در صورت مشاهده هرگونه صید غیرقاونی، علاوه بر جرایم نقدی و غیرنقدی، تمام ابزار صید خاطیان توقیف خواهد شد واجازه صید نیز معلق می‌شود. باربرز در ادامه آموزش و آگاهی‌بخشی به صیادان و جوامع محلی را از دیگر تصمیمات جلسه برگزار شده با حضور مسئولان مناطق دیر، عسلویه و کنگان ذکر و خاطرنشان کرد: آموزش در زمینه اهمیت منابع دریایی و آگاهی بخشی از ضرر و زیان‌ها این نوع صید‌ها (ترال، دفره‌ای و...) در آینده نزدیک برای منطقه، قطعاً به افزایش فشار افکار عمومی و کاهش حضور صیادان قانونی منتهی خواهد شد.

خط و نشان رئیس کل دادگستری استان بوشهر

بر اساس این گزارش، مهدی مهرانگیز، رئیس کل دادگستری استان بوشهر نیزدر این باره اظهار کرد: به منظور برخورد با صید غیرمجاز پرساین این پدیده غیرقانونی، شوم و مخرب و نابودکننده منابع دریا و صیانت و حفاظت از انفال مربوط به نسل آینده مصوباتی تدوین شده است که در صورت وجود آرای متفاوت در زمینه ضبط شناور در سطح استان، مستندات جمع‌آوری و جهت صدور رای وحدت رویه به دیوان عالی کشور ارسال شود. همچنین اتاق اصناف نیز باید نسبت به نظارت بر کارگاه‌های تولید قایق اقدام لازم به عمل آورد و از تولید قایق بدون مجوز شیلات خودداری کند. علاوه بر این عزم جدی یگان حفاظت منابع آبزی استان بوشهر در برخورد قاطع با صید غیرمجاز ساردین/«پرساین»؛ صیدی خطرناک برای از بین بردن گونه‌های آبزیان خلیج فارس قرار گرفته است.

پایان تهدید زندگی صیادان محلی توسط متخلفان

بر این اساس سرهنگ سید عبدالکریم غلامی، فرمانده یگان حفاظت از منابع آبزیان شیلات استان بوشهر نیز با تاکید بر هرگونه قانون گریزی در این خصوص گفت: با هر نوع قانون گریزی که بخواهد بدون مجوز اقدام به صید به شکل محاصره‌ای یا پرساین کند مقابله جدی انجام می‌شود. چراکه معیشت هزاران نفر در مناطق ساحلی استان بوشهر به دریا مرتبط است و با توجه به اینکه ماهی ساردین در تامین غذای ماهیان استخوانی و پستانداران دریایی و حتی پرندگان آبزی به عنوان یک زنجیره حیات دریایی اثرگذار است هرگونه تخریب زیستگاه و ذخایر این موجود ارزشمند می‌تواند توازن حیات سایر ماهیان نیز به خطر بیندازد. از بین رفتن توازن حیات زندگی آبزیان می‌تواند بر زندگی چند ۱۰ هزار صیاد محلی که از طریق دریا ارتزاق و معیشت دارند نیز خطرآفرین شود. قطعاً نقش صیادان دلسوز محلی برای پاسداشت و حفاظت از منابع و ذخایر دریا ستودنی است و سعی ما نیز این است که با استفاده از این پتانسیل و ظرفیت برای نظم بخشی به حیات و اکوسیستم دریایی تلاش کنیم. در این مسیر از توان سایر نیروهای نظامی و انتظامی نیز بهره برده و با صیادان فاقد مجوز در چارچوب قانون و بدون اغماض برخورد می‌شود.

بر اساس این گزارش؛ صید ترال و دفره‌ای در استان بوشهر به یکی از بزرگ‌ترین تهدیدات برای منابع ملی و زیست‌محیطی کشور تبدیل شده است. در صورتی که اقدامات جدی و هماهنگ برای جلوگیری از این معضل انجام نشود، آیندگان با نابودی گونه‌های مختلف آبزیان و تخریب اکوسیستم‌های دریایی مواجه خواهند شد. به منظور حفاظت از این منابع حیاتی، لازم است نظارت‌ها تقویت شده و روش‌های پایدارتر صید به صیادان محلی آموزش داده شود.