جشن شکوفه‌ها با طعم گرانی

اما این جشن و جشن  شروع  مدارس در اول مهر که با شعر خاطره انگیز بوی ماه مهر- یکی از اشعار معروف مرحوم قیصر امین پور  در مورد بازگشایی مدارس -بوی ماه مهر، ماه مهربان/بوی خورشید پگاه مدرسه/از میان کوچه های خستگی/می گریزم در پناه مدرسه و... این روزها این ماه همراه با دغدغه برای والدین است . هر ساله در آستانه بازگشایی مدارس والدین باید خود را برای خرید کیف، کفش، لباس فرم، نوشت افزار آماده کنند، اما افزایش قیمت‌ها طی سال‌های اخیر و التهاب بازار و نوسانات قیمت، خانواده‌ها را با چالش روبرو کرده است به طوریکه موضوع افزایش قیمت لوازم التحریر با نزدیک‌تر شدن به مهر ماه سرعت بیشتری گرفته و موجب آشفتگی در بازار نوشت افزار شده است.

بیشتر خانواده‌ها از گرانی لوازم التحریر و دیگر اقلام مدرسه گلایه داشته و می‌گویند؛ تنوع محصولات لوازم التحریر در بازار زیاد است، ولی قدرت خرید خانواده‌ها کاهش یافته و نمی‌توانند خرید کنند.در کنار افزایش قیمت لوازم التحریر، دریافت شهریه توسط مدارس دولتی و افزایش شهریه‌های مدارس غیر دولتی نیز از دیگر مشکلات خانواده‌های دانش آموزان است.

از طرفی رئیس اتحادیه صنف فروشندگان نوشت افزار و لوازم مهندسیِ تهران هم می گوید: واحدهای صنفی نوشت افزار به دلایلی از جمله افت قدرت خرید مردم و تا حدی دیجیتالی شدن زندگی هر سال شاهد افت تقاضا بوده اند. به گفته او، پیشتر اینگونه بود که شهروندان برای اینکه هزینه های خود را مدیریت کنند یک بار در سال یک خرید عمده انجام می دادند اما در حال حاضر به دلیل پایین آمدن توان اقتصادی، خریدهایشان را معمولا به طول سال منتقل می کنند.باید گفت که بالا بودن قیمت ها و نبود تقاضا به دلیل پایین بودن قدرت خرید مردم تنها مربوط به تهران نشده و مساله همه شهرهای کشور و مناطقی ست که دانش آموزانش قرار است سال تحصیلی خود را شروع کنند. در این گزارش، تنها به قیمت لوازم التحریر، نوشت افزار و کالاهای مورد نیاز دانش آموزان اشاره شده؛ هزینه های ثبت نام در مدارس، سرویس مدرسه، لباس فرم، تنقلات و سایر در این مقال نگنجید و در فرصتی دیگر به آن خواهیم پرداخت.

مردم، «دانه ای» لوازم التحریر می خرند

رئیس اتحادیه صنف فروشندگان نوشت افزار و لوازم مهندسی تهران در خصوص خرید لوازم التحریر در آستانه سال جدید تحصیلی، گفته: «ما یک پیک خرید از ۱۵ شهریور تا ۱۵ مهر ماه برای خرید نوشت افزار داشتیم اما این پیک از ارتفاعش کم و به طول سال منتقل شد؛ برای نمونه اگر یک خانواده، ۱۰ تا ۱۲ عدد مداد برای مصرف یک سال دانش آموزش، خریداری می کرد، در حال حاضر، خرید خود را به یک یا دو عدد، کاهش داده و با اتمام کالا، دوباره در طول سال، خرید می کند؛ به دلیل وضعیت بد اقتصادی از بودجه ای که خانواده ها برای خرید نوشت افزار، اختصاص می دادند، کم شده و یا کیفیت نوشت افزاری که می خرند، پایین آمده؛ در حال حاضر، تمایل به سمت خرید اقلام ارزان تر است.»

مشکل دیگری که محسن گلستانی به آن اشاره کرده، این است که دیجیتالی شدن زندگی ها هم تا حدی در کاهش مصرف نوشت افزاری که صورت سنتی در مدارس و ادارت عرضه می شد، تاثیرگذار بوده. گلستانی، افزوده: با وجود مازاد عرضه و افت تقاضا رشد قیمت ها در اقلام نوشت افزار باید به اندازه تورم می بود اما به مراتب کمتر از تورم است.

به گفته او در برخی کالاها که تخصیص ارز خوبی به آن ها اختصاص داده شد در تولیدات داخلی مان مثل دفتر مشق منگنه ای که دفتری اقتصادی بوده و با تیراژ بالا تولید می شود، شاهد ثبات قیمت هستیم و حتی در برخی موارد، کاهش قیمت توسط برخی عرضه کننده ها داریم اما سایر اقلام نوشت افزار مثل مداد، پاک کن، تراش و جامدادی اقلامی هستند که به وفورموجودند و با این حال افزایش قیمت اما همان طور که گفته شد، خیلی از این قیمت ها کمتر از تورم رشد کرده اند و تولیدکننده ها و واردکننده های ما متحمل فشار می شوند.

رئیس اتحادیه صنف فروشندگان نوشت افزار و لوازم مهندسی تهران، در گفت وگویی که با اتاق اصناف تهران داشته، شرح داده که واحدهای صنفی بابت عرضه در حوزه نوشت افزار مشکلی نداشته و اکثر اقلام مورد نیاز دانش آموزان و دانشجویان که در رده کالاهای اساسی و پرمصرف آن ها هستند، از وضعیت خوبی برخوردارند.

او افزوده: در حوزه های تخصصی تر، فانتزی، صنعتی و هنری که شاید مصرف چندانی نداشته اما سهمی از بازار دارند، واحدها تا حد اندکی دچار کمبود هستند اما درحدی نیست که در بازار نگرانی به وجود بیاورد. اما خلاف عرضه نوشت افزار که در بازار از اوضاع خوبی برخوردار بوده و حتی در مورد برخی اقلام حتی مازاد عرضه هم وجود دارد، بخش تقاضا به چالش هایی دچار است.

سال جدید تحصیلی با طعم گرانی لوازم التحریر

اما در آستانه سال جدید تحصیلی، خبرگزاری کار ایران با پدر دو دانش‌آموز دبستانی گفت وگو کرده که خود را کارگر معرفی کرده و با گلایه از اینکه امسال  برای ثبت نام فرزندان خود در مدرسه دولتی شهریه اجباری دریافت کرده اند گفته: همچنین اجبار به پوشیدن لباس فرم در مدارس دولتی تحمیل هزینه اضافی به خانواده هاست.

او ادامه داده: برای تهیه لباس فرم هریک از فرزندانم یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان پرداخت کردم در کنار هزینه لباس فرم برای ثبت نام هر کدام نیز ۸۰۰ هزار تومان شهریه اجباری تحت عنوان کمک به مدرسه دریافت کرده اند.

این پدر درباره اینکه به‌رغم گرانی لوازم‌التحریر، بازار کیف و کفش هم دستخوش گرانی‌های سرسام‌آور شده است، گفته: قیمت‌های کفش در مراکز خرید از ۹۰۰ تا یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان متغیر است و این تفاوت قیمت‌ها نه‌تنها صدای مشتریان را درآورده بلکه تفاوت و تشخیص جنس مرغوب از معمولی نیز برای مردم سخت شده است.

این پدر دو دانش‌آموز دبستانی ادامه داده است که به گفته فروشندگان و مغازه‌داران، قیمت کیف و کفش نسبت به سال گذشته حدود ۵۰ درصد افزایش داشته که این اتفاق به دلیل گرانی مواد اولیه و افزایش دستمزد کارگران بوده است، هزینه خرید یک کفش معمولی پارچه‌ای اسپرت برای هر فرزند پسرم ۹۰۰ تومان و هر کیف کوله‌پشتی با کیفیت نامرغوب چینی ۷۵۰ هزار تومان تمام شده است. لازم است در اواخر شهریورماه که بازار خرید لوازم مدارس برای دانش‌آموزان و والدین هزینه‌های سنگینی به همراه دارد، مدیران بازرسی با نظارت صحیح قیمت‌ها را کنترل کنند و مسئولان آموزش پرورش نیز بر وضعیت دریافت شهریه های اجباری مدارس دولتی نظارت بیشتری داشته باشند.

زنی هم که خود را عضو انجمن اولیا و مربیان در شهر ارومیه معرفی کرده به ایلنا گفته: هر روز شاهد گرانی‌های بیشتری هستیم، مثلاً یک جنس را امروز به قیمت ۳۰ هزار تومان می‌خریم و وقتی تمام شد و دوباره می‌خواهیم بخریم حداقل ۱۰ هزار تومان افزایش قیمت داشته است. مجبوریم الان چند بسته بخریم تا برای مصرف یک سال فرزندان مان داشته باشیم؛ آن وقت می‌گویند از هر چیزی نیاز دارید تنها به مقدر نیاز بخرید! پس وقتی جنس‌ها در زمان کمی گران‌تر می‌شود تکلیف خریدار یا مصرف‌کننده چیست؟

او با بیان اینکه به‌رغم گرانی و نابسامانی بازار نوشت‌افزار، درحال‌حاضر تغییرات هرساله لباس فرم دانش‌آموزان، هزینه‌های سنگینی به خانواده‌ها تحمیل می‌کند، گفته در شرایطی که تنگناهای مالی در بعضی خانواده‌ها در کنار افزایش هزینه تحصیل فرزندان وجود دارد، در آغاز سال تحصیلی اجبار به تهیه لباس مدارس غیرمنطقی است و این خود هزینه خانواده‌ها را دوچندان می‌کند؛علاوه بر شهریه مدارس غیردولتی در مدارس دولتی هم مبالغی که برای کمک به مدرسه در ابتدای سال دریافت می‌شد افزایش یافته است.

نگاهی به برخی هزینه های جانبی دانش آموزان

شاید مهم ترین خرید برای یک دانش آموز تهیه یک کوله پشتی مناسب برای مدرسه باشد. کوله پشتی ها انواع مختلفی دارند وهر چقدر جنس کوله پشتی بهتر باشد و از برند خاصی باشد، قیمت کوله پشتی بالا می رود. در گزارشی که گسترش نیوز در خصوص قیمت کالاها و خدمات مورد نیاز دانش آموزان و نارضایتی والدین و در واقع ناتوانی آن ها از تامین مایحتاج مورد نیاز فرزندانشان تهیه کرده و ما به خرید کیف و کفش آن ها اشاره کرده ایم، قیمت گران ترین  کوله پشتی، بالای ۱۴ میلیون اعلام شده است.

هزینه بعدی مربوط به خرید کفش مدرسه است که مناسب فصل سرما و برف و باران باشد و همچنین مناسب مدارس باشد. گفته شده که در مورد کفش هم قیمت ها متفاوت است و هر چقدر کفش دارای جنس خاص و بهتری باشد و از برند خاصی باشد قیمت آن بالا می رود. قیمت کفش مناسب برای مدرسه به طور متوسط، 500 هزار تومان مشاهده می شود که البته این رنج قیمت برای کفش های پر فروش بازار است.

نگاهی به قیمت های موجود در بازارنشان می دهد که هزینه های جانبی دانش آموزان بسیار بالا رفته است و بسیاری از خانواده های ایرانی، توان خرید و تامین مخارج دانش آموزانشان را ندارند. در شهرها و روستاهای کوچک تعداد دانش آموزانی که از تحصیل جامانده اند به شدت رو به افزایش است و سهم زیادی از دلیل آن هم بالا رفتن مخارج مدارس است.

در پایان تنها می توان اظهار امیدواری کرد که  مسئولان برای سامان دادن به هزینه دانش آموزان فکری کرده و این هزینه ها با مدیریت درست حل و فصل شود.