اروپا اراده ندارد

چرا که اگر کامالا هریس روی کار بیاید توان تعامل و توافق هسته‌ای با ایران را به گونه‌ای که خواست ایران تامین شود، ندارد. یعنی بسیار او را تحت فشار می‌گذارند که از این کار منصرف شود. تکلیف دونالد ترامپ نیز مشخص است چرا که او از توافق بیرون رفت تا یک توافق بهتری را به‌دست بیارود. توافق بهتر هم از نگاه ترامپ همان شروط دوازده گانه‌ای است که مایک پمپئو سال 2018 اعلام کرد و گفت اگر ایران این شروط را رعایت کند و به یک کشور نرمال تبدیل شود کمکش می‌کنیم که با جامعه جهانی وارد تعامل شود و تحریم‌ها را برمی‌داریم تا وارد تعاملات اقتصادی بشویم. لذا آنچه دولت ترامپ بخواهد به صورت مینیموم و کف خواسته‌شان همان شروط پمپئو است. هر چند که اگر هریس هم بیاید همان حرکتی را ادامه می‌دهد که با اوباما شروع شد و در دولت بایدن هم ادامه داشت و آن هم اینکه یک برجام جدید نوشته شود و  ایران هم موافقت کند و قول دهد که راه را برای برجام‌های 2، 3، 4 و 5 باز کند. در حالی که این خواسته آمریکایی‌ها با آنچه مورد انتظار ایران است، بسیار فاصله دارد. برای همین چه آقای روحانی، چه آقای رئیسی و چه آقای پزشکیان در ایران روی کار بیایند چون نگاه راهبردی ایران این چنین است امکان رسیدن به توافق بسیار ضعیف و نزدیک به صفر است. در مورد اروپایی‌ها نیز که ایران خواستار همکاری با آنها در راستای احیای برجام شده باید گفت این پیام‌های آشکار و رسمی دولت ایران است که از پیش از خروج از آمریکا در دولت آقای روحانی، رئیسی و پزشکیان بوده و هست. جایی که آمادگی مذاکره بوده و مذاکرات وین با هدف بازگشت آمریکا به برجام انجام گرفته و ایران آماده تعامل بوده و بارها گفته من آماده همکاری هستم. مشکل طرف مقابل است نه ایران. جدای از اینکه یکسری افراد غیررسمی که در جایگاه تصمیم سازی نیستند مثلا نماینده مجلس، یک رسانه یا فعال و کنشگر هستند و حرف‌هایی می‌زنند، اما موضوع رسمی جمهوری اسلامی ایران یا از زبان رهبری  گفته می‌شود، رئیس‌جمهور، وزیر امور خارجه یا سخنگوی دولت، سخنگوی وزارت امور خارجه و سخنگوی سازمان انرژی اتمی که همیشه گفته‌اند ما خواهان تعامل و گفت‌وگو هستیم، اما این طرف مقابل است که نمی‌آید. تا زمانی هم که طرف مقابل نیاید هیچ اتفاقی نمی‌افتد. اروپا فاقد هر گونه اراده‌ای است و در مسائل کلان اندک ارده‌ای در مقابل آمریکا ندارد که بایستد. لذا منافع خودش قربانی می‌شود اما نمی‌تواند به آمریکا نه بگوبید. بنابر این انتظار اینکه ایران به اروپایی‌ها پالسی بدهد که دولت جدید روی کارآمده در ایران می‌خواهد با اروپایی‌ها همکاری کند و آنها نیز استقبال کنند به طور کلی غیر قابل تصور است. از طرفی در مورد روسیه و چین نیز در هیچ دوره‌ای مشکلی نداشتیم و همواره تعامل برقرار بوده و در حال گسترش پیدا کردن است. لذا نه آمریکا خواهد آمد و نه اروپا اراده و توانایی از خود دارد.

*امیرعلی ابوالفتح

تحلیلگر مسائل بین‌الملل