حلقه مفقوده دولتهای گذشته
اهمیت آموزش و پرورش در توسعه همه جانبه کشور از یک سو و ناکارآمدی نظام فعلی آموزشی و تربیتی طی دهههای گذشته از سوی دیگر ضرورت اقدامات اساسی برای تحول در این حوزه را بیش از هر زمان دیگر اثبات میکند.
آموزش و پرورش میتواند در کوتاه مدت و با اصلاحات اساسی در رویهها و روشها منطبق با اسناد بالادستی وضعیت کنونی جامعه را در ابعاد مختلف براساس تحقق ساحتهای ششگانه سند تحول بهبود بخشد. اهم چالشهای نظام آموزش و پرورش ایران عبارتند از: 1- نگاه تک بعدی به نظام تعلیم و تربیت و غفلت از تربیت همه جانبه براساس سند تحول بنیادین 2- تمرکز در سیاستگذاری و دستور از بالا به پایین با انبوهی از بخشنامهها ودستورالعملها 3- غفلت از خلاقیت و نبوغ جامعه هدف درتدوین و اجرای برنامهها مانند (معلمان، دانشآموزان، اولیا ومربیان) 4- نگاه هزینهای به دستگاه آموزش و پرورش نه سرمایهای در دولتهای گذشته 5- غفلت از نیازها، غرایض و علاقه دانشآموزان دربرنامههای درسی متناسب با تغییرات اجتماعی 6- توجه افراطی به آموزش محوری و غفلت ازحوزههای فرهنگی، پرورشی، تربیت بدنی وهنری 7- عدم استفاده صحیح از منابع مالی و انسانی وزارت آموزش و پرورش 8- غفلت از توجه به دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه شهید رجایی به عنوان تنها مرکز صاحب صلاحیت در تربیت معلم تراز جمهوری اسلامی 9- بزرگی وضعف ساختار، تراکم و حجم بالای قوانین و مقررات ناکارآمد، همراه نبودن با تحولات اجتماعی و تکنولوژی خصوصا در فضای مجازی 10- غفلت ازاجرای اسناد بالا دستی خصوصا اصل سوم قانون اساسی، سند تحول بنیادین و مشغول بودن به امور تکراری و کم اثردر حوزههای آموزشی وتربیتی.
رویکردها و راهبردهای آینده: 1- پایبندی به اسناد بالادستی به ویژه سند تحول بنیادین 2- اهتمام به اجرای عدالت آموزشی و تحقق اصل سوم قانون اساسی 3- توسعه مدیریت مشارکتی در حوزه مدیریتی و اجرایی 4- ایجاد فرصت و توجه به خلاقیتهای فردی معلمان و دانشآموزان در برنامههای آموزشی و تربیتی 5- اهتمام به استقرار نظام شایسته سالاری در انتصاب مدیران صف و ستاد 6- ظرفیت سازی وهم افزایی از طریق تعامل سازنده با سازمانهای فرهنگی و تربیتی 7- بازنگری بر شیوه مدیریت مدارس با هدف افزایش اختیارات مدیر مدرسه 8- تناسب سازی بین نیازهای فردی و جنسیتی در احداث مدارس جدید 9- توجه ویژه به دروس هنر و تربیت بدنی و برنامههای اردوی و پرورشی در مدارس 10- قانونمند کردن شیوه مشارکت مادی و معنوی اولیا در توانمندسازی مدارس.
اقدامات کوتاه مدت: 1- افزایش سواد رسانهای مدیران و معلمان آموزش وپرورش با هدف استفاده مطلوب از بستر فضار مجازی در تحقق برنامههای آموزشی و پرورشی 2- تهیه بستههای فرهنگی و تربیتی در بستر حقیقی ((مدرسه)) و مجازی ((سامانه شاد)) با هدف مشارکت فعالتر دانشآموزان و اولیا جهت کیفیت بخشی به نظام تعلیم وتربیت 3- گفتوگوی اقنایی با جامعه عظیم فرهنگیان در خصوص طرح رتبه بندی از طریق تشکلهای صنفی 4- اتخاذ راهکارهای مناسب برای ترمیم بودجه آموزش و پرورش و پرداخت مطالبات گذشته 5- کیفیت بخشی به نظام آموزش و تربیتی دانشگاه فرهنگیان برای تربیت معلم تراز و چند مهارتی 6- استفاده از تجارب کشورهای موفق در چگونگی استفاده از فضای مجازی در آموزش و پرورش
دکتر علی محمدی
عضو هیات علمی دانشگاه
ارسال نظر