تفاوت رفتاری دشمن با مخالف

از همین نظر مخالفت، رفتاری است که می‌تواند علل و ریشه‌های متفاوت و مختلفی  داشته باشد و در هر حرکت ممکن است از مبادی مخالفت به موافقت و رضایت تغییر موضع دهد.گاهی ممکن است که مخالفت دارای منشا مادی باشد که با انعطاف و ‌تغییرات طرف مقابل به سادگی زاویه‌ای متفاوت پیدا کند،گاه مخالفت جنبه عاطفی و انسانی می‌یابد و گاهی اختلاف زاویه در راستای سیاست های جاری در دل یک گروه و جامعه و کشور رویت شود. در هر شکل مخالفت اگر در بستر عقل و منطق ظاهر گردند با گفتمان‌های اصلاحی و تبادل عقاید می‌توان مبانی اختلاف را به حداقل یا صفر رسانیده و آرامش را به جامعه ناظر و همراه اهدا نماید.درجه غلیظ‌تر و ‌پر رنگتر از مخالفت، دشمنی  است.در صورت حضور این واکنش رفتاری احتمال بروز درگیری لفظی و فیزیکی و به‌کار گرفتن‌ خشونت در بستر تضارب فیزیکی و حتی مسلحانه وجود دارد.برای تبدیل دشمنی به صورت‌های دیگر رفتار و روابط حسنه مهارت‌های میانجیگرانه در کاهش تضادها و اختلافات لازم بوده که در پاره‌ای از موارد توفیق در تبدیل دشمنی و خاموش نمودن آتش مخالفت عاید نگشته و بلکه به‌درجات غلیظ تر و حادتر بدل  می‌شود.در محورهای سیاسی مخالفت با یک نگاه و ‌مکتب سیاسی می‌تواند در نوشتارها و خطابه ها و موارد و اقلام شفاهی و مکتوب منعکس گشته و در صورت تغلیظ عقاید و سلایق داوری به سلاح‌ها و آتش افروزی جنگی سپرده شوند.اختلاف سلایق سیاسی امری طبیعی و‌ قابل پذیرش بوده و در تمام کشورهای دارای نظام مردم‌سالارانه نیز در انتخابات مختلف نمود می‌یابد.سردمداران و روسای باورها‌ و مکاتب سیاسی ممکن است با الفاظ تند و حتی گاهی از عرف دیپلماتیک و جاری خارج شده و یکدیگر را مورد خطاب قرار دهند.در چالش‌های سیاسی احزاب و مکاتب معتقد به قوانین و معیارها اساسی و کالبدی در یک جامعه مخصوصا در دوران انتخابات مختلف رهبران و نامزدهای انتخاباتی بر اساس فضای هیجانی وسیاسی ممکن حتی به‌ یکدیگر هجوم برده و دست به افعال و رفتارهای دور از آداب و اخلاق و رفتارهای سیاسی زده و عبارات نامناسب در مورد یکدیگر به‌کار بندند.صدالبته عرف و متانت دینی و سیاسی ما مجوز اینگونه سلوک را به کسی نداده و رجال و پیشگامان را از آنها منع  کرده است.اما متاسفانه ضعف مدیریت رفتارها و فقدان فرهنگ تاب‌آوری که دروس اولیه فعالیت های سیاسی  هستند امکان صدور چنین واکنش‌هایی را می‌دهند.اگر در اوج رفتارهای سیاسی و ‌تنش‌های عصبی کلام و رفتاری از کسی صادر شود با یک دلجویی و استمالت و پوزش می‌توان آب بر آتش پرخاشگری ریخته و از ادامه این سلوک شیطانی جلوگیری نمایند. تفاوت بلندی بین دشمن و مخالف و ناراضی وجود دارند که می‌توان با عنایت به مصادیق و معانی آنها در متون و بیانات مختلف و متفاوت به‌کار گرفته شوند.دشمن در مسیر فکر و عمل بذل افکار و اندیشه خود مجوز هر ضربه و حرکت و هر گفتار و خیانت و دنایت را برای خویش مجاز و مباح می‌داند.و مخالف در راستای مخالفت و اجرای دیدگاههای خود خویشتن را مجاز به هر ضربه و توطئه ندانسته و درچارچوب‌های مقبول نظریات خویش اعمال می‌نماید.

*مجید ابهری

آسیب‌شناس