از این پشه باید ترسید؟

بنا بر آخرین آمار منتشره ازسوی مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت تاکنون ۱۴۹ مورد مبتلا به بیماری تب دنگی در کشور شناسایی شده و از این تعداد ۱۱ مورد ابتلای داخلی بوده است، یعنی پشه آلوده در داخل کشور فرد را نیش زده که هر ۱۱ نفر در بند لنگه بودند. پیشتر اتباعی که به ایران وارد می شوند، یکی از عوامل انتقال پشه آئدس و تب دنگی به ایران معرفی شده بودند. دلایل دیگری نظیر تغییرات اقلیمی و افزایش گرمای زمین هم برای میسرشدن زمینه بیماری زایی و انتقال تب دنگی توسط آئدس ذکر شد. کارشناسان می گویند که این پشه علاقه به آب‌های راکد، آب ته گلدان، ناودان و کولر دارد. این‌پشه به تعداد زیادی تخم گذاری می‌کنند و تخم‌های آن‌ها مقاومت بالایی به گرما و سرما دارند.

آنچه در مورد تب دنگی و اطلاع رسانی هایی که درخصوص آن در کشور وجود دارد یادآور ورود کرونا در روزها، هفته ها و ماه های نخست است. شدت بیماری و کشنده بودن تب دنگی و مرگ های ناشی از آن تکذیب شده اند اما حالا وزارت بهداشت دولت سیزدهم که چند روزی از عمر آن باقی نمانده گفته اگر دستگاه‌ها کوتاهی کنند، پشه آئدس همه‌گیر می‌شود. این وزارتخانه از طریق رئیس دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی خود، توضیح داده که حتی بیماری مالاریا که در حال ریشه کنی بود و بیماری جذام که ریشه کن شده بود نیز ممکن است دوباره بیدار شوند و این یعنی احساس خطر در خصوص پشه ای که معلوم نیست از کجا آمده و می تواند شمار بالایی را به تب دتنگی مبتلا کند.

دستگاه ها جدی بگیرند!

در روزهای گذشته و همزمان با اعلام ابتلای ۱۶ نفر به تب دنگی در هرمزگان از سوی رییس دانشگاه علوم پزشکی استان مربوطه، رئیس دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی وزارت بهداشت، هشدار داد که اگر دستگاه‌ها کوتاهی کنند «پشه آئدس» همه‌گیر می‌شود.

محمد اسماعیل مطلق در نشست مدیریت بهینه، پیشگیری و کنترل بیماری های منتقله از پشه آئدس، تغییر اقلیم را مهم‌ترین عامل شیوع پشه آئدس و بیماری‌های مربوط به آن در کشور دانست و گفت: اگر تمام دستگاه‌ها پای کار نیایند، همه‌گیری گسترده‌ای در انتظار کشور است.

او شیوع گسترده پشه آئدس و بیماری‌های ناشی از آن در دنیا و ایران نیز ناشی از همین تغییر اقلیم دانست تاکید کرد که اگر تمام دستگاه‌ها و سازمان‌های کشور به وظایف پیشگیرانه خود که توسط سازمان پدافند غیرعامل به آنها ابلاغ شده توجه و عمل نکنند، شاهد همه گیری گسترده این پشه و بیماری‌هایش در کشور همانند کشورهای برزیل و امارات، خواهیم بود.

رئیس دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی ، گفته است که مبارزه با پشه آئدس و پیشگیری از همه گیری بیماری‌های ناشی از آن وظیفه همه ارگان ها و دستگاه هاست و وزارت بهداشت فقط در بخش درمان بیماری‌ها وظیفه منحصر به فرد دارد.

از این پشه بترسیم یا نترسیم؟

مطلق گفته پشه آئدس پیش از انقلاب در خرمشهر مشاهده شده بود ولی خفته بود و امروز دوباره بیدار شده و اکنون در بندرلنگه به بیماری بومی تبدیل شده است.

با این حال وزارت بهداشت این ورود و حضور پشع آئدس در ایران را جدی می داند و علاوه بر اینکه اعلام کرده که در خصوص تاثیرات تغییر اقلیم بر سلامت، سندی در شورای عالی سلامت و امنیت غذایی سندی در حال تدوین است که به دفتر رئیس جمهور منتخب هم ارائه شده، به صراحت اعلام کرده که حتی بیماری مالاریا که در حال ریشه کنی بود و بیماری جذام که ریشه کن شده بود نیز ممکن است دوباره بیدار شوند، بنابراین همکاری دستگاه‌ها با دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی برای اجرای برنامه‌های راهبردی سلامت و انجام وظایف اختصاصی شان، ضرورتی اجتناب ناپذیر است.

در عین حال و همزمان، غلامعلی جاودان، رئیس دانشگاه علوم پزشگی هرمزگان از اصحاب رسانه درخواست کرده که ضمن پرهیز از ایجاد رعب و وحشت در جامعه با اطلاع رسانی صحیح و آموزش در خصوص مسئولیت اجتماعی هر فرد در خانه و محله ، آموزش نحوه پاکسازی محیط و اقدامات لازم جهت جلوگیری از تکثیر پشه و همچنین آموزش نحوه محافظت از خود و برخورد با بیماران، جامعه را به سمت آگاهی و رفتارسازی صحیح در راستای حفظ سلامت و کنترل و حذف پشه آئدس سوق دهند.

مدیریت بحران ورود کرد

اما با توجه به اینکه گرمای هوا در همه شهرها در روزهای گذشته، معاون پدافند غیرعامل سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران از انجام اقدامات پیشگیرانه‌ مدیریت بحران تهران برای کنترل «پشه آئدس» در پایتخت خبر داد. علی شریفی روز یکشنبه در تشریح جزئیات این خبر به ایرنا، گفت: با توجه به اهمیت موضوع مقابله با «پشه آئدس» اولین جلسه تبیین نقش‌های معاونت‌ها، سازمان‌ها و اداره کل‌های شهرداری تهران درخصوص مهاجمین زیستی با تمرکز بر پشه آئدس در چارچوب دستورالعمل عملیاتی واپایش تهدیدات ناشی از ناقل مهاجم زیستی (پشه آئدس) بر اساس طرح ملی مقابله با ناقلین مهاجم زیستی برگزار شد.

معاون پدافند غیر عامل سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران توضیح داد که در این نشست تأکیدات لازم در خصوص رفع خطرات وجود پشه آئدس و لزوم هماهنگی بین تمامی ارگان‌های شهرداری تهران مطرح شد و همچنین گزارشی از اقدامات صورت گرفته در سطح شهر تهران از جمله جمع‌آوری لاستیک‌های رها شده در سطح شهر، بازبینی نقاط پرخطر از نظر ورود پشه آئدس مهاجم، همچنین رصد و پایش فرودگاه‌ها، پایانه‌ها و گمرکات در سطح شهر تهران در خصوص وجود پشه آئدس ... ارائه شد.شریفی، توضیح داد که در این نشست، گزارشی از وضعیت کشور در خصوص پشه مذکور و راه‌های انتقال بیماری و همچنین چگونگی جلوگیری از شیوع بیماری‌های مربوط به آن (تب دانگ، چیکونگونیا، زیکا و ...) توسط محمد کریمی‌نیا دستیار ویژه رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در امور زیستی و موسی‌ کاظمی عضو هیات علمی دانشکده سلامت دانشگاه علوم پزشکی تهران ارائه داده شد.

او با اشاره به احتمال افزایش مهاجمان زیستی در سطح شهر تهران، تصریح کرده که دوره‌های آموزشی آمادگی و مقابله با پشه آئدس برای پرسنل شهرداری برگزار می‌شود. همچنین تمرین مقابله با پشه آئدس با محوریت سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران و همکاری سایر سازمان های مرتبط برگزار خواهد شد.معاون پدافند غیرعامل سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران گفت: در این جلسه مقرر شد که برنامه‌ریزی لازم برای تمامی آموزش‌ها در خصوص مقابله با این پشه از طریق دستورالعمل‌های ابلاغی وزارت بهداشت انجام شود.