اولویت‌های سیاست خارجی

 ریشه این تحریم‌ها هم در اتهام زنی آنها به ایران در حمایت از تروریسم بازمی‌گردد. در مرحله بعد آنها ایران را متهم به عدم رعایت حقوق بشر کرده و برخی از تحریم‌ها را علیه ایران وضع کرده‌اند. در مرحله بعدی مساله هسته‌ای نیز اضافه شد و روند و روال مساله هسته‌ای عمومیت پیدا کرد و کار به آنجا رسید که قطعنامه‌هایی در شورای امنیت علیه ایران به تصویب رسید که این قطعنامه‌ها خطرناک بود چون همه اعضای شورای امنیت به آن رای مثبت دادند که سه قطعنامه از آن شش قطعنامه جنبه اجرایی داشت و خطر آن وجود داشت که ایران که بر اساس این قطعنامه‌ها ذیل ماده 41 منشور قرار گرفته بود با تحریم دیگر و با اجماع کشورهای غربی ذیل ماده 42 قرار گیرد که رفع خطر از نظر آنها تنها با جنگ رفع می‌شد و همه کشورهای جهان موظف بودند که علیه ایران اقدام کنند. در این مقطع زمانی آقای‌روحانی دولت را عهده‌دار شد و برجام را به نتیجه رساند که به موجب آن شش قطعنامه ملغی اثر شد و شورای امنیت خود ضمانت اجرای آن را عهده گرفت اما ترامپ از برجام خارج شد و اما تحریم‌هایی که او به تحریم‌های قبلی اضافه کرد باعث شد 700 تحریم قبلی به 1500 تحریم برسد. با این وجود ایران با کشورهایی مانند چین و عراق و... کار می‌کرد چرا که این تحریم‌ها شورای امنیتی نبود. اکنون اما شرایط متفاوت شده و اروپایی‌ها به علت حوادث اوکراین و برخی مسائل دیگر با ایران دچار چالش شدند و از این منظر احتمال آن وجود دارد که آنها به سمت فعال نمودن اسنپ بک علیه ایران حرکت کنند و از طریق آژانس نیز فعالیت‌های خود را در این زمینه ادامه می‌دهند. لذا آنها در حدود 40 روز قبل قطعنامه‌ای را در شورای حکام صادر کردند و در این قطعنامه خواسته‌هایی از ایران شده است و در ادامه این روند می‌تواند پرونده ایران به شورای امنیت ببرد. این احتمال وجود دارد که اسنپ بک را علیه ایران فعال کنند. البته اکتبر سال آینده اسنپ بک نیز پایان خواهد یافت لذا اروپایی‌ها در نظر دارند قبل از این تاریخ به ایران فشار آورند و اسنپ بک را برگردانند. اکنون اولویت برای دولت چهاردهم این است که احتمال این خطر برداشته شود لذا آقای پزشکیان یک سال  فرصت دارد که شرایط  را به گونه‌ای تغییر دهد که نگاه آژانس و اتحادیه اروپا تغییر یافته و آنها مانند گذشته حامی برجام شوند تا اسنپ بک بازنگردد.

*سیدجلال ساداتیان

سفیر سابق ایران در لندن