رئیس‌جمهور؛ از انتظارات تا اختیارات

شاید در  قانون اساسی که سال 58 تصویب شده ریاست جمهوری به معنای رئیس‌جمهور و کسی که بتواند منویات عامه مردم را پیش ببرد منظور نظر بوده، اما در واقع امروز رئیس‌جمهور رئیس یک قوه‌ای است که در مباحث اجرایی هم کوچک‌تر از قوه اجراییه بزرگ است. چون می‌دانیم نهادهای غیر رسمی و نهادهای رسمی که فراتر از دولت اجرایی هستند فراوانند. دیگر اینکه تصمیم‌گیری‌های کلانی که معمولا از دولت‌ها انتظار می‌رود در دست دولت نیست. یعنی با تفاسیری که از قانون اساسی شده، برداشت‌هایی که از قانون اساسی کردند و متعارفش کردند امروز سیاست‌های کلان مثل ارتباطات خارجی مثل مسائل امنیتی منطقه، سیاستگذاری‌هایی که در سطح کلان در حوزه اقتصاد، فرهنگ و مسائل امنیتی و اطلاعاتی به طور کلی نهادهای دیگر، مراکز و محافل دیگر هستند که تصمیم‌گیری می‌کنند. مثلا در بحث حجاب اگر رئیس‌جمهور و دستگاه‌های اجرایی مخالف باشند، اما نیروی انتظامی بخواهند کاری انجام دهد انجام می‌دهد. یا در حوزه اینترنت و شورای عالی فضای مجازی دولت فقط یک عضو است و نسبت به کسانی که تصمیم‌گیری می‌کند در اقلیت است. در شورای عالی امنیت ملی درست که رئیس‌جمهور رئیس شورای عالی امنیت ملی است، اما با توجه به اختیارات و کسان دیگری که عضو هستند و امکان تصمیم‌گیری دارند رئیس‌جمهور عملا در اقلیت قرار می‌گیرد و نمی‌تواند خواسته‌هایی که فکر می‌کند باید انجام دهد را از آن شورا دربیاورد. بنابر این انتظارات از رئیس‌جمهور با اختیارات بسیار متفاوت است که باید این را بدانیم. از طرفی مشارکت مردم در انتخابات یک مفهوم سیاسی بود که اتفاق افتاد و مردم اینگونه فکر کردند که به هر حال در مقابل کسانی که تندروی می‌کنند و هر روز یک حرکتی می‌کنند ،یک سرعت‌گیر بگذارند. ولی باید نگاهمان این باشد که یک فضای تنفسی با این انتخابات ایجاد شده نه یک فضایی که فکر کنیم که آقای رئیس‌جمهور همه مشکلات را حل می‌کند هر چند که آقای پزشکیان نیز در این انتخابات وعده‌ای نداده است.

*هدایت ا... آقایی

فعال سیاسی اصلاح‌طلب