سیدحمیدحسینی در گفت‌وگو با «آرمان ملی»؛
دولت آینده چالش‌های عمیقی خواهد داشت
آرمان ملی- احسان اسقایی: فارغ از اینکه مسعود پزشکیان یا سعید جلیلی در انتخابات پیروز خواهد شد اما چالش‌های اقتصادی ایران به اندازه‌ای زیاد است که هرکدام از نامزدها باید دولتی قوی را ایجاد کنند تا حداقل از گسترش این چالش‌ها جلوگیری شود.
با این وجود به نظر می‌رسد نمی‌توان با توجه به رویکرد سعید جلیلی از وی توقع داشت که در این مسیر گام بردارد؛ چراکه در ارتباط با برجام اعلام کرده که ما تعهدات خود را انجام داده‌ایم و آمریکا بدعهدی کرده لذا این ایالات متحده است که باید به برجام بازگردد. از این سخنان می‌توان انتظار داشت سعید جلیلی در صورت پیروزی به دنبال رفع چالش‌های اصلی مانند رفع تحریم‌ها نخواهد رفت بلکه او تلاش خواهد کرد از ظرفیت‌های داخلی استفاده کند، اما در صورت پیروزی مسعود پزشکیان احتمالا دولت به سمت رفع چالش‌های مختلف در عرصه بین‌المللی از جمله رفع تحریم‌ها گام برمی‌دارد و در کنار آن خواهد کوشید بر مشکلات اقتصادی فائق آید.
«آرمان ملی» برای بررسی شرایط دولت آینده در پسا انتخابات با حمید حسینی، فعال اقتصادی سیاسی به گفت‌وگو پرداخته است. وی معتقد است: « در سال‌های گذشته عده‌ای تصمیم گرفتند که رویکردهای تقابلی با مردم بگیرند و این دوستان در بحث اینترنت به سمت فیلترینگ حرکت کردند. در لوایح خود نیز قوانین مربوط به صیانت را به تصویب رساندند و در بحث حجاب نیز شاهد عملکرد آنها بودیم. این درحالی است که برای ایجاد رضایت اکنون لازم است بسیاری از این تصمیمات تعلیق شود. دولت در صورتی می‌تواند موفق باشد که مردم همراهش باشند و شهروندان از آن دولت پشتیبانی کنند. در این صورت است که دولت موفق خواهد شد که تورم را مهار کند و رشد نقدینگی را کنترل کند و معیشت مناسبی برای مردم تامین نماید.» این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
* فارغ از اینکه پزشکیان رئیس‌جمهور ایران شود یا سعید جلیلی، با وجود مشکلات مختلف؛ اولویت‌های دولت چهاردهم باید چه چیز باشد؟
دولت آینده چالش‌های عمیقی خواهد داشت. دولت چهاردهم برای اینکه بتواند به سمت حل مشکلات گام بردارد باید حداقل رشد اقتصادی 5 الی 6 درصد را ایجاد کند. با توجه به مشکلات ریشه‌ای که اقتصاد ایران در فصل‌های تورم و نقدینگی داریم به نظر کار دولت آینده سخت خواهد بود.
* دولت احتمالی آینده با چه مکانیزیمی باید به سمت رفع چالش‌ها حرکت کند؟
دو نوع رویکرد در ارتباط با مسائل و مشکلات ایران وجود دارد. یک رویکرد اعلام می‌کند که باید با استفاده از ظرفیت‌های داخلی و اقتصاد مقاومتی؛ مسائل و مشکلات کشور را حل کنیم. این دیدگاه معتقد است با انضباط مالی و تشکیل یک دولت قوی و با ارتباط با همسایگان می‌تواند به روزهای بهتری امیدوار بود. دیدگاه دیگر البته معتقد است با توجه به برنامه هفتم توسعه که رئیس‌جمهور باید آن را برای توسعه کشور اجرایی کند، سالانه حدود 200 میلیارد دلار منابع مالی نیاز است که حدود 100 میلیارد آن توسط شرکت‌های دولتی و نهادها، بنگاه‌ها، بخش خصوصی، بانک‌ها و صندوق توسعه ملی تامین می‌شود، به طوری که بخشی از سود این شرکت‌ها تقسیم می‌شود و سرمایه آنها در فعالیت اقتصادی به جریان می‌افتد اما بخشی از این منابع درآمدی تامین نمی‌شود. ضمن اینکه در بحث‌هایی مانند فناوری‌های روز جهان و دانش فنی و تکنولوژی بی‌نیاز نیسیتم لذا باید تلاش کرد ضمن اینکه به سمت اجماع سازی حرکت کنیم و از تمام ظرفیت‌های در داخل بهره بجوییم و انضباط مالی را هم باید رونق دهیم. باید به سمت بهبود شرایط در عرصه سیاست خارجی و لغو تحریم‌ها گام برداریم. برنامه هفتم توسعه نیز اعلام کرده که ایران باید با دنیا وارد تنش زدایی شود. لذا این تفکر نیز به دنبال تنش زدایی و دیپلماسی قوی است و اعلام می‌دارد اگر نتوانیم مشکلات تحریم‌ها را لغو کنیم؛ نخواهیم توانست به اهداف برنامه توسعه دست یابیم.
* تفکر دوم که پزشکیان آن را دنبال می‌کند تنها در اندیشه لغو تخریم‌هاست و برنامه‌ای در عرصه فرهنگی و اجتماعی ندارد؟
این تفکر معتقد است نباید در نگاه به مردم رویکرد تقابلی با آنها داشت. در سال‌های گذشته عده‌ای تصمیم گرفتند که رویکردهای تقابلی با مردم بگیرند و این دوستان در بحث اینترنت به سمت فیلترینگ حرکت کردند. در لوایح خود نیز قوانین مربوط به صیانت را به تصویب رساندند و در بحث حجاب نیز شاهد عملکرد آنها بودیم. این درحالی است که برای ایجاد رضایت اکنون لازم است بسیاری از این تصمیمات تعلیق شود. دولت در صورتی می‌تواند موفق باشد که مردم همراهش باشند و شهروندان از آن دولت پشتیبانی کنند. در این صورت است که دولت موفق خواهد شد که تورم را مهار کند و رشد نقدینگی را کنترل کند و معیشت مناسبی برای مردم تامین نماید.
به نظر شما کدام رویکرد در سطح جامعه طرفدار دارد؟
مردم هر دو رویکرد را در طول سالیان گذشته مشاهده کرده‌اند. هم نتیجه رویکرد استفاده از ظرفیت‌های داخلی و ایجاد محدودیت برای مردم و دخالت در سبک زندگی را مشاهده کردند و هم دورانی که مسئولین تلاش کردند با جهان وارد تعامل شده و نتیجه آن این است که اکنون می‌توانیم 100 میلیارد دلار در عرصه صنعت پتروشیمی ظرفیت‌سازی کنیم. این دو دیدگاه با هم تفاوت دارد و مردم باید تصمیم بگیرند که کدام دیدگاه را می‌پسندند و هر کدام از دیدگاه‌ها رای بیاورند باید پاسخگوی مردم باشند.
* در دور اول انتخابات شاهد حضور 40 درصدی مردم در انتخابات بودیم و به قول پزشکیان 60 درصد هم در انتخابات حاضر نشدند. چه باید کرد که از میزان ناامیدی‌ها به صندوق رای در انتخابات آینده کاست؟
مردمی که در پای صندوق‌ها حاضر نشدند چون برخی از نامزدها را باور نداشتند. شاید معتقد بودند فردی هست که برنامه دارد و توان اجرایی هم داشت اما به سلامت او باور نداشتند. برخی از شهروندان هم زمانی که پای مناظره‌ها نشستند دریافتند که برنامه نامزدها در تراز ریاست جمهوری نیست و هیچ یک آمادگی جدی برای ارائه برنامه ندارند. حتی مردم نتوانستند با افرادی که می‌کوشدند وضع موجود را حفظ کنند؛ ارتباط برقرار کنند. در هر صورت این نکته را باید در نظرگرفت که شهروندان به شرایط کنونی کشور نقد جدی دارند و شرایط کنونی را حاصل عملکرد دولت کنونی می‌دانستند لذا چندان هم انگیزه‌ای برای حضور در صحنه انتخابات نداشتند آن کس که رای داد اعلام موضع کرد و آن فردی هم که رای نداد اعتراض خود را نشان داد.
برخی از شهروندان هم زمانی که پای مناظره‌ها نشستند دریافتند که برنامه نامزدها در تراز ریاست جمهوری نیست حتی مردم نتوانستند با افرادی که می‌کوشیدند وضع موجود را حفظ کنند؛ ارتباط برقرار کنند. در هر صورت این نکته را باید در نظر گرفت که شهروندان به شرایط کنونی کشور نقد جدی دارند لذا چندان هم انگیزه‌ای برای حضور در صحنه انتخابات نداشتند آن کس که رای داد اعلام موضع کرد و آن فردی هم که رای نداد اعتراض خود را نشان داد
*پیش‌بینی شما از دور دوم انتخابات و در ارتباط با میزان حضور چیست؟
اکنون که تا حدودی از تعداد نامزدها کاسته شده و دیدگاه‌های آنها نیز مشخص شده است و نامزدها مجبور شدند صریح حرف بزنند و رویکردهای خود را در سیاست خارجی و بحث سبک زندگی و روابط خارجی و تحریم‌ها شفاف اعلام کنند. لذا به نظر می‌رسد اکنون که اینگونه شده مردم با آگاهی بیشتری رای خواهند داد. اکنون عده‌ای با توجه اعلام موضع کاندیداها تمایل بیشتری برای حضور در انتخابات پیدا کرده‌اند. پیش بینی می‌شود مشارکت افزایش یابد، چراکه در دور دوم افراد بیشتری مردم را به شرکت در انتخابات ترغیب کردند افرادی که مورد اعتماد مردم هستند. این موارد قطعا می‌تواند اثر‌گذار بوده و احتمالا شاهد افزایش مشارکت مردم به میزان 50 درصد در انتخابات خواهیم بود.
* برخی معتقدند، روحانی با چهره سیاسی و امنیتی و ظریف با آن توان دیپلماتیک به هر طریق نتوانستند در برجام به موفقیت برساند. تکلیف جلیلی در ارتباط با برجام که مشخص است آیا پزشکیان در صورت پیروزی می‌تواند با این همه مخالف در داخل و خارج برجام را احیا کند؟
به نظر می‌آید شرایط زمانی و مکانی را باید در نظر گرفت در آن زمان آقای ترامپ در قدرت قرار گرفته بود و از قبل هم موضع گرفته بود و اعلام کرده بود که اگر پیروز شود از برجام خارج خواهد شد همچنین پمپئو و جان بولتون در کنار ترامپ بودند و به شدت پیگیر لغو برجام بودند و نتانیاهو هم در اوج قدرت بود. اکنون اولا معلوم نیست ترامپ پیروز شود یا نه دوما تندروهایی مانند جان بولتون تا حدودی از ترامپ فاصله گرفته‌اند. سوم اینکه شرایط نتانیاهو متزلزل است و او به دنبال حفط خود است و بعید به نظر می‌رسد که توان درگیری با ایران را داشته باشد چهارم اینکه ایران نیز در عملیات وعده صادق نشان داد که از توان نظامی و دفاعی بالایی دارد و شرایط منطقه نیز تغییر کرده و نگرانی‌های امنیتی کشورمان هم برطرف شده. من فکر می‌کنم با توجه به اینکه اولویت آمریکا تمرکز بر روی چین است چون رقیب اصلی خود را چین می‌داند و علاقه‌ای به گرفتاری در خاورمیانه ندارد اکنون احتمال اینکه بتوانیم مسائل را با آمریکا حل کنیم وجود دارد یا اینکه حداقل به سمت کاهش تنش حرکت کنیم، چراکه اکنون شاهد تحریم سازمان ملل نیستیم. بایدن هم مانند ترامپ سخت‌گیری نمی‌کرد. حتی اگر ترامپ هم پیروز شود کافی است که آن سیاست‌های سختگیرانه را جلوی ایران کنار بگذارد. در چنین شرایطی وضع برای ایران بهتر خواهد شد. ضمن اینکه دفعه قبل کرونا نیز به مدت 2 سال اقتصاد همه جهان را تحت تاثیر قرار داد و اقتصاد ایران نیز تحت تاثیر قرارگرفت وگرنه در حدود سه سالی که برجام اجرایی شد این توافق به میزان قابل توجهی به اقتصاد کشورمان کمک کرد. یعنی اگر در سال 1392 روحانی نیامده بود در هر سال600 هزار بشکه از صادرات نفت کشورمان کاهش پیدا می‌کرد و حتما نمی‌توانستیم به توافق وین برسیم. روحانی وقتی که در قدرت قرار گرفت اقتصاد کشور تورم حدود 40 درصد را تجربه می‌کرد و رشد اقصادی هم منفی 7 بود. از این رو در سال‌های بعد توانستیم از برجام با رشد اقتصادی مثبت و تورم تک رقمی دست یابیم. البته خروج ترامپ از برجام و کرونا باعث شد در سال‌های 97 و98 رشد اقتصادی منفی شود اما به محض کاهش کرونا و کاهش تحریم‌ها در سال 1399 در مسائل اقتصادی موفقیت داشتیم و در 1400 نیز که روحانی دولت را تحویل رئیسی داد رشد اقتصادی در همان سال هم مثبت بود لذا اینکه دائما می‌گویند هیچ اقدامی توسط روحانی انجام نشد و همه مشکلات کشور از برجام است، درست نیست. مشکلات بعد از خروج آمریکا از برجام، کرونا و اتفاقات ناشی از افزایش قیمت بنزین ایجاد شد. در آن زمان هم سیل آمد و هم خشکسالی شد و هم به سفارت عربستان حمله کردند و هم به سفارت انگلستان. این موارد دست‌به‌دست هم داد که وضع بدتر شد.
*اکنون دولت بعدی می‌تواند شرایط بهتری را ایجاد کند؟
اگر دولت به مسعود پزشکیان برسد که به دنبال استفاده از همه ظرفیت‌ها و کاهش اختلافات داخلی است، حتما اتفاقات تلخ گذشته ایجاد نمی‌شود و آرامش داخلی می‌تواند به سیاست خارجی کمک کند.
ارسال نظر