تقدیر در انتظار تغییر
دور اول انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری، با همه فراز و نشیبها و گفتمان نابرابر برگزار و دو نفر از نامزدها با دو دیدگاه متفاوت به دور دوم راه یافتند. تبیین چرایی و چیستی غیبت حداکثری مردم در عرصه تعیین سرنوشت، مسئولیت اندیشکدههایی است که انتظار میرود در زمان مناسب به آن بپردازند. اگر چه عدهای از صاحبنظران، ریشه روند کاهشی در صندوقهای رأی را ناامیدی از آینده و گرفتار شدن در چالشهای داخلی و خارجی و به کما رفتن جریانهای سیاسی میدانند؛ اما این واقعیت، همه ماجرا نمیتواند باشد!! بدیهی است که نظامهای حکمرانی هم همانند دیگر نظامهای اجتماعی، به مثابه موجود زندهای است که نیازمند هرس کردن و تزریق طرح و اندیشههای نو است.
میل به استهلاک و آنتروپی واقعیتی جهان شمول در همه پدیدههای هستی است که نمیتوان آن را انکار کرد. اکنون در دور دوم انتخابات دو رویکرد در مقابل نقد و داوری مردم قرار گرفته است. هر یک از گزینههای آمدن و نیامدن مردم در میدان تعیین سرنوشت، حامل پیامهایی است؛ اما تسلیم شدن در برابر شرایط و واگذاری زمین بازی به رقیب، فاقد هرگونه توجیه عقلانی است. بر همین اساس اکنون که دو رویکرد متفاوت وارد کارزار انتخاباتی شدهاند، شایسته است، منتقدین به وضع موجود با جسارت و شجاعت بیشتر و بهرهگیری از فرصت اندکی که فراهم شده است، برای تغییر، تدبیری هوشمندانه داشته باشند. مگر نه این است که خداوند تغییر در وضع موجود را به ما سپرده است؛ پس آنان که به هر دلیلی از خود سلب اختیار میکنند و ناخواسته تسلیم شرایط میشوند و خود را از هرگونه کنشگری هوشمندانه در راستای تغییر، ناتوان میدانند، مهر تأییدی بر ناتوانی خود زدهاند و عملا بازیگر زمین رقیب شدهاند! اگرچه قهر مردم با صندوق رأی، ریشه در عملکرد دستاندرکاران دارد؛ با این همه شایسته است نتیجه این قهر را به درستی تحلیل و هزینه و فایده آمدن و نیامدن را با دقت مقایسه کنیم. آنچه مهم است بازبینی القای عبارت «تغییر نشدنی است» در ذهن و رفتار مردم است. بهنظر میرسد آنان که به چنین باوری رسیدهاند، به نوعی به عارضه خود کوچکبینی و عدم باور به توانایی خود مبتلا شدهاند. کاش به جای القای چنین تصوری به خود و دیگران، بپذیریم که اکنون فرصت برای تقدیر بهتر تا حدودی فراهم شده است. بر همین اساس شایسته است برای رقم زدن تقدیر بهتر به تغییر مناسبتر بیندیشیم و با حضور اندیشمندانه خود در عرصه سرنوشت گامی هر چند کوچک برای تقدیر بهتر و اصلاح امور برداریم. به امید رقم زدن تقدیر بهتر برای ایران و ایرانیان.
*محمدحسین ساجدینیا
عضو هیات علمی دانشگاه
ارسال نظر