شباهت انتخابات تیر 1403با خرداد92

از ظهر دیروز آغاز شد و به اوج خود رسید و مردم در تهران و شهرستان‌ها به ویژه استان‌های غربی و جنوب غربی مشارکت نسبتا خوبی را رقم زدند. هر چند که از پیش نیز مشخص بود که هر چه به مشارکت مردم افزوده شود شانس پیروزی آقای پزشکیان بالاتر خواهد رفت. البته این میزان مشارکت که گرچه ایده‌آل نبود؛ اما به نظر می‌رسد که نسبت به دوره‌های انتخاباتی گذشته بهتر شد که البته دلایل مختلفی دارد. یک دلیل اینکه به طور نسبی این دوره از انتخابات رقابتی و دو قطبی شد و کاندیدایی متفاوت به نام مسعود پزشکیان در میان سایر کاندیداها آمد که توانست در جامعه شور و شوق ایجاد کند. دیگر اینکه در طول تبلیغات و رقابت‌های انتخاباتی وی توانست با همه فراز و نشیب‌ها به عنوان فردی که صداقت دارد، پایبند به اخلاق است و دیدگاه‌های مردمی دارد مطرح شود و در دل مردم جا باز کرده و امیدواری ایجاد کند. لذا این موج مشارکت در حمایت از آقای پزشکیان نیز ترکیبی از عوامل مختلف بوده است. آقای پزشکیان به لحاظ سوابقی که داشته و 5 دور نماینده مردم تبریز بوده و گفتمان عدالت‌خواهانه خودش یک رای پایه‌ای جدای از جریانات حامی داشت. پایگاه رای قومی او نیز از طرفی تاثیر‌گذار بود، اما پایگاه رای گسترده اصلاح‌طلبان نیز تاثیر بسزایی داشت و با توجه به اینکه در سطح کشور اصلاح‌طلبان سازمان رای متشکلی دارند همه به صورت یکپارچه، منسجم و فعال در سراسر کشور وارد عمل شدند و اینها در بدنه فعالان سیاسی و حامیان آقای پزشکیان مخصوصا جبهه اصلاحات هم افزایی پیدا کرد. البته لازم به ذکر است که حامیان آقای پزشکیان منحصر به جبهه اصلاحات نیست و از نیروهای اعتدالی و بخشی حتی از نیروهای اصولگرای میانه هم به آقای پزشکیان تمایل دارند. حتی بخشی از اعضای حزب موتلفه و جامعه روحانیت مبارز نیز حامی آقای پزشکیان بودند و اعتماد کردند. لذا وی با یک رای ترکیبی که پایه اصلی رای خودش و سپس با رای اصلاح‌طلبان مضاعف شد و توانست رای بخش خاکستری و بخشی از اصولگرایی را نیز جلب کند. از طرفی همان‌طور که خود آقای پزشکیان تاکید دارد می‌تواند یک نوع گونه جدیدی از اصلاح‌طلبی را رقم بزند و یک اصلاح‌طلبی اجماع ساز و توافق ساز را با پشتوانه رای مردم رقم بزند و بر مشکلات فائق بیاید. ایده آقای پزشکیان همان آشتی ملی آقای خاتمی اما با نگاه دیگری است. البته به نظر می‌رسد که این ترکیب رای می‌تواند زمینه این آشتی ملی را برای آقای پزشکیان فراهم کند. هر چند اینکه برخی، انتخابات 1403 و مشارکت مردم را با انتخابات‌های سال 76 یا سال 92 مقایسه و تشبیه می‌کنند حداقل در خصوص تشابه با خرداد 76 اینگونه نیست چون با دلخورهایی که مردم دارند طبیعتا به نظر نمی‌رسد که با نگاه واقع‌بینانه بتوانیم آن را با انتخابات خرداد 76 مقایسه کنیم؛ اما شاید بتوان این انتخابات را با انتخابات سال 92 مقایسه کرد.

*محمود صادقی

دبیرکل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها