توازن در ارتباط با بازیگران جهانی
برخورد کج‌دار و مریز با دنیا بدون پشتوانه‌های داخلی و قدرت که عوامل قدرت و ژئوپلیتیکی قدرت عبارتند از اقتصاد قوی، پشتیبانی مردم، قدرت نظامی، دسترسی به تکنولوژی بالا، عمق استراتژیک و... اگر نتوانیم از آنها بهره لازم را ببریم قاعدتا قدرت تعامل، چانه‌زنی و مراودات کاهش پیدا می‌کند. لذا هر چه این عوامل قدرت به طور وسیع و همه جانبه تقویت شود که راه آن نیز توازن در روابط خارجی با بازیگران مطرح جهانی است و اگر این توازن برقرار باشد آنهایی که قدرت منطقه‌ای و جهانی تلقی می‌شوند حتی اگر همسایه‌مان باشند اینگونه می‌شود که دیگر آذربایجان نمی‌تواند برای ایران دالان زنگزور را بهانه کند.
طالبان نمی‌تواند سهمیه حقابه ایران را ندهد. یا کویت و عربستان نمی‌توانند دست روی منطقه آرش بگذارند و بدون اینکه ملاحظات مرزی با ایران را در نظر بگیرند بگویند این منطقه از آن ماست. امارات هم دیگر نمی‌تواند روی جزایر 3گانه ایرانی مانور دهد و چین و روسیه را سمت خود بکشاند و زمانی هم که به چین اعتراض کنید روی مواضع خود بایستد و بگوید مواضع ما همین است. اینها همه اشکالاتی است که از مراودات خارجی برای کشور ایجاد می‌شود. آژانس هم به تمامی این عوامل نگاه می‌کند و در آنجا نیز ضمن اینکه ادعا می‌کنند صرفا فنی هستند، اما بارها و بارها تجربه کردیم که ابعاد سیاسی کار را لحاظ می‌کنند. لذا به نظر می‌رسد امروز اروپا ایران را تهدید می‌کند که اگر از این رویه‌ای که ایران بازرسان را راه ندهد، امروز و فردا کند و دنبال فرصت اتمام اجرای برجام باشد تا از اجرای اسنپ بک بجهد، اروپایی‌ها می‌خواهند جای پای خود را محکم کنند که اگر اسنپ بک را فعال کنند همان کافی است که نامه‌ای را به شورای امنیت بنویسند که ما متقاعد نشدیم. البته اینها مسیر قضیه را هنوز به درستی طی نکردند. چون در آن مسیر 2 بازه زمانی یک ماهه در نظر گرفته شده و آنها باید با ایران وارد گفت‌وگو شوند و اگر ایران پاسخ نداد به شورای امنیت نامه بنویسند. این پروتکل و ترتیباتی که برای برجام وجود دارد را باید لحاظ کنند، اما به نظر می‌رسد هنوز وارد این فضا نشده‌اند، مهلت لازم را دارند و احتیاجی هم ندارند که پرونده ایران به شورای امنیت برود. جالب اینجاست که در این حرکتی که اروپایی‌ها انجام دادند آمریکایی‌ها تا حدی قضیه را تعدیل کردند. یعنی درست بر خلاف آن چیزی که در زمان آقای ترامپ اتفاق افتاد که او می‌خواست ایران را تحت فشار بگذارد و اسنپ بک را فعال کند و اروپایی‌ها نگذاشتند و همکاری نکردند اکنون می‌بینیم که داستان بر عکس می‌شود. لذا این وضعیتی که پیش آمده اگر به درستی بتوانیم بازیگری و کنشگری شناخته شده و بانگاه و تحلیل درست از موضوعات داشته باشیم حتما می‌توانیم آنها را خنثی کنیم، اهداف خودمان را به پیش ببریم و منافع ملی کشور را حفظ کنیم. انشاا... امیدواریم که در این بحث انتخابات که زمان زیادی هم طول نمی‌کشد بگذارند تا واقعا فرد صالحی مثل آقای دکتر پزشکیان بالا بیاید و بتواند تغییرات جدی را هم در مراودات بین‌المللی و هم در مساله برجام و فعالیت‌های هسته‌ای آنها را به مسیر درست خود بازگرداند.
سیدجلال ساداتیان
تحلیلگر مسائل بین‌الملل
ارسال نظر