رونق؛ شاید وقت دیگر

شرایط حاکم برای برخی دیگر از صنوف پیچیده‌تر می‌شود زمانی که اقتصاد با سیاست خارجی گره می‌خورد. صنوفی که به گردشگری و صنایع دستی مربوط هستند از این قسم‌اند؛ واحدهایی که بخش اعظمی از درآمد آن‌ها به صنعت توریسم ارتباط دارد و در شرایطی که توریست‌ها دیگر به ایران نمی‌آیند، آن‌ها در فصل رونق خود در بی‌رونقی کامل به‌سر می‌برند.

در این گزارش در کنار گفت‌وگو با رئیس اتحادیه صنف صنایع دستی، نگاهی کلی انداخته‌ایم به برخی دشواری‌هایی که صنوف مختلف درگیر آن هستند نظیر واحدهای خردی که در صنف تولیدکنندگان و تعمیرکاران وسایل الکترومکانیکی درگیر مشکلات معیشتی و در خطر تعطیلی هستند؛ 300 واحد زیرپله‌ای که رئیس اتحادیه این صنف به ما می‌گوید چنانچه سیاست‌های مالیاتی دست‌اندرکاران دولت در این‌خصوص تغییر نکند، نه تنها این صنف که زندگی و معیشت خانواده‌های بسیاری با چالشی جدی‌تر از آنچه اکنون درگیرش هستند، مواجه خواهند شد.

همه‌چیز در گرو سیاست‌های آینده

در سال‌های اخیر، گردشگری، صنایع دستی و سایر صنایع و صنوف در ارتباط، با چالشی جدی مواجه شده‌اند؛ تحریم‌ها به‌عنوان دلیل ثابتی که مسئولان برای توجیه تورم و گرانی و کمبودها ذکر می‌کنند هم مزید بر علت شدند.

محمد عبداللهی، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان اشیای قدیمی و صنایع دستی، عدم ورود توریست را مهم‌ترین مساله این صنف، می‌داند؛ اتفاقی که به حذف مشتریان و مخاطبانی منجرشده که از عمده‌ترین ممر درآمد این واحدهای صنفی به‌حساب می‌آمدند.

سایر معضلات، به‌گفته عبداللهی، داخلی بوده و به گران‌شدن مواد اولیه، بالارفتن دستمزد، پایین‌آمدن توان اقتصادی مردم و از سوی دیگر، عملی‌نشدن وعده‌هایی که براساس قوانین و پیمان‌های ارزی برای صادرات به واحدهای صنفی صنایع دستی و فروشندگان اشیای قدیمی داده شده بود، مربوط می‌شود؛ مشکلاتی که همگی دست‌به‌دست هم داده‌اند تا رکود  در این صنف  شدت بگیرد.

رئیس اتحادیه صنف فروشندگان اشیای قدیمی و صنایع دستی، درخصوص قوانین و تعهداتی که در مورد صادرات عملی نشده، توضیح می‌دهد که «بسیاری واحدهای صنفی، توان سپردن تعهداتی که به‌منظور برگشت ارز صادراتی وضع شده را نداشته و بنابراین راکد شده و واحدهای صنفی‌شان همانند ایام قدیم شلوغ نیست.»

 در خصوص وضعیت دشوار واحدهای صنفی سری به اتحادیه صنف تولیدکنندگان و تعمیرکاران وسایل الکترومکانیکی، زده‌ایم تا این نکته را متذکر شویم که «در شرایطی که سیاست‌های مالیاتی تا این حد با هدف رشد تولید مغایرت دارد، به نظر می‌رسد که برخی صنوفی که تا این حد از حساسیت برخوردار بوده و جزو قشر ضعیف جامعه هستند، باید در عمل از پرداخت مالیات معاف باشند.»

علی‌اکبر ایلخانی، رئیس اتحادیه این صنف، می‌گوید که در جلساتی که با مسئولان داشته به این نکته اشاره کرده که فردی که در ۶متر زمین، یک ریش‌تراش تعمیر می‌کند و یا حدود ۳۰۰ عضو ضعیف که در زیرپله کار می‌کنند؛ اگر از این‌ها مالیات نگیرید، ما اعضای توانمند دیگر را به شما معرفی می‌کنیم که همین مالیات را از آن‌ها دریافت کنید بدون آن‌که فشاری به آن‌ها وارد شود.

اما در میان صنوف مختلف، برخی واحدهای کوچک، واقعا اعضای ضعیفی هستند که مشکل دارایی بر کاسبی و معیشت آن‌ها تاثیر مخرب بیشتری دارد. رئیس اتحادیه صنف تولیدکنندگان و تعمیرکاران وسایل الکترومکانیکی با اشاره به این مشکل می‌گوید اینتاکدهای ما را بررسی‌نکرده و کارشناسی‌نشده و هرطور خودشان خواسته‌اند برای بخش خدمات، ۲۸درصد تعیین کرده‌اند درصورتی‌که دریافت تعمیرکار برای انجام خدمات هر دستگاهی اعم از اتو، چرخ‌ گوشت، آبمیوه‌گیری، جاروبرقی و… نسبت به هزینه‌ای که داشته، خیلی کم است؛ برای نمونه موتور یک جاروبرقی، چیزی حدود ۲ میلیون تومان هزینه می‌برد، تعویض فیلتر و قطعاتش هم هزینه‌های جداگانه دارد که مالیات، این قطعات را حساب نکرده و همه را به حساب تعمیر می‌زند؛ به این ترتیب، واحدها نهایتا حدود ۱۰درصد و کمتر از آن بتوانند برای خودشان اجرت بگیرند. ایلخانی، توضیح می‌دهد که وسیله تعمیری هرچه که باشد، به قطعه نیاز دارد و دارایی با عدم محاسبه آن قطعه اینتاکدهای ما را تعیین کرده! به اعتقاد او اینتاکدهای صنف او باید عوض شوند و نهایتا به ۵ تا ۷درصد تقلیل پیدا کند که در حال حاضر همان حدود ۲۸ درصد می‌گیرند؛ در این میان یکسری نمی‌توانند از عهده پرداخت آن برایند و واحدهای خود را تعطیل کرده‌اند.

مشخص‌شدن اینتاکدها دغدغه مهمی است که رئیس اتحادیه صنف تولیدکنندگان و تعمیرکاران وسایل الکترومکانیکی بر آن تاکید می‌کند؛ او در این شرایط انتظار حمایت بیشتری از اعضای صنف دارد و به این دلیل که بیشتر اعضا، تعمیرکننده هستند، مشکل اینتاکدها بر آن‌ها فشار بیشتری وارد می‌کند.

ایلخانی به سیاست‌های دولت اشاره می‌کند و شعار حمایت از تولید و بار دیگر مشکل اصلی اعضای خود را مالیات می‌داند؛ سایر مسائل مثل گرانی برق و آب و گاز هم هست اما مالیات بر همه آن‌ها می‌چربد.

تفکیک سود تعمیرکار از هزینه‌کردِ او در دریافت مالیات، خواسته اصلی واحدهای صنفی است. به‌گفته رئیس اتحادیه صنف تولیدکنندگان و تعمیرکاران وسایل الکترومکانیکی، گاهی تا ۹۰ درصد مبلغ فاکتور، جنسی است که تعمیرکار خریداری کرده و همان حدود ۱۰ درصد آن سود است؛ به این‌ترتیب اگر ۵میلیون پول از مشتری دریافت می‌کند، چیزی حدود ۵۰۰هزار تومان آن سود است! رئیس اتحادیه صنف تولیدکنندگان و تعمیرکاران وسایل الکترومکانیکی، ضرورت تغییر و مشخص‌شدن اینتاکدها را به این دلایل، مطرح کرده و بر آن تاکید دارد که بخش عظیمی از دغدغه‌های و مشکلات این واحدهای صنفی تا حدودی تعدیل شود و آن‌ها بتوانند نفسی بکشند!

امید به دولت بعدی

اقتصاد برخی واحدهای صنفی در ایران به سیاست خارجی گره خورده؛ اتحادیه صنف فروشندگان اشیاء قدیمی و صنایع دستی از آن قسم است که باتوجه به فضای انتخابات ریاست‌جمهوری، واحدهای این صنف همگی امید دارند که با روی کار آمدن دولت جدید، تجدیدنظری در صنعت توریسم که یکی از مهم‌ترین منابع درآمد آن‌ها محسوب می‌شود، صورت بگیرد.