مجید ابهری در گفتوگو با «آرمان ملی»:
وعده ، مردم را به پای صندوقها نمیکشاند
آرمان ملی- احسان انصاری: چگونه مردمی که در سه انتخابات گذشته مشارکت پایینی در انتخابات داشتهاند را میتوان به حضور در انتخابات ریاست جمهوری تشویق کرد؟آیا وعدهها و شعارهای کاندیدای انتخاباتی میتواند زمینههای حضور مردم را فراهم کند؟ کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری چه برنامههایی برای کاهش آسیبهای اجتماعی دارند؟«آرمان ملی» برای پاسخ به این سوالات با دکتر مجید ابهری، جامعهشناس گفتوگو کرده است. ابهری معتقد است: «در شرایط کنونی اصلاحطلب یا اصولگرا بودن کاندیدای انتخاباتی حائز اهمیت نیست و بلکه آنچه اهمیت دارد تحقق خواستههای مردم است.
امروز بخشهایی از جامعه مدتهاست که گوشت را در سفرههای خود نمیبینند و با شرایط سختی زندگی میکنند. به همین دلیل اگر وضعیت اقتصادی کشور به همین صورت باشد و تغییری در وضعیت زندگی مردم صورت نگیرد امید چندانی به حضور پررنگ مردم در پای صندوقهای رأی در انتخابات وجود نخواهد داشت. امروز با توجه به شرایط کشور کارشناسان و تحلیل گران سیاسی به دنبال این هستند که میزان مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری به چه صورت خواهد بود تا درباره آینده تحلیل کنند. واقعیت این است که جامعه ایران از نظر رفتارشناسی سیاسی به حد اشباع از وعدهها رسیده است.» در ادامه ماحصل این گفتوگو را میخوانید.
*در انتخابات اخیر میزان مشارکت نسبت به ادوار گذشته پایین بوده است. این در حالی است که با توجه به تأیید صلاحیت آقای پزشکیان به عنوان یکی از گزینههای جریان اصلاحات شرایط تغییر کرده است. برای افزایش میزان مشارکت مردم در انتخابات جریانهای سیاسی باید چه رویکردی را در نظر بگیرند؟
یک بار دیگر جامعه ما به استقبال تحقق ساختاری از مردم سالاری میرود. این در حالی است که نظام جمهوری اسلامی براساس چهل و چهار سال تلاش در زمینههای مختلف و محافل واماکن مختلف تجارب تلخ وشیرینی کسب نموده که طبق معیارها وارزشهای کارکردی آنها را باید به کار بندند. بدون تردید در طول این سالها به دلیل سوء تدبیر وتجارب متعدد اهل نظر شعارهای مختلف در ابعاد متعدد رنگ باخته و ارزش واقعی خودرا از دست دادهاند.به عبارت دیگر تاریخ مصرف شعارهای کاندیدای انتخاباتی به پایان رسیده است. از سوی دیگربهرغم حضور در چالشهای متعدد انتخاباتی به علت غیبت احزاب سیاسی کاربردی آموزش سیاسی پیوسته وانتقال تجارب مختلف انتخاباتی به نسلهای پویا وعلاقه مند به طور مطلوب مقدور ومیسور نشده است. فقط در آستانه انتخابات در محدوده زمانی نه چندان مفید مقالات، میزگردهای مناظرههای عجولانه به اجرا درآمده که تمام اینگونه بستههای سیاسی از نگاه کلاسیک به زور به دو واحد درسی میرسند. به همین دلیل نیز بیان نکات وسرفصلهای آموزنده در مورد دولت شهید رجایی و شهید رئیسی به این دلایل نیستند که ما با فقدان سرفصلها یا رهنمود مفید وموثر روبهرو هستیم بلکه ملموس نمودن امتیازات مقبول به خاطر عینی نمودن واقعیات انسانی ومعنوی در دوران حاضر برای نسلهای پویا و جستوجوگر ما است. به همین دلیل نیز اجمالا همدلی صادقانه با مردم در مسیر زنده نمودن امید واعتماد در مردم مخصوصا جوانان ونوجوانان اولین قدم در این جاده دشوار خواهد بود.
*در چنین شرایطی چگونه میتوان مردم به حضور در انتخابات تشویق کرد؟
در این زمینه باید چند رویکرد به صورت جدی در دستور کار قرار بگیرد. نخست همدلی وهمدردی با مردم مخصوصا اقشار آسیب پذیر، پرهیز از اشراف گری وکاهش تشریفات زاید وپررنگ کردن شعارهای اصیل انقلاب، خدمت رسانی واقعی به جامعه با تکیه بر توانمندیها وظرفیتهای داخلی. دوم پرهیز جدی از بهانه تراشی و فرافکنی در راستای آرام سازی فضای جامعه، سوم تشویق و پذیرش ظرفیتهای نوین داخلی. چهارم پرهیز از روحیه ضعف وناامیدی در راستای ارتقای تواناییهای داخلی وملی و همچنین خودداری از نومیدی ودلسرد شدن. آنچه امروز بخش قابل توجهی از مردم را خسته نموده کشمکشهای کلامی بین برخی از مدیران ارشد و دولتمردان و تحقیر توانمندیهای داخلی وبزرگنمایی بیگانگان است. درحقیقت دستاوردهای ما ایرانیان در چهار دهه اخیر بهرغم تحریمها وفشارهای اقتصادی وصنعتی دشمنان را وادار به پذیرش وتصدیق تواناییها وقدرتهای فرزندان ایران در صنایع پیشرفته فضایی از ریز پرندهها تا صنایع شیمیایی ودارویی، تا هواپیماهای بدون سرنشین و ماهوارههای فوق پیشرفته نموده است. به همین دلیل انتخاب یک باورمند حقایق فوق و تشویق پیشگامان نخبه اصلیترین وظیفه ما در این انتخابات است. توصیه من این است که نامزدها بدون ورود به روند تخریب گرایانه وضمن پرهیز جدی از «کلی گویی» از سیاه نمایی خودداری کرده وبه وضوح برنامههای خودرا در مقابله باگرانیهای کمرشکن کوچک و کوچکترشدن سفرههای اکثریت مردم اعلام نمایند. این در حالی است که مهاجرت دردآور نخبگان از جمله پزشکان و پرستاران وسایر اقشار مورد نیاز جامعه نیازمند برنامههای کاربردی هستند. مردم از شعار خستهاند و منتظر گامهای اجرایی هستند.
امروز با توجه به شرایط کشور کارشناسان و تحلیل گران سیاسی به دنبال این هستند که میزان مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری به چه صورت خواهد بود تا درباره آینده تحلیل کنند. واقعیت این است که جامعه ایران از نظر رفتارشناسی سیاسی به حد اشباع از وعدهها رسیده است. به همین دلیل دیگر سخنرانی کردن ودادن وعده نمیتواند مردم را به پای صندوقهای رأی بکشاند
*کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری به چه میزان در زمینه چالشهای اجتماعی دارای ایده و برنامه هستند؟
هنوز برنامهای در این زمینه از سوی کاندیدای ریاست جمهوری دیده نشده است. البته با توجه به انتخابات ناگهانی این موضوع زیاد غیرطبیعی نیست هر چند اگر احزاب به صورت جدی در ایران فعالیت میکردند در چنین مقاطعی با چنین چالشهایی مواجه نمیشدیم. امروز بهطور متوسط درهر خانواده یک جوانتحصیلکرده وبیکار وجود دارند که باخطر افسردگی اعتیاد ومهاجرت اجباری روبهرو هستند. سوال این است که برنامههای آقایان بر اشتغالزایی وکارآفرینی چیست؟کارآفرینی با یک میلیون تومان دیگر طنزبودن خود را از دست داده وباید چاره دیگری اندیشیده شود. اعتیاد به اقلام جدید و خطرناک کاهش سن اعتیاد به ۱۴ سال باید بهطور جدی مورد بررسی قرار گیرند. نکته مهم اینکه برای رضای خدا وشادی ارواح شهدا مخصوصا شهدای خدمت شهید رئیسی از کاسبی با نام وراه ومرام این شهید خودداری کنیم. مردم مخصوصا جوانان با نسلهای معاصر شهید رجایی وشهید باهنر تفاوتهای فاحش نمودهاند و به همین دلیل دیگر با عمل ومنطق باید آنها را متقاعد ومجاب نماییم. واقعیت این است که کار دشوار وانتخاب سختتر است. به همین دلیل نیز در مورد ارزیابی صداقت و اعتقادات انقلابی هر نامزدفقط کارنامه خود فرد را مورد ارزیابی قرار دهیم مبادا که حرکات ورفتارهای اطرافیان ونزدیکان مارا در قضاوتهای تحلیلی دچار اشتباه نمایند. عزیزان به خاطر افزایش قدرت مقاومت بیایید مثل خیلی از مواقع قومیت گرایی را در صندوق امانات گذاشته و به سفره اتحاد ملی و وحدت میهنی رو نماییم. کشورما را وحدت ملی در شرایط حساس تاریخی نجات داده و تفرقه افکنی و بذر شوم ترک وفارس وکرد ولر وعرب وعجم ترکمن وبلوچ و... پاشیدن برنامه شوم مافیای تجزیه طلبان و جدایی افکنان است و ما به سختی از این نظریه پوسیده وشیطانی گریزانیم.
*رئیسجمهور بعدی باید چه اولویتهایی را در دستور کار خود قرار بدهد؟
در شرایط کنونی اصلاحطلب یا اصولگرا بودن کاندیدای انتخاباتی حائز اهمیت نیست و بلکه آنچه اهمیت دارد تحقق خواستههای مردم است. امروز بخشهایی از جامعه مدتهاست که گوشت را در سفرههای خود نمیبینند و با شرایط سختی زندگی میکنند. به همین دلیل اگر وضعیت کشور به همین صورت باشد و تغییری در وضعیت زندگی مردم صورت نگیرد امید چندانی به حضور پررنگ مردم در پای صندوقهای رأی وجود نخواهد داشت. امروز با توجه به شرایط کشور کارشناسان و تحلیل گران سیاسی به دنبال این هستند که میزان مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری به چه صورت خواهد بود تا درباره آینده تحلیل کنند. واقعیت این است که جامعه ایران از نظر رفتارشناسی سیاسی به حد اشباع از وعدهها رسیده است. به همین دلیل دیگر سخنرانی کردن ودادن وعده نمیتواند مردم را به پای صندوقهای رأی بکشاند. امروز مردم میدانند کسانی که قبل از انتخابات وعدههای بزرگ و غیرواقعی میدهند تنها به فکر پیروزی در انتخابات هستند و نه تحقق خواستههای مردم. از هر فرد آگاه به الفبای سیاسی و فرهنگی واقتصادی در مورد ویژگیهای ارزیابی و ملاکهای انتخاباتی سوال شود ودر مورد مصادیق چهرهای از افراد پرسیده شود، فقط به ده الی بیست فرد از چهرههای انقلابی اشاره خواهد کرد که در سطح کشور حدس و گمانهای ضعیف و قوی اعلام خواهند شد. چهرههایی که در طول چهل سال گذشته مشاغل و مسئولیتهای مختلفی را به عهده داشته و در درجات مختلفی از نظام قرار گرفتهاند. از رئیسجمهورهای سابق، وزرای مختلف، پیشکسوتان جنگ و جبهه، نمایندگان دورههای مختلف مجلس شورای اسلامی، شهرداران و اعضای شوراهای شهر در شهرهای مختلف و اساتید دانشگاهها در زمره افرادی خواهند بود که برای مسند ریاست جمهوری در میدان انتخاب قرار خواهند گرفت. این در حالی است که غیبت فرهنگ تحزب وفقدان مبانی آموزش و تمرینهای سیاسی باعث شده که همواره در قالب فرد یا افراد مختلف خود را در جایگاه کفالت مردم قرار داده و نسبت به معرفی اشخاص برای انتخاب ریاست جمهوری اقدام مینمایند. تمرین مردمسالاری بهویژه در انتقال آموزههای دموکراتیک باید در دانشگاهها و مرکز آموزشی سطوح عالی صورت پذیرد تا جوانان و نیروهای بالقوه سیاسی و اجتماعی آمادگیهای لازم را کسب نمایند. بایستی در فضای مجازی و سکوهای مجاز سیاسی بحثها و تحلیلهای لازم اجرا شوند تا علوم وتجارب سیاسی را به مدیران آینده کشور منتقل نمایند. متاسفانه در دوران حاضر مخصوصا ده سال گذشته فقط در حداکثر یکسال به انتخابات مانده تبلیغات به صورت انبوه صورت گیرند و افراط در تبلیغات مختلف در کنار هزینه آفرینیهای متعدد نه تنها اهداف مطلوب را محقق نمینمایند بلکه موجب دلزدگی نیز میشوند.
ارسال نظر