قاطع و سازنده؛ مبتنی بر منافع ملی

در همین راستا نیز پس از فشارهای اروپایی‌‌ها بر ایران و گزارش نه چندان مثبت آژانس علیه ایران قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی عضو برجام درباره برنامه هسته‌ای ایران 16 خردادماه با ۲۰ رأی موافق، ۲ رأی مخالف و ۱۲ رأی ممتنع در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌ تصویب شد. قطعنامه‌ای که به گفته دیپلمات های غربی؛ اروپایی‌ها از ایران خواسته‌اند تا درباره ذرات اورانیوم کشف‌شده در ۲ سایت توضیح دهد، همکاری با آژانس را بهبود ببخشد و از تصمیم خود برای لغو انتصاب بازرسان باتجربه آژانس بازگردد. قطعنامه‌ای که این بار بر خلاف دوره‌های پیشین اروپایی‌ها خیلی مصرانه و پیگیرتر از آمریکا دنبال آن بودند. این در حالی است که همه کارشناسان و تحلیلگران این قطعنامه را کاملا سیاسی دانسته‌اند و معتقدند که اروپا با این قطعنامه درصدد فشار بیشتر بر تهران است. چه اینکه درست 2 روز بعد نیز تروئیکای اروپایی در ادامه اتهام‌زنی‌ها به ایران، طی  نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل مدعی نقض تعهدات ایران در توافق هسته‌ای شدند؛ اقدامی‌که دیپلمات‌ها، مدعی شدند اروپا با هدف فشارآوردن به ایران برای حل‌وفصل دیپلماتیک این مساله و پرهیز از اعمال دوباره تحریم‌های سازمان ملل دنبال می‌کند. جالب اینکه اگر به واقع بخواهیم به‌دنبال مقصرین عدم احیا، اجرای درست و تعهدات طرفین در برجام باشیم اتفاقا نوک پیکان به سمت خود اروپایی‌ها بازمی‌گردد که پس از خروج آمریکا از برجام آنها نیز به تعهدات خود عمل نکرده و از تحریم‌های آمریکا پیروی کردند. لذا  این حق طبیعی ایران بوده که طبق مواد 26 و 36 برجام از تعهدات خود عقب بنشیند و در شرایطی که فضای سازنده‌ای بر روابط ایران و غربی‌ها حاکم نیست بر مبنای تصمیمات و رویکردهای خود اقدام و عمل کند. ایران همواره با آژانس نیز روابط خوب و سازنده‌‌ای داشته است و به تعهدات و وظایف خود عمل کرده اما جایی‌که آژانس بخواهد به‌رغم روابط سازنده و مطلوب با تهران تحت فشار تروئیکای اروپا و آمریکا گزارش‌های ضد ایرانی ارائه کند و شورای حکام نیز بر همین مبنا علیه ایران قطعنامه صادر کند تبعا ایران نیز از اینگونه همکاری استنکاف ورزیده و پاسخ مناسب و متناسب خود را خواهد داد. چنانکه پس از صدور قطعنامه ناصر کنعانی،سخنگوی وزارت امور خارجه در نخستین واکنش به این مساله اظهار کرد: «اقداماتی چون قطعنامه علیه ایران از وجاهت قانونی و از منطق سیاسی قابل پذیرش برخوردار نیست و طرف‌های اروپایی به‌جای اتهام‌زنی علیه ایران باید متوجه مسئولیت‌های خود در ارتباط با وضع جاری باشند و به مسئولیت‌های خود عمل کنند.» لذا آنچه مسلم است به نظر می‌رسد که اروپایی‌ها درصدد آن هستند تا در سناریویی گام به گام با فشار بر ایران و محدودسازی تهران تا چند ماه آینده شرایط را برای فشار بیشتر، امتیازگیری و در نهایت تلاش برای اجرای مکانیسم ماشه فراهم کنند.

* گزارش تازه آژانس

اخیرا رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌گزارش تازه‌ای در خصوص فعالیت‌های هسته‌ای ایران به اعضای شورای حکام  ارائه کرده  که در آن از تصمیم ایران برای افزایش ظرفیت تولید اورانیوم غنی‌شده در دو سایت نطنز و فردو خبر داده است. در این گزارش ادعا شده است؛ ایران به سرعت دو آبشار یا خوشه دیگر از سانتریفیوژ‌های غنی‌سازی اورانیوم را در سایت فردو نصب کرده و کار روی نصب آبشار‌های بیشتر در سایر سایت‌های غنی‌سازی را آغاز کرده است. در این گزارش آمده است: در ۹ و ۱۰ ژوئن ایران به آژانس اطلاع داد که هشت آبشار هر کدام حاوی ۱۷۴ سانتریفیوژ «6IR-» را در واحد1 FFEP»» ( کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو) طی سه تا چهار هفته آینده نصب خواهد شد. گزارش یادشده می‌افزاید که «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌نصب دو آبشار از سانتریفیوژ‌های نوع «6IR-» را در سایت فردو راستی‌آزمایی کرده و چهار آبشار دیگر در دست اجراست.» جالب اینکه  ایران همواره خواستار تعامل مثبت با آژانس بوده و تلاش داشته تا همه چیز شفاف پیش برود. اما اینکه آژانس تحت تاثیر آمریکا و اروپا خواسته‌هایی زیاده‌خواهانه و غیر اصولی از ایران داشته باشد نباید منتظر همکاری ایران در این خصوص بماند. چرا که ایران همواره بر مبنای سیاست همکاری متقابل پیش رفته است حال اینکه اگر آژانس، شورای حکام، یا غربی‌ها فکر می‌کنند که می‌توانند با فشار و زور ایران را وادار به اجرای آنچه می‌خواهند کنند به‌نظر در اشتباه هستند، چرا که ایران بارها ثابت کرده زیر بار فشار غربی‌ها نخواهد رفت.

* واکنش آمریکا به گزارش آژانس

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیه‌ای گفت: ایران باید بدون تاخیر بیشتر با آژانس برای اجرای کامل تعهدات پادمان الزام‌آور قانونی خود همکاری کند. متیو میلر مدعی شد: این گزارش نشان داد که ایران قصد دارد به گسترش برنامه هسته‌ای خود به روش‌هایی که هدف صلح‌آمیزی ندارد، ادامه دهد. وی افزود: ما در هماهنگی نزدیک با شرکا و متحدان خود باقی می‌مانیم و آماده هستیم در صورت ادامه همکاری نداشتن ایران با این آژانس، به افزایش فشار بر تهران ادامه دهیم.

*بیانیه گروه 7

سران «گروه 7»  ایران را به پیشبرد برنامه هسته‌ای نظامی ‌و همچنین تلاش برای ارسال موشک بالستیک به روسیه متهم کرده و در بیانیه‌ای، هشدار دادند که تحریم‌های بیشتری را علیه تهران وضع خواهند کرد. رهبران گروه هفت بدون اشاره به بی‌تعهدی خود درقبال توافق هسته‌ای، از ایران خواستند فعالیت‌های غنی‌سازی هسته‌ای خود را متوقف کند و هشدار دادند که تحریم‌های تازه‌ای را علیه تهران وضع خواهند کرد. گروه هفت با طرح این ادعا که اقدامات هسته‌ای کنونی ایران توجیه غیرنظامی‌ندارد، هشدار دادند در صورت ادامه‌ یافتن برنامه هسته‌ای ایران یا انتقال موشک‌های بالستیک به روسیه، اقدامات جدیدی علیه تهران اتخاذ خواهند کرد. بر اساس پیش‌نویس یک سند که به رویت خبرگزاری رویترز رسیده، سران کشورهای گروه هفت در بیانیه خود از تهران خواسته‌اند آز آن چه تشدید تنش‌ها در حوزه هسته‌ای خوانده‌اند، دست برداشته و غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کند، اقدامی‌که به ادعای آن‌ها هیچ توجیه غیرنظامی‌ معتبری ندارد.