چالش همیشگی با آژانس
ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی همواره با یکدیگر مسائلی داشته و برخی پروندههای ایران در این نهاد ازگذشته به این سو باز بوده است. اینکه در گذشته آقای گروسی اعلام کرده بود که ایران بسیار بیشتر از حدودی که بر اساس برجام میتوانسته اقدام به غنیسازی اورانیوم کند؛ به سمت غنیسازی با غنای بالا حرکت کرده و حجم اورانیوم غنی شده در ایران چندین برابر مفاد برجام است؛ خود بیان کننده آن است که اختلافاتی بین ایران و آژانس وجود دارد.
از سوی دیگر آژانس گویا معتقد است که ایران این غنی سازی را هم با استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته انجام میدهد. از سوی دیگر برخی در ایران اظهاراتی در ارتباط با حرکت به عبور از آستانه هستهای میکنند؛ که این اظهارات موجب شده با وجود حجم غنیسازی اورانیوم در ایران آژانس به دیده دیگری به اقدام ایران در غنیسازی در برابرخروج آمریکا از برجام بنگرد. یکی دیگر از چالشهای ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی مربوط به حضور برخی از بازرسان آژانس در ایران است. از قرار معلوم ایران برخی از بازرسان آژانس را راه نداده است. هرچند آقای اسلامی اعلام کردهاند که هیچکدام از بازرسان آژانس ممنوعیتی برای ورود به ایران ندارند. این موارد باعث شده چالشهایی بین ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی وجود داشته باشد. گاهی البته این چالشها به علت مذاکراتی که بین مقامات سیاسی و فنی ایران و آژانس صورت گرفته رو به کاهش گذاشته و در برخی مواقع نیز بر عمق چالشهای ایران با این نهاد افزوده شده است. با این وجود همواره کوشیده شده در نشستهای اخیر آژانس قطعنامهای علیه ایران صادر نشود. این عدم صدور قطعنامه به رغم آن است که گروسی نیز گزارشهای چندان مثبتی را در ارتباط با مساله هستهای ایران به شورای حکام نداده که بیانیهای علیه ایران در دورههای گذشته صادر نشده بود. این بار البته اروپاییها مسیر دیگری را در دستور کار قرار داده بودند و شاید به دنبال آن هستند که با این قطعنامه به گونهای به ایران اخطار دهند. البته آمریکاییها نیز بینابین رفتار کردند و چون در حال مذاکره با ایران در عمان هستند نخواستند در ارتباط با رفتارهای هستهای ایران سختگیری کنند. از جمله دلایل این رفتار این بود که آنها شرایط درونی ایران را به تصویر کشیدهاند چرا که ایران اکنون رئیس قوه مجریه و رئیسجمهور خود را از دست داده است و فایدهای هم ندارد در شرایطی که مذاکراتی بین ایران و آمریکا وجود دارد؛ غربیها بخواهند قطعنامهای را علیه ایران به تصویب برسانند. چرا که هر گونه اقدامی علیه تهران موجب میشود که ایران رفتارهای خود را دچار تغییراتی کند که در مجموع به نفع میز مذاکرات نخواهد بود.
*سیدجلال ساداتیان
کارشناس روابط بینالملل
ارسال نظر