رفیق شرقی علیه ایران موضع گرفت

**احضار سفیر چین

با صدور این بیانیه سفیر چین در تهران صبح سیزدهم خرداد توسط محمد علی بک، دستیار وزیر و مدیرکل خلیج فارس وزارت امور خارجه احضار و مراتب اعتراض دولت جمهوری اسلامی ایران در خصوص تکرار حمایت دولت چین از ادعاهای بی‌اساس مندرج در بند ۲۶ بیانیه پایانی نشست مشترک جمهوری خلق چین و امارات متحده عربی به وی ابلاغ و یادداشت اعتراض تسلیم او شد. در این دیدار مدیرکل خلیج فارس وزارت امور خارجه با یادآوری روابط ویژه و ممتاز ایران و چین، احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها را به عنوان یکی از اصول شناخته شده و بنیادین در مناسبات بین‌المللی دانست و بر تعلق ابدی جزایر سه گانه ایرانی در خلیج فارس به جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد و افزود؛ دولت جمهوری اسلامی ایران هر ادعایی از هر طرفی در این خصوص را مردود و غیر قابل پذیرش می‌داند. دستیار وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد؛ انتظار این است که با توجه به همکاری‌های راهبردی دو کشور ایران و چین، دولت چین مواضع خود را نسبت به این موضوع اصلاح نماید. سفیر چین نیز اظهار داشت مراتب اعتراض دولت جمهوری اسلامی ایران را در اسرع وقت به مقامات کشورش منعکس خواهد کرد.

*واکنش چین به اعتراض ایران درباره جزایر سه گانه

اما به گزارش خبرگزاری رویترز، سخنگوی وزارت خارجه چین روز دوشنبه بار دیگر از ایران و امارات خواست تا «اختلافات» خود را از طریق گفت‌وگو و رایزنی حل کنند و مواضع چین در این مورد را «موضعی ثابت» توصیف کرد. مائو نینگ در یک نشست خبری در پاسخ به سوالی درباره اعتراض ایران به این موضع چین، گفت: «محتوای مربوطه در بیانیه مشترک چین و امارات متحده عربی با موضع چین مطابقت دارد.» چین در دسامبر ۲۰۲۲ نیز با صدور بیانیه‌ای مشترک با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس با نادیده گرفتن تمامیت ارضی ایران و حق حاکمیت ایران بر جزایر ایرانی، خواستار تلاش برای حل و فصل موضوع جزایر سه‌گانه شده بود.

*دلیل اقدام چین چیست؟

پیشتر و در آبان ۱۴۰۱ و در جریان سفر رئیس‌جمهور چین به عربستان و شرکت در اجلاس سران شورای همکاری، شی جین پینگ پای بیانیه ادعایی علیه ایران را امضا کرد و با وجود توصیه‌های ایران مجددا این اقدام از پکن سر زد. اما چرا به‌رغم یادآوری احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی ایران به عنوان یکی از اصول شناخته شده و بنیادین در مناسبات بین‌المللی و تعلق جزایر سه گانه ایرانی در خلیج فارس به جمهوری اسلامی ایران، طرف چینی سمت امارات را می‌گیرد؟ چند دلیل را می‌توان برای این رفتار چین برشمرد: اول، جایگاه اقتصادی دولت‌های عرب خلیج فارس در اقتصاد چین است که حجم تجارت بین پکن با عربستان و امارات را مجموعا به ۲۰۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ رسانده است، این در حالی است که تجارت دوجانبه چین و ایران رقمی کمتر از ۲۰ میلیارد دلار را شامل می‌شود. دلیل دوم که تحلیلگران همواره بر آن تاکید کرده‌اند، عدم توازن در جهت‌گیری‌های سیاست خارجی ایران است که در طول چند سال‌ گذشته تاکید دوچندانی بر روابط با شرق داشته است و پکن نیز این واقعیت را دریافته که بازی با جزایر و حمایت از امارات، هزینه‌ای را از سوی ایران متوجه آن نمی‌کند. لازم است تا ایران در گام اول حمایت خود را در سطح اعلانی از مالکیت چین بر تایوان تغییر دهد و در صورت لزوم سیاست خود را نیز در عمل مورد ارزیابی قرار دهد.