ایران؛ انزواپذیر نیست

کشورهایی مثل لبنان و سوریه سه روز عزای عمومی اعلام کردند و کشورهایی مثل پاکستان، ترکیه و هند هم یک روز عزای عمومی اعلام کردند.برخی از کشورها واکنشی نمادین داشتند. به عنوان مثال روسیه جزو کشورهایی بود که پرچم خود را به حالت نیمه‌افراشته درآورد.بخش دیگری از کشورهای جهان، پیام تسلیت ارسال کردند. اردن، بحرین و عربستان از جمله کشورهایی بودند که پادشاهِ آن‌ها پیام تسلیت ارسال کرد. رهبر کره شمالی و پاپ هم از دیگر افرادی بودند که پیام تسلیت فرستادند.روسای جمهور برخی از کشورها برای شرکت در مراسم تشییع حاضر شدند. امامعلی رحمان، رئیس‌جمهوری تاجیکستان و قیس سعید، رئیس‌جمهوری تونس از جمله این افراد بودند. رئیس‌جمهوری تونس برای اولین بار بعد از انقلاب اسلامی، وارد خاک ایران شده است. نخست‌وزیر برخی از کشورها نظیر سوریه، عراق، ارمنستان و پاکستان هم در این مراسم حضور پیدا کردند.«آرمان ملی» برای تحلیل و بررسی واکنش های بین المللی به شهادت رئیس جمهور فقید ایران با دکتر حسن هانی زاده گفت وگو کرده که در ادامه می خوانید.

*ارزیابی شما از واکنش های بین المللی نسبت به شهادت آقای رئیسی چیست؟پیام های تسلیتی که بابت این اتفاق از سوی رهبران کشورهای مختلف صادر شد جایگاه ایران را در چه سطحی از فضای بین المللی نشان داد؟

مراسم تشییع رئیس جمهور فقید ایران آقای رئیسی،وزیر امور خارجه،امام جمعه و استاندار تبریز که با جمعیت عظیم و میلیونی در شهرهای مختلف کشور اعم از تبریز،قم،تهران،بیرجند و مشهد برگزار شد به خوبی نشان داد که شخصیت و جایگاه آقای رئیسی در تراز بالای داخلی و بین المللی قرار دارد و مورد احترام همگان است.نکته مهمی که در این مراسم ها وجود داشت پایگاه مردمی است که آقای رئیسی و همراهان ایشان بین مردم داشتند و مردم نیز به خوبی از زحمات و تلاش هایی که رئیس جمهور فقید و همراهان شهیدش داشتند تشکر کردند.از سوی دیگر حضور90 هیأت خارجی در مراسم تشیع جنازه رئیس جمهور فقید ایران به خوبی نشان می دهد که جایگاه ایران در عرصه بین المللی بسیار بالاست و علی رغم اینکه دشمنان خارجی عنوان می کنند ایران در انزوا قرار دارد ایران انزواپذیر نیست و از جایگاه ممتازی در عرصه بین المللی برخوردار است.بسیاری از رهبران،روسای جمهوری و نخست وزیران کشورهای منطقه و جهان شخصا برای عرض تسلیت به مردم ایران به تهران سفر کردند و در مراسم تشییع جنازه شرکت کردند که نشان دهنده جایگاه والای آقای رئیسی بین رهبران سیاسی منطقه است.حضور بسیاری از وزرای خارجه کشورهای مختلف که در گذشته با آقای امیرعبداللهیان مراوده و دوستی داشته اند نیز از نکات قابل توجه این مراسم بود.این اتفاق به خوبی نشان می داد که ایران دارای جایگاه و نفوذ بالایی در بین کشورهای جهان و منطقه است. در روزهای اخیر نزدیک به نصف کشورهای عضو سازمان ملل متحد به مناسبت درگذشت رئیس جمهور ایران پیام تسلیت ارسال کردند و هیأت هایی را به تهران اعزام کردند.حضور رئیس جمهور تونس و ترکمنستان به همراه نخست وزیر عراق و امیر قطر نشان می دهد که ایران انزوا پذیر نیست و جایگاه والایی در عرصه بین المللی و در بین کشورهای منطقه و جهان دارد.از سوی دیگر حضور رهبران جبهه مقاومت در تهران و ادای احترام به رئیس جمهور فقید و همراهانش نشان می دهد که جایگاه ایران در عرصه بین المللی از ابعاد مختلف حائز اهمیت است.

• شهادت آقای رئیسی و امیرعبداللهیان چه تغییراتی در سیاست خارجی ایران در دولت آینده به وجود خواهد آورد؟آیا دولت آینده نیز در زمینه سیاست خارجی در مسیری حرکت می کند که دولت آقای رئیسی حرکت می کرد؟

من فکر می کنم هم خدمات آقای رئیسی در دوران ریاست جمهوری و هم درگذشت ایشان جایگاه ایران را در عرصه بین المللی ارتقا داد. شرایط به شکلی است که در روزهای اخیر همه رسانه های جهان به اتفاقات داخل ایران چشم دوخته اند و به صورت مرتب مراسم ها و واکنش های بین المللی به این اتفاق را رصد می کنند.پس از مراسم تشییع، جهان در انتظار انتخابات ریاست جمهوری آینده ایران خواهد بود که قطعأ انتخاباتی پرشور و با مشارکت بالای مردم خواهد بود.این انتخابات نیز در یک فضای دموکراتیک برگزار خواهد شد و از بین کسانی که خود را کاندیدای ریاست جمهوری کرده اند یک نفر به عنوان رئیس جمهور انتخاب خواهد شد.به همین دلیل نیز تغییر زیادی در سیاست خارجی ایران رخ نخواهد داد و به مرور زمان کشور دوباره در مسیری که در گذشته حرکت می کرد قرار خواهد گرفت.شرایط کشور به شکلی است که رئیس جمهور بعدی کشور نیز هر کسی که خواهد بود در همان مسیری حرکت خواهد کرد که آقای رئیسی حرکت کرده بود تا بتواند همچنان جایگاه خود را در عرصه بین المللی حفظ کند.

حضور90 هیأت خارجی در مراسم تشیع جنازه رئیس جمهور فقید ایران به خوبی نشان می دهد که جایگاه ایران در عرصه بین المللی بسیار بالاست و علی رغم اینکه دشمنان خارجی عنوان می کنند ایران در انزوا قرار دارد ایران انزواپذیر نیست و از جایگاه ممتازی در عرصه بین المللی برخوردار است.بسیاری از رهبران،روسای جمهوری و نخست وزیران کشورهای منطقه و جهان شخصا برای عرض تسلیت به مردم ایران به تهران سفر کردند و در مراسم تشییع جنازه شرکت کردند که نشان دهنده جایگاه والای آقای رئیسی بین رهبران سیاسی منطقه است

*پس از شهادت آقای رئیسی وزارت خارجه آمریکا نیز به ایران بابت این اتفاق تسلیت گفت.این پیام تسلیت در شرایطی که گمانه زنی هایی درباره مذاکرات ایران و آمریکا در عمان مطرح است به چه معناست؟

این تسلیت ابتدا به دلیل جنبه های انسانی است که در عرصه بین المللی مرسوم است. به هر حال پس از درگذشت مقامات عالی رتبه کشورهای مختلف پیام های تسلیتی از سوی رهبران سیاسی صادر می شود که در عرصه بین المللی عرف است. این وضعیت درباره پیام تسلیتی که وزارت خارجه آمریکا به مناسبت درگذشت رئیس جمهور فقید ایران صادر کرده نیز وجود دارد.به هر حال آقای رئیسی از جمله روسای جمهوری بود که در عرصه های مختلف بین المللی حضور پیدا می کرد و مسائل مختلف جهان اسلام و جهان را مطرح می کرد.در واقع محبوبیت ایشان بین جهان اسلام باعث شده که آمریکا ناچار شود که به مناسبت این اتفاق پیام تسلیت صادر کند و با صدها میلیون نفر از انسان های مسلمان و آزاده که با ایران ابرازهمدردی کردند همراهی کند. این اتفاق نیز به خوبی اهمیت جایگاه والای جمهوری اسلامی را در سطح منطقه و جهان نشان می دهد.اینکه این پیام به چه میزان می تواند در مناسبات بین ایران و آمریکا نقش تعیین کننده ای داشته باشد به حسن نیت و رویکرد دولت آمریکا و دولت آینده آمریکا خواهد داشت.واقعیت این است که گفت وگوهایی که در هفته های اخیر بین ایران و آمریکا در عمان برگزار شده در شرایط کنونی تحت تأثیر فضای حزن انگیز داخل ایران قرار گرفته و در شرایط کنونی مذاکرات متوقف شده است.این احتمال وجود دارد که این مذاکرات در دولت آینده ایران نیز ادامه پیدا کند که این موضوع به این بستگی دارد که چه کسی در آینده وزیر خارجه ایران خواهد شد.در شرایط کنونی فضای داخلی ایران تحت تأثیر فضای حزن انگیز درگذشت رئیس جمهور است که به صورت طبیعی پس از انتخابات و انتخابات رئیس جمهور جدید این فضا تغییر خواهد کرد.

*عملکرد آقای امیرعبداللهیان در وزارت خارجه به چه صورت بود و کسی که جایگزین وی خواهد شد در آینده با چه چالش ها و فرصت هایی مواجه خواهد بود؟

آقای امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه دولت سیزدهم در نزدیک به سه سال تصدی گری وزارت امور خارجه تلاش هایی زیادی در راستای تقویت محور مقاومت انجام داد و توانست در این زمینه اقدامات موثری نیز انجام داد. از سوی دیگر ایشان تلاش زیادی برای ارتقای جایگاه ایران در عرصه بین المللی انجام داد که در این زمینه نیز عملکرد موفقی از خود نشان دادند.در واقع آقای امیرعبداللهیان از جایگاه ممتازی در تاریخ دیپلماسی ایران برخوردار است و تلاش کرد جایگاه ایران را در عرصه بین المللی ارتقا ببخشد.در طول هشت ماه جنگ غزه ایشان سفرهای متعددی به کشورهای اسلامی داشت و توانست یک جبهه متحد را علیه اسرائیل به وجود بیاورد. در این دوران آقای امیرعبداللهیان کمک های زیادی به مردم غزه کرد و در این زمینه موفقیت های زیادی به دست آورد.اینکه چه کسی در آینده به عنوان وزیر امور خارجه انتخاب خواهد شد بستگی به این دارد که در آینده چه کسی به عنوان رئیس جمهور انتخاب شود و چه رویکردی را در سیاست خارجی دنبال کند.دولت سیزدهم در زمینه سیاست خارجی تلاش زیادی کرد که در زمینه همگرایی منطقه ای فعالیت کند که در این زمینه توفیقاتی نیز به دست آورد. به همین دلیل به نظر می رسد دولت بعدی نیز همین مسیر را دنبال خواهد کرد و در این زمینه تلاش می کند.