صباح زنگنه در گفت و گو با«آرمان ملی»:
نیازی به سلاح هستهای برای بازدارندگی نداریم
آرمان ملی- احسان اسقایی: این روزها سخنان سیدکمال خرازی در ارتباط با احتمال تغییر دکترین هسته ای ایران در صورت به خطر افتادن امنیت کشور از سوی دولتهای خارجی موجب شده که برخی رسانهها از احتمال تغییر راهبرد هستهای ایران سخن به میان آورند.
حتی در آمریکا نیز به این سخنان واکنش نشان داده شده است به طوری که سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرده که این کشور نمی خواهد ایران به سمت ساخت سلاح هستهای حرکت کند. واقعیت آن است که ایران نیز به این راحتی ها استراتژی خود را به سمت ساخت سلاح هسته ای تغییر نخواهد داد. چرا که هنوز درهای مذاکره به منظور بازگشت به برجام و لغو تحریم ها باز است و کورسوی امید برای عبور بدون مشکل ایران و آمریکا از مسیری که حرکت در آن را از چند ماه قبل آغاز کرده اند وجود دارد. در عین حال این سوال مطرح میشود که اگر ایران به سمت ساخت سلاح هسته ای حرکت کند؛ چه خواهد شد؟ آیا ساخت سلاح برای ایران بازدارندگی ایجاد میکند؟ پرسشهای متعددی در این ارتباط مطرح است که باید به آنها پاسخ داده شود. در همین راستا صباح زنگنه، کارشناس روابط بین الملل با آرمان ملی به گفت وگو پرداخته است که در ادامه می خوانید.
* چند روز قبل آقای خرازی، رئیس شورای راهبردی سخنانی را در ارتباط با احتمال تغییر راهبرد هستهای ایران مطرح کرد، ارزیابی شما از این سخنان چیست؟
بحث استفاده از سلاح هستهای جز یکبار که آمریکاییها از آن استفاده کرده و ژاپن را مورد اصابت بمب هستهای قرار دادند، دیگر تکرار نشده و کشورهای دارای سلاح هستهای به دلایل مختلف از این سلاح مخرب استفاده نکرده اند. بلکه از این سلاح به عنوان آخرین ابزار بازدارنده در برابر حملات دیگران بهره میبرند.
*این بازدارندگی به چه معناست؟
باید دقت شود داشتن سلاح هسته ای ، مراحل ساخت آن ، نحوه نگهداری و قوانین و مقررات تعیین شده، بسیار مهم است. اگر کشورهایی که در 2 الی 3 دهه اخیر به سلاح هستهای مجهز شده اند را مورد بررسی قرار دهید ، متوجه خواهید شد که این سلاح تنها به عنوان ابزار بازدارنده در این کشورها استفاده میشود مانند چین که در برابر شوروی مجهز به سلاح هسته ای شد. شوروی در مقابل آمریکا، هند در مقابل قدرتهای بزرگ آن زمان و پاکستان در برابر هند اقدام به ساخت سلاح حرکت کردند.
* تل آویو نیز به منظور استفاده از همین توان بازدارندگی به سمت ساخت سلاح هسته ای رفته است چرا که در اوج جنگ غزه برخی وزرای افراطی اسرائیل پیشنهاد حمله هستهای به غزه را مطرح کردند.
رژیم صهیونیستی از همان اوایل توسط کشورهای غربی به دانش تولید سلاح هسته ای مجهز شد و اینکه این رژیم چه تعداد سلاح هستهای دارد ، بحث دیگری است. البته این رژیم به هیچ سازمان بین المللی اجازه بازرسی از مراکز هستهای اش را نداده و نمی دهد. دلیل مجهز شدن رژیم صهیونیستی هم این است که کشورهای منطقه نتوانند ماهیت آن را به چالش بکشد. هرچند در طول اتفاقات اخیر شاهد به چالش کشیده شدن این رژیم بودیم.
*اشاره به قدرت بازدارندگی سلاح هسته ای برای دفاع کشورها از امنیت خودشان کردید . اکنون این سوال مطرح است که چرا ایران که همواره مورد تهدید و هجمه کشورهای غربی و آمریکاست، نباید به این سمت حرکت کند؟
در کشور ما به دلایل انسانی و به علت مسائل فقهی تمایلی به ساخت سلاح وجود ندارد.
* شرایط داخلی اسرائیل آشفته است و آتش بس با حماس در حال تبدیل شدن به خواسته عمومی درتل آویو است. آیا اسرائیل تحت این فشارها تن به آتش بس می دهد و در این صورت شرایط برای زیست سیاسی اسرائیل چگونه خواهد شد؟
حماس بسیارعاقلانه و حکیمانه آتش بس مطرح شده درگفتوگو با حضور مصر و قطر را پذیرفته و عملا توپ را در زمین رژیم صهیونیستی انداخته است. رژیم صهیونیستی البته تحت فشارهای داخلی در تلاش است با حمله به رفح از زیر بار پاسخگویی به موافقت حماس خارج شود. این موضوع نشان میدهد که رژیم صهیونیستی در یک بنبست بسیار سختی قرارگرفته و این بن بست حتی ممکن است به سقوط نتانیاهو منجر شود. حتی اگر نتانیاهو سقوط نکند ائتلاف کنونی در دولت اسرائیل از بین خواهد رفت. موافقت حماس فقط حداقل های مورد انتظار نیروهای مقاومت از فلسطین تا عراق و سوریه و یمن است. برخی از مقامات آمریکا حتی اعلام کردند که ممکن است که در تغییراتی در ارسال سلاح به اسرائیل صورت دهند که این موضوع در نتایج جنگ اثرگذار است. هرچند این سخنان تعدیلی در ماهیت جنایتکارانه آمریکا و اسرائیل ایجاد نخواهد کرد.
نظرتان درباره روند عادی سازی بین عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی و قضیه توافقنامه چیست؟
حکومت عربستان تلاش میکند شرایط بهتری برای خود ایجاد کند و تصور حکام سعودی این است که برای رهایی از شر رژیم صهیونیستی باید با آن داد و ستد و تعامل داشته باشند و عادی سازی را تنها راه آن میدانند. اما شرایط موجود در غزه و همچنین پیشینه مذاکرات انجام شده برای عادی سازی و مطالباتی که عربستان در گذشته داشته، شرایط را برای حکام این کشور سخت کرده و فعلا نمیتواند امتیاز بیشتری از اسرائیل بگیرند. آمریکاییها در حالی برای انعقاد یک توافق با دولت سعودی تقلا می کنند که هر دو کشور یک تصور یا توهم عجیبی از مسائل منطقه ای دارند و این نشان میدهد، شرایط منطقه و روند تحولات منطقه را به خوبی درک نکرده اند و متوجه نیستند مسائل خاورمیانه به کدام سمت و سو میرود. آیا درخواست امنیت و امضای توافق نامه امنیتی با کاخ سفید میتواند امنیتِ منطقه را برقرار کند؟ آیا به اِزای این امنیت قرار نیست، برای به رسمیت شناختن اسراییل و دادن امتیاز به این کشور مقدمه چینی شود؟ آنهم در شرایطی که اسراییلیها همچنان به کشتار در غزه، رفح و در مناطق دیگر و در کرانه غربی رود اردن ادامه میدهد و کار را به جایی رسانده است که صدای اعتراضی نه فقط مردم فلسطین، بلکه مردم منطقه و از این فراتر مردم کلِ جهان را بلند کرده است. تقلا برای این توافق امنیتی در حالی صورت می گیرد که پیش از این بین آمریکا و عربستان توافق نامههای زیادی امضا شده است. در واقع آمریکاییها تامین کننده تسلیحات سعودیها بوده و هستند. یعنی این تصور را در بین دولت سعودی ایجاد کرده بودند که با خرید تسلیحات از آمریکا و احیانا حضور نیروهای نظامی ایالات متحده در پایگاههای داخل یا پیرامون عربستان میتواند امنیت شان را تضمین کند. اما یک قرائت درست از تحولات و تاریخ خاورمیانه این تصور را باطل میکند. در واقع آمریکا در افغانستان مدعی حمایت از دولت این کشور بود و بعد ناگهان دولت رسمی را رها کرد و حکومت را به طالبان سپرد. البته در جاهای دیگر هم آمریکاییها نتوانسته بودند به وعدههای خود عمل کنند.مصادیقی از این دست نشان می دهد که به هیچ وجه نباید به آمریکاییها اعتماد کرد.
.* یعنی سخنان آقای خرازی تنها یک چراغ قرمز و اخطار به غرب است؟
همان طور که اشاره کردید، بارها اعلام شده ایران تمایلی به ساخت سلاح هستهای ندارد اما در شرایطی که ملاحظه میشود که صهیونیستها به همه کشورهای همسایه تعرض کرده و این کشورها جرات پاسخ دادن را نداشتند و از سوی دیگر آمریکا به طور مداوم از این رژیم حمایت میکند، طبعا جای بحث در مورد توان نظامی کشورمان وجود دارد. باید دانست رژیم صهیونیستی جرات و توان استفاده از سلاح های هسته ای علیه ملتها و کشورهای دیگر را هم نخواهد داشت البته وجود نیروهای افراطی دسته راستی و نژاد پرست در این رژیم همواره این بحث را مطرح می کند که چرا وقتی آنها به راحتی و در سکوت قدرتهای بزرگ اقدام به شهید کردن 40 هزار نیروی انسانی کرده و در حالی که 15 هزار شهید کودک وجود دارد، این رژیم دست به پاکسازی نژادی میزند ، هیچ کشور قدرتمندی در برابر این رژیم سخنی نمی گوید بلکه دائم به آنها کمک مالی و اطلاعاتی میکنند ، باید به بررسی راه های بازدارندگی در ایران پرداخت. قطعا آقای خرازی بهتر می توانند دلایل این گفتار خود را بیان کنند اما حتما آمریکا در جایگاهی نیست که بتواند به سخنان ایشان اعتراض و اقدام به تهدید کند چرا که این آمریکاست که عملا با سازو کار اسرائیل به جان مردم فلسطین افتاده و این کشتارها را انجام میدهد و آمریکا نمی تواند خود را از این موضوع مبرا کند. حمایتهای آمریکاییها از رژیم اسراییل بسیار روشن تر از گذشته شده است. امروزه در افکار عمومی جهان این آگاهی وجود دارد که هر اقدامی که به نفع اسراییل انجام شود، باعث تشویق این رژیم برای تداوم جنایات خود است و آنها را برای تخریب شهرهای فلسطینی نشین و تعدی به دیگر کشورها جری تر می کند.
حماس بسیارعاقلانه و حکیمانه آتش بس مطرح شده درگفتوگو با حضور مصر و قطر را پذیرفته و عملا توپ را در زمین رژیم صهیونیستی انداخته است. رژیم صهیونیستی البته تحت فشارهای داخلی در تلاش است با حمله به رفح از زیر بار پاسخگویی به موافقت حماس خارج شود. این موضوع نشان میدهد که رژیم صهیونیستی در یک بن بست بسیار سختی قرارگرفته و این بن بست حتی ممکن است به سقوط نتانیاهو منجر شود. حتی اگر نتانیاهو سقوط نکند ائتلاف کنونی در دولت اسرائیل از بین خواهد رفت
* واقعا ایران نیازی به داشتن سلاح هستهای ندارد؟
جمهوری اسلامی ایران نیازی به داشتن سلاح هستهای ندارد تا قدرت بازدارندگی در برابر اسراییل باشدچرا که مشاهده کردید ایران با نمایش تعدادی از پهپادها و موشک ها نشان داد که اسرائیل آن غول نیست که نتوان شاخش را شکست. این قدرت اساسی که رژیم صهیونیستی را باز می داد و باز خواهد داشت.
*آیا ممکن است که آنچه اسرائیل در غزه به دنبال آن است را به دست آورد؟
قدرت ملت فلسطین در برابر اسرائیل بازدارنده است. به عبارت بهتر قدرت مردم مقاوم فلسطین ،رژیم صهیونیستی را باز خواهد داشت. این رژیم حدود چند ماه است به اقداماتش در غزه، رفح و کرانه غربی ادامه داده اما همچنان ملت فلسطین مقاومت می کند و نشان دادند که جایگاه جعلی و ساختگی اسرائیل قابل شکستن است. همگان شاهد بودند که آن جایگاه شکسته شد و این درحالی است که کشورهای عربی نتوانستند بیش از 6روز علیه اسرائیل بجنگند اما مردم فلسطین حدود 8 ماه مقاومت کردند و همه اهداف صهیونیست ها را با شکست روبرو کردند. از این رو نیازی نیست که ایران سلاح هستهای داشته باشد تا این رژیم باز بایستد.
نسبت مردم غزه با حماس چطور است یعنی حمایت کافی صورت می گیرد؟
مردم غزه علیرغم هزینههای زیاد با حماس اخت شدهاند. اکثر مردم غزه طرفدار حماس هستند و در کرانه غربی نیز وضعیت نصف-نصف است؛ یعنی نیمی از مردم حامی حماس و سایر گروههای مبارز هستند و نیمی دیگر هم به دلیل اینکه منافعشان با دولت خودگردان گره خورده، طرفدار آن هستند.
*شما پیشنهادی برای تصمیم گیران فلسطینی دارد که با کمترین هرینه بیشترین دستاورد را داشته باشند؟
بهترین حالت برای جمع بندی داخلی در فلسطین این است که از طریق انتخابات جدید نمایندگان پارلمان این اتفاق رخ دهد؛ درغیراینصورت قدرتهای موجود باید از طریق توسل به زور و فشار حیطه مدیریت، قدرت و سلطه خود را تحمیل بکنند. کشورهای غربی تمایل زیادی به تشکیلات خودگردان دارند و حتی اسرائیل نیز ترجیح میدهد که تشکیلات خودگردان طرف حساب آنها باشد. زمان زیادی از آخرین انتخابات پارلمانی فلسطین گذشته است بنابراین باید انتخابات مجددی برگزار و وزن هریک از گروههای داخلی مشخص شود.
ارسال نظر