حماس- اسرائیل؛ امکان توافق

چرا که برای اسرائیل اصل ریشه‌کن کردن حماس بود در حالی که اکنون خود اسرائیلی‌ها با حماس مذاکره می‌کنند و این مذاکرات گاهی مواقع موفق می‌شود و گاهی نمی‌شود اما در هر صورت اسرائیل با همان نیروهای مسلحی در حال مذاکره است که می‌خواست از بین ببرد. شاید علتش نیز این باشد که در حال حاضر فشارهای بین‌المللی و افکار عمومی که کاملا در داخل آمریکا بر علیه اسرائیل است که خیلی هم در جهان در حال پر رنگ شدن است. خود دولت آمریکا هم خواه ناخواه در یک فشار مضاعفی قرار گرفته که هم باید از اسرائیل حمایت کند و هم اینکه تا حدودی هم این دولتی که بر سر کار است را مهار کند. لذا این امکان وجود دارد که نتانیاهو و دولتش اگر بخواهد روی کار بماند باید یک راه حل سیاسی برای این مساله پیدا کند. البته اینجا دو امکان وجود دارد که اتفاق بیفتد. نخست اینکه نتانیاهو و دولتش به صورت تاکتیکی استعفا دهند و یک دولت دیگر به‌وجود بیاید که آن دولت با مذاکرات موافقت کند و چه به صورت 40 روزه یا مدام این آتش بس انجام بگیرد. بعد هم راه حل‌های سیاسی و نظامی چه با کمک اعراب و چه در واقع با کمک دولت خودگردان در ارتباط با غزه انجام شود. در غیر این صورت نتانیاهو امکان دارد که خودش تصمیم بگیرد و بگوید هدف اصلی ما این است که اسرا را آزاد کنیم و بعد از آن نیز به اندازه کافی حماس را تحت فشار قرار خواهیم داد که بعد از آتش بس راه‌حلی را که مدنظر ما هست با کمک اعراب بتوانیم پیدا کنیم. لذا به رغم اینکه به استراتژی از بین بردن حماس نرسیدیم ولی بتوانیم آنها را کنترل و خلع سلاح کنیم و یک خنثی سازی از حماس تحت سیطره دولت خودگردان و اعراب صورت بگیرد. این دو گمانه زنی ممکن است که اتفاق بیفتد ولی یک موضوع مشخص است و آن اینکه امروز نتانیاهو و دولت اسرائیل دیگر نمی‌توانند در رابطه با رفح آنگونه که گفته رفتار کرده و قسمت‌های مختلفش را بمباران شدید و تخریب‌ها را انجام دهد؛ زیرا بسیاری از فلسطینی‌ها در آنجا تجمع کرده‌اند و بنابر این بسیار آسیب پذیر هستند و بعد هم به نظر می‌آید که دولت‌های عرب احتمالا به این موضوع رضایت نخواهند داد و عکس‌العمل شدید‌تری خواهند داشت. لذا در مجموع می‌توان پیش بینی کرد که تحت شرایطی این توافق و آتش‌بس صورت بگیرد. البته اسرائیل گفته آنچه در قطر یا قاهره با حماس توافق کردند مورد توافق ما نیست اما امکان دارد که این توافقات را با تغییراتی بپذیرند و آتش‌بس موقت ایجاد شود و بعد هم مذاکرات برای اینکه در آینده، غزه به چه صورت اداره شود و تحت سیطره چه نیروهایی قرار بگیرد مذاکرات را انجام دهند. 

*  علی اصغر زرگر 

 تحلیلگر مسائل بین‌الملل