غربی ها توان جدید ایران را لحاظ کرده اند

به نظر می رسد با اندکی تغییر نقشه های امنیتی منطقه درحال پیرایش است. به طوری که نه اعراب، نه آمریکا و نه حتی متحدان ایالات متحده مانند اسرائیل نمی توانند بدون در نظر گرفتن قدرت تهران تصمیمی در ارتباط با آینده منطقه بگیرند. از سوی دیگر البته آنها در نظرخواهند داشت به خاطر هماهنگی با طرح های امنیتی امریکا، ایران را بدون سر و صدا به حاشیه ببرند. از این منظر به نظر ایران باید به صورت دقیقی توسعه روابط خود با کشورهای همسایه را در دستورکار قرار داده تا حصر ژئوپلیتیکی ایجاد شده برای خود را بشکند و از با حل مسائل اصلی اش با جامعه جهانی اجازه ندهد خناسان بیش از این برای ایران نقشه بکشند. «آرمان ملی» برای بررسی موقعیت‌های پیش روی ایران بعد از وقایع اخیر در منطقه با سید جلال ساداتیان، سفیرسابق ایران در لندن به گفت و گو پرداخته است. وی معتقد است:« فرانسه، انگلستان، آمریکا و اردن و برخی دیگر کشورهای عربی در شب عملیات ایران به کمک اسرائیل آمدند تا شرایط را مهار کنند. این مورد نشان می دهد که واقعیتی وجود دارد و آن واقعیت قدرت نظامی، موشکی و پهپادی ایران است. البته این مورد را هم باید در نظر گرفتن ایران تا ابد نمی تواند در بعد داخلی تنها با تکیه به این قدرت پیش رود. در نتیجه مسئولین باید به این مورد توجه کنند که مساله دیپلماسی در ایران باید جدی گرفته شود. باید قدر اقدام نظامی را دانست کما اینکه ایران بعد از 2 هفته بررسی اقدام به حمله به اسرائیل کرد و این مورد نشان می‌دهد که بعد تصمیمات عقلانی برجسته شده است. از این به بعد نیز ایران نیازمند دیپلماسی است و اگر این دیپلماسی به کمک ایران بیاید و تهران بتواند مسائل خود را حل کند و نظام تحریم ها را از هم بپاشاند و اعلام کند که ما قدرتی هستیم که در منطقه مستقر هستیم و شما نمی توانید ما را نادیده بگیرید اگر این اینگونه رفتار کنیم و از موقعیت کنونی به نحو احسنت استفاده نماییم برنده ایم.. .» این گفت وگو را در ادامه می خوانید.

*تهران با سنبه پر زور خود یعنی موشک و پهپاد تلاش کرد چهره برجسته ای از خود در برابر هر گونه تجاوز از بیرون را به نمایش بگذارد، جایگاه ایران بعد از این تصمیم تهران در منطقه را چگونه ارزیابی می کنید؟

هنگام عملیات ایران علیه اسرائیل غربی ها و خصوصا آمریکایی ها صراحتا به ایران پاسخ دادند که قصد جنگ را ندارند. حمله ایران به اسرائیل هشدارهای لازم به تل آویو را داد. این درحالی بود که تهران به هیچ وجه به سمت مناطق مسکونی و جمعیتی شلیک نکرد اما تبادل پیام ها جدی بوده است و البته تهران از اقدام خود نیز کوتاه نیامده است.

* آیا این عملیات تهران می تواند عملا زمینه های هرگونه مذاکره برای احیای برجام را از بین ببرد؟ در این معنا که آنها به سمت فشار بیشتر علیه ایران حرکت کنند؟

به نظر می رسد رفت وآمدها در ارتباط با برجام همچنان ادامه دارد هرچند آنطور که طرفین اعلام کرده اند مذاکرات مستقیمی با یکدیگر ندارند. ظاهرا مذاکرات با آژانس با ایران جدی است و دبیر کل آژانس هم قصد دارد به تهران بیاید. در آخرین مورد حتی احتمال آن داده شد که شورای حکام قطعنامه ای علیه ایران صادر کند اما اتفاقی نیفتاد چون از منظر سیاسی گفت و گوهایی برای حل مساله هسته‌ای ایران وجود دارد. به نظر پیغام ها هنوز هم در حال تبادل است.

* در تهران چه این انگیزه هنوز در بین مقامات ایران وجود دارد که به سمت حل مساله حرکت کنند؟

در تهران تمایل برای مذاکره وجود دارد با اقداماتی که در منطقه در حال شکل گیری است نیز تهران در حال ارسال این پیام است که در منطقه تنها نیست و گروه های حامی ای دارد که از قدرت اثرگذاری نیز برخوردارند. این در آن معناست که اگر قرار باشد با تهران برخورد شود حتی اگر ایران نتواند به پیروزی برسد می تواند در برابر اقدامات اشتباه علیه خود مزاحمت هایی را ایجاد خواهد کرد. البته به نظر می‌رسد غربی ها نیز به دنبال تنش در منطقه تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نیستند و البته مشخص نیست که ترامپ رئیس جمهور شود و بخواهد این رویه را تغییر دهد و یا حتی بایدن پیروز در انتخابات شاید بخواهد رویه خود یعنی عدم درگیری در منطقه را تغییر دهد، این موارد فعلا احتمالات است.

*اما برخی نیز معتقدند احتمال اینکه آمریکا دست به رکبی بزند و با ایران هراسی به سمت ایجاد یک سپر بالستیک حرکت بکند نیز وجود دارد؟

بله این احتمال هم وجود دارد. جمهوری خواهان با ایران هراسی همواره به دنبال آن هستند که زمینه فروش اسلحه به اعراب و کشورهای منطقه را فراهم آورند. البته این مورد را هم باید در نظر بگیریم که سال هاست که اعراب در حال خرید اسلحه هستند و از این به بعد نیز اسلحه خواهند خرید.

* خرید اسلحه از اسرائیل توسط اعرابچه با این اقدام این خرید ها تعدیل می‌شود؟

امارات و بحرین قراردادهای خوبی با اسرائیل منعقد کردند که تل آویو برای آنها گنبد آهنین بسازد اما واقعه 7 اکتبر شکسته شدن گنبد آهنین و همچنین برخورد موشک های ایران به اسرائیل موجب شده است که این قراردادها عموما هوا شود.

* البته برخی نیز در حال بزرگ جلوه دادن خطر حمله اتمی اسرائیل هستند، آیا این مورد با واقعیت های منطقه و آسیب پذیر بودن اسرائیل تطابق دارد؟

این تحلیل ها آخر الزمانی است و افرادی در نقاط مختلف جهان در حال کار کردن روی این مورد هستند اما مساله استفاده از سلاح هسته‌ای مساله پیچیده ای است و تل آویو نمی تواند به این راحتی ها از این سلاح استفاده کند. همان طور که برخی در کابینه اسرائیل حتی پیشنهادهایی در این ارتباط در مورد غزه دادند. تمامی این تحلیل ها و نگاه‌هایی وجود دارد اما واقعیت چیز دیگری است.

* واقعیت را چه می دانید؟

واقعیت آن است که ایران طی سال های طولانی هزینه های بسیاری کرده است که توان و نفوذ خود را در منطقه افزایش دهد.. ایران این مسیر را رفته تا به توان نظامی کنونی برسد و اکنون این توان نظامی را به رخ کشیده است و اکنون ایران می گوید که من این توان نظامی را دارم و این توان هم واقعی است و می توانم اقداماتی هم انجام دهم حال باید دیگران این توان را لحاظ کنند.

* به نظر شما این توان نظامی از سوی آنچه شما دیگران می نامید لحاظ شده است؟

بله به نظر می‌رسد این توان نظامی لحاظ شده است. فرانسه، انگلستان، آمریکا و اردن و برخی دیگر کشورهای عربی در شب عملیات ایران به کمک اسرائیل آمدند تا شرایط را مهار کنند. این مورد نشان می دهد که واقعیتی وجود دارد و آن واقعیت قدرت نظامی، موشکی و پهپادی ایران است. البته این مورد را هم باید در نظر گرفتن ایران تا ابد نمی تواند در بعد داخلی تنها با تکیه به این قدرت پیش رود. در نتیجه مسئولین باید به این مورد توجه کنند که مساله دیپلماسی در ایران باید جدی گرفته شود. کما اینکه ایران بعد از 2 هفته بررسی اقدام به حمله به اسرائیل کرد و این مورد نشان می‌دهد که بعد تصمیمات عقلانی برجسته شده است. از این به بعد نیز ایران نیازمند دیپلماسی است و اگر این دیپلماسی به کمک ایران بیاید و تهران بتواند مسائل خود را حل کند و نظام تحریم ها را از هم بپاشاند و اعلام کند که ما قدرتی هستیم که در منطقه مستقر هستیم و شما نمی توانید ما را نادیده بگیرید اگر این اینگونه رفتار کنیم و از موقعیت کنونی به نحو احسنت استفاده نماییم برنده ایم.

قبل از حمله ایران دائما آمریکایی ها اعلام می کردند که اگر ایران حمله کند آنها در کنار اسرائیل خواهند بود اما بعد از حمله ایران به تل آویو اعلام کرد که اگر بخواهی مقابله به مثل کنی به آمریکا ارتباطی ندارد و مداخله نخواهیم کرد. این مورد یعنی آمریکا به دنبال جمع کردن ماجرا بود. البته این تصمیم به نفع هیات حاکمه کنونی آمریکاست ؛چرا که انتخابات در آمریکا نزدیک است و نمی خواهند درگیر مساله اسرائیل شوند. در مقطع کنونی آمریکا به دنبال مهار شرایط پر تنش است. شاید هم به دنبال ان هستند که با مهار شرایط نتانیاهو از راس قدرت در اسرائیل کنار رود و کابینه اسرائیل سقوط کند و بعدا در مورد مساله غزه تصمیم بگیرند

*اگر مسئولین دولت نتواند از موقعیت کنونی به نفع منافع کشور استفاده کنند چه؟

اگر مسئولین بعد از این وقایع اخیر بخواهند یک طرفه جلو بروند و تحولی در دیپلماسی خود ایجاد نکنند اطلاع داشته باشند دنیا تا ابد از ما نخواهد ترسید و آنها حتما به سمتی خواهند رفت که به شکلی معادله بر هم خورده منطقه به وسیله ایران را به نفع خود تغییر دهند ولو اینکه حتی نبردی اتفاق بیفتد و لطمه ای ببینند. این مورد را باید به عنوان یک واقعیت و مساله جدی در نظر بگیرند. باید از فرصت ها قبل استفاده کرد.

*شما به حرکت ایران به سمت یک عقلانیت سخن گفتید اما برخی جملاتی را می گویند که با این عقلانیت سازوکار نیست برای نمونه یکی از اصولگرایان در موقعیت فعلی اعلام کرده که اگر لازم باید سلاح هسته‌ای هم خواهیم ساخت. این سخنان کجای حرکت به سمت عقلانیت است؟

از حد نهایت سمت چپ تا حد نهایت سمت راست در ارتباط با وقایع اخیر تحلیل ارائه می‌دهند و یا تهدید می‌کنند و ادعاهایی دارند اما آنچه عمل می‌شود مهم است. به نظر شورای عالی امنیت ملی و نقش رئیس ستادکل و نقش عالی ترین مقام کشور است که کشور را به سمت عقلانیت حرکت می دهد. این مجموعه است که کشور را هدایت می کنند. این مجموعه در حال حاضر اقتضایی عمل می کنند. واقعیت ها از سوی ایران برای منطقه وجود دارد و باید به گونه ای تحلیل کرد که این تهدیدات برای ایجاد آرامش منطقه ای تحلیل شود. برای نمونه تحرکت آمریکا را در نظر بگیریم، در ماجرای اخیر به نوعی میانجی بین طرفین درگیر شد. آمریکا تلاش کرد وسط ماجرا قرار گیرد.

* بیشتر در مورد نقش آمریکا در حوادث اخیر توضیح می‌دهید؟

قبل از حمله ایران دائما آمریکایی ها اعلام می کردند که اگر ایران حمله کند آنها در کنار اسرائیل خواهند بود اما بعد از حمله ایران به تل آویو اعلام کرد که اگر بخواهی مقابله به مثل کنی به آمریکا ارتباطی ندارد و مداخله نخواهیم کرد. حتی آمریکا اعلام کرد که بی طرف است و این بی طرفی در آن معناست که اگر تنشی بالا بگیرد دیگر آنگونه که باید از اسرائیل حمایت نخواهد شد. این مورد یعنی آمریکا به دنبال جمع کردن ماجرا بود. البته این تصمیم به نفع هیات حاکمه کنونی آمریکاست باید چرا که انتخابات در آمریکا نزدیک است و نمی خواهند درگیر مساله اسرائیل شوند. در مقطع کنونی آمریکا به دنبال مهار شرایط پر تنش است. شاید هم به دنبال ان هستند که با مهار شرایط نتانیاهو از راس قدرت در اسرائیل کنار رود و کابینه اسرائیل سقوط کند و بعدا در مورد مساله غزه تصمیم بگیرند.