وتوی دکترین ملک عبدا... توسط آمریکا

 اخیرا آمریکا اعلام کرده که قصد دارد که یک گردان نظامی در اسرائیل را مورد تحریم قرار دهد. تحریمی که اگر چه بعید است، اما بیان کننده نوعی نگاه منفی به بخشی از سیاست‌مداران و نظامیان اسرائیل محسوب می‌شود. «آرمان ملی» برای بررسی این احتمال که آمریکا قصد دارد این گردان نظامی را در اسرائیل مورد تحریم قرار دهد با فریدون مجلسی کارشناس روابط بین‌الملل به گفت‌وگو پرداخته است. وی معتقد است: « آمریکا طرح‌هایی دارد. آمریکا می‌داند که اگر قرار است دولت فلسطین تشکیل شود یکی از مسائل مورد مذاکره روشن شدن تکلیف شهرک‌نشینان است و تا زمانی که اینها در ساحل غربی رود اردن بساط خود را جمع نکنند، امکان ندارد مشکلات حل شود و چالش‌ها حل شود. به نظر می‌رسد دنیا به این سمت در حال حرکت است که از افراط گرایی بکاهد و رفتارهایی معقول‌تر و در غالب قطعنامه شورای امنیت پیگیری کند.» این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.

* اخیرا و حتی در اوج مشکلات اسرائیل در جنگ بعضا شنیده می‌شود به رغم حمایت‌های آمریکا از اسرائیل، اما چالش‌هایی بین سران دو کشور به وجود آمده است حتی این موارد به رسانه‌ها هم درز کرده آیا چالش جدی بین آمریکا و اسرائیل به وجود آمده است؟

روابط سیاسی یک امر ساده خطی نیست. دو کشور در روابط سیاسی مجموعه‌ای از ارتباطات را دارند که گاهی به موازات هم حرکت می‌کنند و گاهی اوقات هم همدیگر را قطع می‌کنند. درست است که آمریکا متحد اسرائیل است. درست است که آمریکا ضامن بقای اسرائیل است و حتی به خاطر بقای اسرائیل قطعا وارد جنگ هم خواهد شد، اما این روابط محکم دلیل نمی‌شود که آمریکا طرفدار همه اعمال و اقدامات و رفتارهای اسرائیل و یا عناصر وابسته به دولت اسرائیل باشد ولو اینکه اقدامات آنها برخلاف اصول حقوق بشر و اصول شناخته شده بین‌المللی باشد.

*اما بر اساس گفته خودتان آمریکا با اسرائیل متحد است این اتحاد چگونه اجازه می‌دهد با هم اختلافاتی داشته باشند؟

درست است که آمریکا و اسرائیل با یکدیگر متحد هستند، اما آمریکا منافع بسیار زیادی درجهان عرب دارد. منافع اقتصادی آمریکا با جهان عرب بسیار بیشتر از منافع اقتصادی آمریکا با اسرائیل است. خود اسرائیل هم به خاطر بهره‌مندی از منافع اقتصادی است که درصدد است با اعراب وارد مذاکره شود و به رغم جنگ اعراب و اسرائیل تلاش می‌کند با اعراب رفتار دو سویه برقرار کند.

*منظور شما از رفتار مسالمت آمیز آن است که اسرائیل درصدد است که تمام چالش‌های خود را با اعراب حل کند؟

خیر رفتار مسالمت‌آمیز با کردار مسالمت‌آمیز در صحنه عمل فرق می‌کند. در صحنه عمل کشورهای اصلی عربی یعنی مصر، عربستان سعودی، امارات و... توسعه اقتصادی پیدا کرده‌اند و اسرائیل درصدد است از این موقعیت آنها به نفع اقتصاد خود استفاده کند. آنها گویا همه در منطقه به دنبال توسعه اقتصادی هستند و به این نتیجه رسیده‌اند که با جنگ نمی‌توان به تحریم اقتصادی ادامه داد و آنها هم به دنبال رفتار مسالمت‌آمیز هستند. این مورد البته در آن معنا نیست که اعراب به خاطر بهره بردن از موقعیت اقتصادی اسرائیل از حقوق شناخته شده مردم فلسطین صرف‌نظر کنند.

*جناب مجلسی نگاه عربستان و کشورهای عربی به رسمیت شناختن اسرائیل با تمام مشکلاتی است که با آن دارند یا آنها طرحی برای حل مسائل گوناگون دارند؟

آنها دکترین ملک عبدا... را در پیش گرفتند و دکترین ملک عبدا.. این بود که باید سیاست دو کشوری اجرا شود و مرزهای آنها همان مرزهایی باشد که در قطعنامه 242 شورای امنیت به تصویب رسیده است.

* این به ضرر اسرائیل نیست؟

بله به ضرر اسرائیل است. اسرائیل باید از سرزمین‌های فلسطینی بیرون از مرزها عقب نشینی کند. یکی از این سرزمین‌ها که در زمان ترامپ با آن آشوب و بلوا و آن تهاجم غاصبانه نصیب اسرائیلی شده، شهرک‌ها ساحل غربی رود اردن است. این شهرک‌نشین‌ها به خوبی می‌دانند که وضعیت متزلزلی دارند. چون که آنها برخلاف اصول حقوقی و قانونی در این شهرک‌ها غاصب هستند. خودشان هم می‌دانند که با یک اقدام ناگهانی ممکن است ناچار شوند خانه و زندگی موقت را ترک کنند اما در همین مناطق گروه‌هایی از آنها رفتارهای افراطی را نسبت به فلسطینیان دنبال می‌کنند.

* از قرار معلوم آمریکا همین دست از شهرک‌نشینان را تحریم کرده است.

این دسته از شهرک نشینان با رفتارهای افراطی و غیرحقوق بشری خود همسایگان عرب خود را تحقیر می‌کنند. این رفتارها در شرایطی است که بین آنها و اعراب دیوارهایی وجود دارد و جدایی‌هایی ایجاد شده. این خبر از آمریکا در مورد تحریم گروهی در اسرائیل در مورد افرادی است که دست به آن افراط گرایی‌ها زده و رفتارهای غیر انسانی زدند و آمریکا هم به خوبی می‌داند که اگر آنها را محکوم نکند، آینده روابط خود را با کشورهای عرب به مخاطره انداخته است.

* آمریکا جز این مورد نقشه دیگری هم در ارتباط با تحریم این دسته از شهرک‌نشینان و یا یکی از گردان‌های اسرائیل ندارد؟

آمریکا طرح‌هایی دارد. آمریکا می‌داند که اگر قرار است دولت فلسطین تشکیل شود یکی از مسائل مورد مذاکره روشن شدن تکلیف شهرک نشینان است و تا زمانی که اینها در ساحل غربی رود اردن بساط خود را جمع نکنند، امکان ندارد مشکلات حل شود و چالش‌ها حل شود. به نظر می‌رسد دنیا به این سمت در حال حرکت است که از افراط گرایی بکاهد و رفتارهایی معقول‌تر و در غالب قطعنامه شورای امنیت پیگیری کند.

*اگر این طور است که شما می‌گوید که احتمال تشکیل کشور فلسطین وجود دارد پس چرا آمریکا طرحی در این زمینه را در جلسه شورای امنیت وتو کرد؟

کشورها به دنبال تشکیل کشور مستقل فلسطین هستند و پرونده آن هم در شورای امنیت مورد بررسی قرار گرفته و در آخرین رای گیری این تصمیم با یک وتوی آمریکا به حالت تعلیق درآمده است و بررسی آن به جلسه بعد در هفته بعد موکول شده که اکنون نیز هفته بعد فرا رسیده است بار دیگر باید آن خواسته مورد رسیدگی قرار گیرد.

*آیا با رسمیت یافتن کشور مستقل فلسطین چالش‌ها حل می‌شود؟

گمان نمی‌کنم این اتفاق بیفتد اکنون البته باید مساله غزه به نتیجه برسد تا دولت رسمی فلسطین بر دو پاره فلسطین مسلط شود. در این صورت البته شاید این مشکلات در خاورمیانه حل شود.