اپیدمی بیکاری و رکود در پروژه‌های عمرانی

فقدان سرمایه گذاری در این زمینه و حرکت کند در اجرای پروژه‌های ساخت مسکن از سوی دولت و وعده‌های ناتمام دولت دراین زمینه باعث شده که بسیاری چشم بر حضور در این بازار ببندند و در اندیشه خروج سرمایه‌های خود از بازار ساخت و ساز کشور به خارج از مرزها باشند تا شاید بتوانند به نتیجه و اهداف مالی و ... خود دست یابند. اما زمزمه حضور پیمانکاران خارجی در روزهای اخیر عاملی شده تا فعالان صنعت ساخت و ساز و شرکت کننده در پروژه‌های عمرانی مجدداً با نگاهی مشتاقانه و امیدوار به حضور در پروژه‌های داخلی در حوزه‌های مختلف شوند تا شاید با حل مشکلات موجود در  بازار مسکن در سایه تعامل با شرکت‌های دولتی و خصوصی به نقطه عطفی برسند. کارشناسان معتقدند؛ مشارکت بهینه بخش خصوصی با حمایت‌های مالی و غیرمالی دولت می‌تواند عاملی برای اشتغالزایی و درآمدزایی از طریق بخش خصوصی و خروج از رخوت در بازارهای مانند مسکن و .. شود که همگان از آن منتفع خواهند شد.

بیکاری مهندسان و فعالان  ساخت وساز

جواد خوانساری، عضو شورای عالی سندیکای شرکت‌های ساختمانی ایران، در این باره به «آرمان ملی» گفت: پروژه‌های عمرانی در حال حاضر در بسیاری از حوزه‌ها به ویژه ساخت و ساز متوقف شده است و اکثر جامعه مهندسی و فعالان در صنعت ساخت و ساز بیکار هستند، این در حالی است که از واگذاری پروژه‌های در بازار مسکن به پیمانکاران خارجی سخن گفته می‌شود، در حالی که مسکن اساس و نیاز اولیه زندگی مردم تلقی می‌شود و یکی از وظایف اصلی دولت‌ها نیز تامین رفاه عمومی به ویژه در بخش مسکن است، تغییری در وضعیت مسکن دیده نمی‌شود. او بلاتکلیف ماندن پروژه‌های نیمه کاره و عدم برنامه ریزی برای اجرای پروژه‌های جدید را یکی از چالش‌های اصلی کشور دانست و گفت: هزینه ساخت و ساز نسبت به سال گذشته حتی در دورترین نقاط کشور افزایش چشمگیری داشته که افزایش نرخ دستمزدها و مصالح ساختمانی و ... از عوامل اصلی ایجاد آن است و به این ترتیب ساخت‌و‌ساز و توسعه شهری با چالش‌هایی مواجه شده است که در صورت بی‌توجهی به آن پیامدهای حاصل این معضل در ابعاد مختلف اقتصادی – اجتماعی خود را نشان خواهد داد.

خوانساری دخالت شهرداری‌ها در حوزه عمران و امور شهرها را یکی دیگر از مشکلات در این حوزه اعلام و بیان کرد: کاهش سرمایه گذاری داخلی و خارجی در این بین باعث رکود عمران و توسعه شده و نتایج آن نیز به صورت کاملاً ملموس در بازار خرید و فروش مسکن و همچنین اجاره قابل مشاهده است، در حقیقت بی توجهی در بخش‌های خصوصی و دولتی باعث شده است تا بازار مسکن از حالت رکود خارج نشود و مشکل تامین مسکن حتی برای اجاره نیز باقی ماند و چشم‌انداز روشنی نیز برای آن متصور نباشد و به این ترتیب شاهد رخوت در بازار عمران و .... کشور هستیم . عضو شورای عالی سندیکای شرکت‌های ساختمانی ادامه داد: بی توجهی برخی مسئولان در حوزه عمرانی باعث شده تا برخی از پروژه‌های عمرانی در بخش‌های مختلف به دلایل مختلف اداری و ... نیز متوقف شود، در حالی که چنانچه این پروژه‌ها به مرحله عملیاتی شدن برسد، علاوه بر اشتغالزایی گروه‌های مختلف می‌تواند باعث درآمدزایی در کشور و رونق اقتصاد هم شود ولی در راستای عدم تعامل مناسب، شرکت‌های فعال در بخش خصوصی نیز کم کار یا بیکاری شده‌اند و در این راستا در اندیشه هدایت سرمایه‌ها به خارج از کشور هستند. از سوی دیگر برخی از شرکت‌های فعال در داخل کشور که در پروژه‌های عمرانی دولتی مشارکت دارند نیز به دلیل عدم پرداخت مبلغ قراردادها و دستمزدهایشان دیگر تمایلی به حضور در این پروژه‌ها ندارند.

پیش‌بینی رونق بازار در 1403

او در پیش‌بینی رونق بازار در سال آینده گفت: پروژه‌ها عمرانی در کشور در بخش راهداری، مسکن و ساختمان و ... همه در شرایط یکسانی قرار دارند و بعید است در این راستا شرایط متفاوت و بهتری نیز در انتظار این گروه باشد. عمده‌ترین مسئله در تنظیم برنامه‌ها و اجرای آن است و باید مسائل با دیدگاه کارشناسی بررسی شود. زمانی که سال جدید  آغاز می‌شود وعده‌هایی داده اما در واقع یک بی‌نظمی دیده می‌شود و نبود مدیریت قوی و منسجم باعث شد در سال‌های گذشته صنعت کارآمدی خود را از دست داده و بیکاری افزایش پیدا کند.  امسال به علت سیل، بخش کشاورزی هم مختل شده است. پروژه‌های عمرانی به پایان نخواهد رسید  و یکی از دلایل ناتمام ماندن آنها این است که بودجه عمرانی در نظر گرفته شده صرف بودجه جاری می‌شود یا اوراق مدت‌دار قابل بهره‌برداری نیست. این فعال بخش خصوصی درباره تمهیدات و تسهیلات دولت برای بخش خصوصی بیان کرد: حمایت از بخش خصوصی باید  جنبه واقعی و عملی به خود بگیرد و صرفا یک شعار که هیچ کمکی نخواهد کرد.

رشد 40 درصدی هزینه ساخت طی سال جاری

فرید آسویار، نایب‌رئیس انجمن صنفی انبوه‌سازان مسکن استان تهران، با بیان اینکه از ابتدای سال‌جاری تاکنون هزینه ساخت مسکن ۴۰‌درصد افزایش داشته است متذکر شد: در سال‌جاری هزینه مصالح ساختمانی با توجه به تنوع بالای آن از ۲۰‌درصد تا ۶۰‌درصد افزایش قیمت داشته است. همچنین دستمزد کارگر ساختمانی ۸۰ درصد، عوارض بالای ۶۰‌درصد و زمین حداقل ۴۰ رصد رشد داشته است. او درخصوص وضعیت مسکن سال آینده افزود: پیش‌بینی می‌شود تولید مسکن تا سال آینده ۱۰ تا ۲۰‌درصد افزایش پیدا کند، این درحالی است که قیمت مسکن رشد ۲۵ تا ۳۰ درصدی را به خود خواهد دید. وی در خصوص علت گرانی هزینه‌های تولید افزود: هزینه‌های اخذ پروانه احداث ساختمان شامل عوارض نوسازی، طراحی نقشه‌های مصوب، نظارت ناظران نظام مهندسی، مجری ذی‌صلاح ساختمان، حق بیمه سازمان تامین اجتماعی، آتش‌نشانی، پسماند، انشعابات موقت آب و برق و گاز، درآمد ۳‌درصد آموزش و پرورش که وابسته به سیاستگذاری دولت و شهرداری‌هاست و با توجه به کسری بودجه این سال‌ها به صورت تصاعدی افزایش پیدا کرده است موجب افزایش هزینه‌های تولید شده است؛ به طور مثال حق بیمه تامین اجتماعی در مقایسه با سال گذشته افزایش ۶۰ درصدی داشته و در مجموع هزینه‌های اخذ پروانه ساختمانی نسبت به مدت مشابه سال پیش افزایشی ۶۵ درصدی داشته است.

پدیده مهاجرت سازندگان حرفه‌ای

وی در خصوص وضعیت سازندگان حرفه‌ای مسکن گفت: با توجه به شرایط اقتصادی کشور و تورم و همچنین رکود بازار مسکن، حاشیه سودی برای سازنده باقی نخواهد ماند به همین دلیل برخی سازندگان حرفه‌ای کشور یا در حال مهاجرت به کشور‌های دیگر هستند یا به دنبال تغییر شغل هستند که این به نفع بازار مسکن کشور نیست. هم‌اکنون تعداد اعضای انجمن صنفی انبوه‌سازان مسکن تهران از هزار و ۲۰۰ نفر به ۴۰۰نفر رسیده است. آسویار در‌باره تاثیر مهاجرت سازندگان حرفه‌ای کشور بر بازار مسکن خاطرنشان کرد: وقتی سازندگان حرفه‌ای مسکن مهاجرت کرده یا تغییر شغل می‌دهند مهم‌ترین مشکلی که ایجاد می‌شود کاهش کیفیت سازه است. وی تاکید کرد: بازار مسکن به دلیل اشتغال‌زایی بالایی که دارد موتور محرک اقتصاد کشور محسوب می‌شود ولی با این حال تسهیلات بسیار کم و عوارض زیادی برای سازندگان مسکن وجود دارد که اگر ساخت‌وساز ساختمان به طور کامل به بخش خصوصی واگذار شود همه موانع و مشکلات مسکن حل خواهد شد.