فشار مدیریت شده بر تهران

چرا که اگر به طور مثال غرب بخواهد که یک راهبرد اعمال فشار حداکثری را در قالب پلن B دنبال کند این می‌تواند منجر به افزایش سرعت دستگاه‌های سانتریفیوژ ایران شود. ذخایر اورانیوم 60 درصدی را افزایش دهد و حتی می‌تواند واکنش ایران را در حوزه‌های پادمانی داشته باشیم که محدودیت‌های فزاینده‌ای را در مقابل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار دهد. از طرف دیگر اگر غرب و بخصوص آمریکا و تروئیکای اروپا تصمیم بر این داشته باشند که در قالب پروژه‌‌های آلترناتیو دیگری اعمال فشار خود را ادامه دهند و تداوم بخشند آن هم احتمالا با چالش‌ها و دشواری‌هایی در عمل مواجه خواهد شد. از جمله از حیث بحث تحریمی و اینکه با توحه به وضعیت جدیدی که نظام جهانی با آن مواجه است آیا تحریم‌های آمریکا تاثیر گذاری بیشتر از وضعیتی که در آن قرار داریم خواهد داشت یا نه و نکته مهم‌تر اینکه آیا با تحریم‌های جدیدتر و تنگ‌تر کردن حلقه تحریم‌ها آیا تاثیری بر رفتار ایران در حوزه هسته‌ای خواهد داشت که پاسخ‌ها در این زمینه با تردید‌های بسیار مواجه است. به همین دلیل تصور می‌شود که با توجه به بن بستی که در روابط بین ایران و آژانس یا در مذاکرات هسته ای به وجود آمده احتمالا غرب از نشست فصلی ماه مارس وارد یک اعمال فشار مدیریت شده خواهد شد. بنابر این با صدور قطعنامه بر پایه این اعمال فشار مدیریت شده سعی می‌کند با هدف همکاری بیشتر ایران با آژانس فشار وارد کند نه با هدف افزایش تنش با تهران در این قالب احتمالا بیانیه نسبتا تندی علیه تهران صادر شود و حتی این احتمال وجود دارد که در ارتباط با ارسال پرونده ایران به شورای امنیت هم در این قطعنامه اولتیماتومی داده شود. اما بعید به نظر می‌رسد در مقطع کنونی که دولت بایدن در تلاش است با آتش بس موقت در جنگ غزه به نوعی تنش‌های فزاینده را در سطح منطقه‌ای هم مدیریت کرده و کاهش دهد به دنبال اقدام تنش‌زایی در حوزه برنامه هسته‌ای ایران و بازگشت منطقه به نقطه صفر و بازگشت به تنش‌های فزاینده باشد. در این چارچوب اینگونه برداشت می‌شود که آمریکا و همچنین تروئیکای اروپا و حتی اتحادیه اروپا بر نوعی اعمال فشار مدیریت شده بر ایران متمرکز خواهند شد که در این قالب قطعنامه‌ای صادر می‌شود تا فشار بیشتری بر تهران وارد کنند، اما از اقدامات تحریک‌آمیز و تنش‌زای بیشتر این قطعنامه حتما خودداری می‌کند.

*هادی خسروشاهین

کارشناس مسائل بین‌الملل