ترمیم سرمایه اجتماعی
این روزها نوعی لختگی و سستی در بخشی از جامعه ایران نسبت به تحولات اجتماعی و سیاسی و فرهنگی مشاهده میشود.
هر چند بخشی از جامعه نیز اینگونه نیستند اما در مقایسه با گذشته میتوان افزایش این بیانگیزگی را در امور مختلف از سوی تودهها و حتی خواص مشاهده کرد. این اقدام موارد ریشههای مختلفی دارد و یک شبه نمیتواند به وجود آمده باشد. به نظر میرسد باید این بیانگیزگی را مورد بررسی دقیقتر قرار داد چرا که در صورت عدم توجه، این مورد میتواند به چالش تبدیل شود. یکی از نشانههای بیانگیزگی مردم را باید در اعتماد جامعه جستوجو کرد. اعتماد بر دو نوع است اعتماد عمودی و اعتماد افقی. اعتماد عمودی، اعتمادی است که بین دولت و ملت وجود دارد و اعتماد افقی اعتماد بین مردم است. یکی از مهمترین سرمایهها که در هر جامعهای وجود دارد، سرمایه اجتماعی است. فرانکسیس فوکویاما این سرمایه را بالاترین سرمایه هر کشور میدانست. سرمایه اجتماعی در نتیجه اختلاف بین دولت و ملت تضعیف میشود و این مورد از لحاظ سیاسی بسیار زیان بخش است و اگر اعتماد عمودی کاهش یابد دوام قدرت نیز کاهشی خواهد شد. سرمایه اجتماعی که حتی از سرمایه مالی و انسانی هم مهمتر است نباید آسیب ببیند و در صورت آسیب دیدن باید ترمیم شود. سرمایه اجتماعی حتی بر سرمایه فرهنگی و اقتصادی اثر میگذارد. این پدیده امروز در جامعه در حال گسترش است و مشاهده میکنیم که مردم بیتفاوت شدهاند و این مورد بر اثر کمرنگتر شدن سرمایه اجتماعی به وجود میآید به طوری که امروز تلاش زیادی میشود که مردم انگیزه پیدا کنند اما برخی آمارها نشان میدهد که حتی تبلیغات هم نمیتواند بر نظر مردم اثر بگذارد. مردم نسبت به مسائل اجتماعی بیتفاوت شدهاند به طوری که حتی اعلام میشود چرا باید نسبت به مسائل مختلف اظهار نظرکرد و این مورد برای جامعه و دولتی که خود را مردمی میداند، مطلوب نیست و باید این مسیر رفته اصلاح شود چرا که افزایش شکافها اگر به بحران تبدیل شود به راحتی نمیتوان اعتماد را به جامعه بازگرداند.
*امان ا... قراییمقدم
جامعهشناس
ارسال نظر