پدیده کوچ مستاجران تهرانی

چند سالی است که تهران جابه جا شده و این را دیگر همه می‌دانند. برای آگاهی بیشتر اگر مستاجر نباشید می‌توانید سری به بنگاه‌های معاملات ملکی زده و ببینید با پولی که در سال جاری جایی را اجاره و یا رهن کرده‌اید دیگر نمی‌توانید نه تنها در آن خانه که در آن محل و منطقه باشید و باید چند منطقه نزول کنید؛ به این ترتیب است که می‌گوییم شهر جابه جا شده؛ مردمی که از مناطق بالای شهر به تدریج به مرکز؛ از مرکز به جنوب و بعد هم به حاشیه شهر رانده می‌شوند.

یکی از صاحبان بنگاه‌های معاملات ملکی که در مناطق مرکزی تهران به فعالیت مشغول است به «آرمان ملی» می‌گوید که این پدیده کوچ مستاجران چند سالی است که شدت بیشتری گرفته است. نکته اینکه افرادی که سال‌ها در یک محله زندگی کرده، بچه دار شده و خو گرفته‌اند حالا باید بنا به پولی که دارند به یک منطقه و محله‌ای دیگر با فاصله بسیار با محل زندگی اولیه خود بروند و چون حقوق این افراد زیاد نمی‌شود، سال بعد هم باید این کار را تکرار کرده و به محله‌ای پایین‌تر بروند و این تداخل فرهنگی و سبک زندگی همین طور برای افراد تکرار شده و علاوه بر اینکه می‌تواند آسیب زیادی به آن‌ها وارد کند، زمینه درگیری و عدم سازش افراد در محلات را هم به دنبال داشته باشد.

جامعه‌شناسان و روانشناسان معتقدند سکونت دائم در یک منطقه به افراد هویت و اصالت می‌دهد و این در شکل‌گیری شخصیت افراد و هویت و نگاه آنها به آینده بسیار اثرگذار است.

یکم اسفند خبری از افزایش قیمت مسکن در مناطقی از تهران منتشر شد و بر اساس آن، متوسط قیمت پیشنهادی فروشنده‌ها برای هر متر مربع آپارتمان مسکونی در منطقه یک به ۱۸۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده و این مقدار در چهار منطقه دیگر پایتخت از حد ۱۰۰ میلیون تومان عبور کرده است. یک کارشناس مسکن هم، گفت: به طور حتم در اسفندماه قیمت خانه با افزایش ملموسی مواجه می‌شود. محمدرضا کساییان، تحلیلگر بازار مسکن، در روزهای اخیر پیش بینی تلخی از قیمت مسکن داشت و گفت: هر ساله به جهت سیاست‌های انبساطی و انقباضی دولت، قیمت تمامی اجناس و بازارهای مالی، یک ثبات نسبی را تجربه می‌کند و شیب ملایمی دارد، اما در آستانه سال نو، این نوع سیاست‌ها تاثیر خود را بر تمامی بازارها اعم از خودرو، ارز، سکه، طلا و مسکن می‌گذارد و در چنین شرایطی رشد نرخ‌ها اجتناب ناپذیر است.

او توضیح داد که قیمت ساخت هر متر مسکن ملی حدودا ۴ میلیون بود و الان به متری ۱۰ میلیون تومان رسیده و این رقم به طور قطع تا ۱۵میلیون تومان نیز افزایش پیدا می‌کند.

به گفته کساییان، در این میان مردم باید زیان‌های زیادی را متحمل شوند و مسلما خبری نیز از سود و منفعت برای متقاضیان نخواهد بود؛ بنابراین با به طول انجامیدن ساخت واحدهایی نظیر نهضت ملی مسکن و با توجه به تورم موجود در کشور، هزینه تمام شده ساخت و ساز برای مردم سنگین‌تر می‌شود.

بیشتر خانه‌های خالی مربوط به ارگان‌ها و نهادهاست!

اما حتما لابه‌لای اخبار گرانی قیمت خانه، چیزی هم از شمار بالای خانه‌های خالی شنیده‌اید؛ آنچه بر طبقاتی بودن جامعه و ضد و نقیض بودن اوضاع و احوال شهروندان صحه می‌گذارد.

کساییان، تحلیلگر بازار مسکن در خصوص مالیات بر خانه‌های خالی و موضع گیری اخیر مجلس در این ارتباط به گسترش‌نیوز گفت: همواره بحث نظارت و پیگیری، بر امر قانون‌گذاری ارجحیت داشته و درباره موضوع مالیات بر خانه‌های خالی نیز این مطلب مصداق جدی دارد. هنگام قانون‌گذاری یک موضوع مهم و جهت اجرایی سازی آن، بایستی تمام دستگاه‌های نظارتی وارد عمل شوند و در ساماندهی و عملیاتی کردن کارها کمک کنند.

به گفته او: با وجود این میزان خانه‌های خالی در کشور و احتکار این واحدهای مسکونی، به نظر می‌رسد که تیغ دستگاه‌های نظارتی به تیزی سابق نیست؛ زیرا بیشتر این واحدها در بانک‌ها قرار دارد تا زمانی که وضعیت نظارتی کشور سر و سامان نگیرد، وضع این گونه مالیات‌ها نمی‌تواند چاره‌ساز باشد و شرایط آشفته بازار مسکن را بهبود ببخشد. کساییان در پیوند با پیش‌بینی قیمت مسکن تا پیش از سال جدید هم توضیح داد تا زمانی که به شاخص‌های کلان اقتصادی بی‌توجهی شود و تورم افسار گسیخته مهار نشود، افزایش بهای خانه امری ناگزیر به شمار می‌رود. تورم ۴۶ درصدی بدون تردید گریبان بازار مسکن را خواهد گرفت و به طور حتم در اسفندماه قیمت خانه با افزایش ملموسی مواجه می‌شود.

در خصوص مالیات بر خانه‌های خالی، بد نیست این خبر جدید از مجلس را یادآوری کنیم که طبق اعلام رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور، ۱۱۰ هزار خانه لوکس در سال ۱۴۰۲ فقط در شهر تهران و با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان شناسایی شده است که از طریق پیامک به اطلاع مالکان آن می‌رسد.

به گفته محمدهادی سبحانیان، ۴۳ هزار خانه لوکس در سال ۱۴۰۱ در کل کشور شناسایی شده همچنین بر اساس اعلام سازمان امور مالیاتی کشور رقم ۳۹۰ میلیارد تومان برای عملکرد سال ۱۴۰۰ و هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان برای عملکرد ۱۴۰۱ مالیات بر خانه‌های مجلل و لوکس محاسبه شده است.

ساخت وسازهای پرابهام چینی

در نهایت بد نیست یادی هم از ساخت‌های چین کنیم که در سال‌های اخیر نام‌شان در حوزه‌های مختلف از جمله ساخت و تولید وسایل حمل و نقل عمومی نظیر اتوبوس و مترو و حالا مسکن بر زبان‌ها می‌چرخد.

این در حالی است که برخی کارشناسان، آن را بزرگ‌ترین معضل ساخت مسکن می‌دانند. مهدی سلطان محمدی، کارشناس بازار مسکن درباره ساخت مسکن در پایتخت به کمک شرکت‌های چینی و پیامدهای این اتفاق گفته: ساخت و ساز در کشور به یاری شرکت‌های خارجی نمی‌تواند اثرات ملموسی بر بازار مسکن ما داشته باشد. منطق استفاده از چینی‌ها در این ماجرا برای من قابل درک نیست و مسئولان نیز هنوز توضیحات باورپذیری در پیوند با این موضوع ارائه ندادند.

این کارشناس بازار مسکن گفته است که متوجه علت ورود چینی‌ها به ایران نمی‌شود؛ مگر اینکه بحث تامین مالی در میان باشد که در آن صورت می‌توان جنبه‌های این موضوع را از زوایای مختلف مورد بررسی و ارزیابی قرار داد. در حال حاضر مقوله تامین مالی را می‌توان بزرگ‌ترین معضل ساخت مسکن قلمداد کرد.